Sual: Takvimler ve Ramazan imsakiyeleri neden farklıdır, niye hepsi
aynı değil?
CEVAP
Bugün ülkemizde, iki çeşit takvim ve imsakiye yayınlanmaktadır. Bir kısmı,
yüz senedir kullanılmakta olup, doğruluğunda en ufak bir şüphe, tereddüt hasıl
olmamış namaz vakitleri cetvelini aynen muhafaza eden takvimler; bir kısmı da,
1983'ten sonra, çok oruç tutuyoruz diyenleri susturmak gayesiyle, imsak vaktini
uzatan takvimlerdir.
1983 yılından önce bütün takvimler aynı idi. Fakat 1983'ten itibaren Diyanet
İşleri temkin vakitlerini kaldırdığından, böyle farklı iki durum ortaya
çıkmıştır. 1983 tarihinden önceki takvimlerin yanlış olmadığını herkes kabul
etmektedir. Bu hususta bir ihtilaf yoktur. Nitekim, Diyanet İşleri
Başkanlığı'nın 30 Mart 1988 tarih ve 234-497 sayılı müftülüklere gönderdiği
tamimde şöyle denilmektedir:
(1983 öncesi takvim ile yeni uygulama arasında sadece temkin farkı
bulunmaktadır. Buna göre 1983 öncesindeki uygulama yanlış değildir.)
Türkiye Takvimi ile diğer bazı takvimler, doğruluğunda ittifak olan 1983
öncesine göre hazırlanmaktadır. Diyanet'in tamiminde bildirdiği gibi, 1983
yılından önceki uygulamaya göre hazırlanan takvimler ile bu takvimlere
dayanılarak hazırlanan Ramazan imsakiyeleri yanlış değil, sadece
temkinlidir. Yani Türkiye Takvimi’nin yanlış olmadığını Diyanet de bildirmiştir.
Çünkü, ecdadımız takvimin başlangıcından beri, bu vakitleri esas almış, Diyanet
de daha önce, uzun yıllar, Türkiye Takvimi'ndeki vakitleri uygulamıştır.
Detaylı bilgi için buraya tıklayınız.
Temkin nedir?
Sual: Temkin nedir, âlimler, bu temkini niçin koymuştur?
CEVAP
Bir namaz vakti hesaplanırken, hesabı yapılan şehrin arazisinin yükseklik ve
alçaklık, doğu-batı, kuzey-güney, genişlik gibi durumları göz önüne alınması
gereklidir. Ayrıca vakte tesir edecek atmosfer şartlarının da en anormal hâli
düşünülerek, bütün bu şartların hepsini karşılayarak, vakti emniyet altında
tutacak zamana, vaktin temkini denir. Bu vakit, ibadet vaktinin emniyeti
bakımından zaruri olarak konulması şart olan bir zamandır. Temkinsiz yapılan
ibadet, vaktin dışında yapılmış demektir.
Temkin
hakkında teknik bilgi için buraya tıklayınız.
Birkaç dakika
Sual: Birkaç dakika önce olmuş sonra olmuş ne fark eder?
CEVAP
Sonra olması fark etmez de önce olması çok şey fark eder. Çünkü namazları
vaktinde kılmak şarttır. Birkaç dakika önce kılınsa namaz sahih olmaz. Oruç da
böyledir. Güneş batmadan önce yiyip içilince, oruç sahih olmaz. Namazları vakit
girdikten üç-beş dakika sonra kılmakta hiç mahzur yoktur. Güneş battıktan 5-10
dakika sonra orucu açmakta da mahzur yoktur. Hatta yıldızlar görülünceye kadar
geciktirmek caizdir. Nur-ül izah şerhinde; "Bulutlu gecelerde, orucun
bozulmasından korunmak için, ihtiyatlı davranarak oruç açmayı biraz
geciktirmelidir. Yıldızlar görülmeden önce iftar eden acele etmiş olur"
buyuruluyor.
İmsak vakti
Sual: Yeni takvimlerde imsak vakti ne kadar sonraya alınmıştır? Sonraya
alınması oruca zarar verir mi?
CEVAP
Yeni takvimlerde, imsak vakti 10-15 dakika geciktirilmektedir. Böyle olunca,
oruç tehlikeye sokulmaktadır. Eğer imsak vaktinden sonra yiyip içilmeye devam
edilirse, oruç tutulmamış olur. Bunun için imsak vaktinde yiyip içmeyi kesmek
şarttır. İmsak vaktinde eski cetvelleri esas alıp, yeni takvimlerden 10-15
dakika önce yiyip içmeyi kesmekte hiç mahzur yoktur. Hatta çok iyi olur,
tedbirli ve temkinli hareket edilmiş olur. Tedbirsizlik ve temkinsizlik
sebebiyle namaz ve oruçları ifsat etmemek lazımdır.
Temkinli ve temkinsiz takvimler
Sual: Eski takvimlerle yeni takvimler arasındaki en önemli fark nedir?
CEVAP
İki takvim arasında fark, biri temkinli, öteki temkinsizdir. Yeni
takvimlerden Türkiye Takvimi, ehil kimseler tarafından, çok hassas bir
şekilde hazırlanmaktadır. Bu hususta takvimimizde her sene, Mühim Tenbih
başlığı altında ikaz yapılmaktadır. Mevcut takvimler içinde, Türkiye Takvimi ve
bu takvim esas alınarak hazırlanan Ramazan imsakiyeleri temkinli olup, en
uygun olanıdır.
İmsak vakti nedir?
Sual: Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı
kılınır mı?
CEVAP
İmsak, gecenin bitimi, Ramazanda yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlaması
demektir. Türkiye Takvimi’nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi
kesmelidir! Türkiye'de bundan 15 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir!
Yanlış takvime uymak
Sual: Yeni takvimlere göre imsak vaktini uzatan kimsenin sorumluluğu olur mu?
CEVAP
Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar
devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten
kurtaramaz!
Temkinsiz takvime uymak
Sual: (Deniz kenarındaki şehirlerde temkin gerekmediği için, Diyanet’in
takvimi esas alınmalıdır. Bunun için, Türkiye Takvimi’ne göre ikindi vakti
girmemiş olsa da, temkinsiz vakit girdikten sonra, öğle namazını kılan kimsenin,
ikindiyi asr-ı sanide kılması gerekir) deniyor. Türkiye Takvimi, deniz
kenarlarını hesaba katmamış mı?
CEVAP
Elbette katmıştır. Bir namaz vakti hesaplanırken, hesabı yapılan şehrin
arazisinin yükseklik ve alçaklık, doğu batı, kuzey güney, genişlik, vakte tesir
edecek atmosfer şartları gibi bütün durumları göz önüne alınmıştır. Bütün bu
şartların hepsini karşılayarak, vakti emniyet altında tutacak zamana, vaktin
temkini denir. Bu vakit, ibadet vaktinin emniyeti bakımından, konulması şart
olan bir zamandır. Temkinsiz yapılan ibadet, vaktin dışında yapılmış demektir.
Deniz kenarı da olsa, Türkiye Takvimi’ndeki ikindi vakti girmeden
önce öğle namazına başlayanın, ikindi vakti yani asr-ı evvel vakti girer girmez,
ikindiyi kılmasında hiçbir mahzur yoktur. Asr-ı sani vaktini beklemesi gerekmez.