Tâbiînin meşhûrlarından velî. İsmi, kaynaklardaAbdülcebbâr bin Ubeyde bin Müsliman ve Abdürrahmân bin Ebî Abdullah şeklinde geçer. Künyesi Ebû Abdürrab'dır. Doğum târihi bilinmemektedir. 730 (H.112) senesinde vefât etti. Ebû Zür'a Dımeşkî, Ebû Misher'den şöyle nakletmiştir. "O aslen Rumdur, ismi Kostantin idi. Müslüman olduktan sonra ona Abdürrahmân ismi verildi."

Ubeyde bin Muhâcir, hazret-i Muâviye'den, Fâzıle bin Ubeyd'den, Üveysi Karnî'den, Tebî' el-Humeyrî'den, Ebû'l-Ahvas'dan hadîs-i şerîf işitip, rivâyet etmiştir. Kendisinden ise; Sâbit bin Sevbân, Abdurrahmân ibniYezîd, Abdullah bin Büceyr, Muhammed bin Ömer et-Tâî ve Saîd ibni Abdülazîz gibi âlimler hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. Ubeyde bin Muhâcir'in rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler, hadîs kitablarından Sünen-i İbni Mâce'de yer almıştır.

İbn-i Câbir, bir arkadaşının şöyle anlattığını nakletmiştir: "Bir elbiseciden elbise satın almak istedim. Yedi dank (o zamanki para birimi) istedi, ben de "Altı dank olsun" dedim. Pazarlık uzayınca, elbiseci bana; "Sen nerelisin?" dedi. Ben de; "Dımaşk (Şam)tanım." dedim. "Sen hiç Dımaşklılar gibi değilsin. Dün buraya Dımaşklı bir zât geldi. İsmi Ubeyde bin Muhâcir'dir. Benden herbiri yedi danka yedi yüz elbise satın aldı. Sonra "Onları yükle" dedi. İşçilerimi gönderip yüklettim. Benden aldığı bu elbiseleri tamamen fakirlere dağıttı, hattâ evine bir elbise bile götürmedi" dedi.

Ubeyde bin Muhâcir hazretleri çok zengindi. Bütün malını mülkünü satıp sadaka olarak dağıttı. Kendine sâdece oturacak bir ev kalmıştı. Şöyle derdi: "Ey Dımaşklılar, şu nehir altın ve gümüş dolu olarak aksa, herkes ondan kapışsa, ben dönüp bakmam." Vefât ettiğinde sadece tekfin ve techizine yetecek kadar parası kalmıştı.

MEĞER ANNESİ İMİŞ

Abdullah bin Yûsuf'dan şöyle nakledilmiştir: "Ebû Abdürrab Ubeyde bin Muhâcir, köleleri satın alır, sonra serbest bırakırdı. Bir gün Rum asıllı ihtiyar bir köle kadını satın aldı, serbest bıraktı. İhtiyar kadın, nereye gideceğim, nerede barınayım bilmiyorum dedi. Bunun üzerine o ihtiyar kadını kendi evinde kalması için evine gönderdi. Akşam evine gidince, o ihtiyar kadınla birlikte akşam yemeğini yediler. Sonra da kim olduğunu, nereden getirildiğini sormaya başladı. Kadın Rumca konuşuyordu. Sonunda o kadın annesi çıktı. Buna çok sevinip oralara çeşitli vesilelerle getirilen ve kendisine kavuşan annesine müslüman olmasını söyledi. Fakat kadın ilk anda kabûl etmedi. Ona çok iyilik ve ihsânlarda bulundu. Nihâyet bir Cumâ günü ikindi namazından sonra, annesinin müslüman olduğunu müjdelediler. Buna o kadar sevindi ki, şükür secdesine kapanıp, güneş batıncaya kadar secdede kaldı.

1) Hilyet-ül-Evliyâ; c.5, s.160

2) Tehzîb-üt-Tehzîb; c.12, s.152