Bâzı organların ve vücut boşluklarının, özel âletlerle bakılarak incelenmesi. Yemek borusu incelenecekse “özofagoskopi”, mide incelenecekse “gastroskopi”, onikiparmak barsağı incelenekse “duodeneskopi”, son barsak incelenecekse “rektoskopi”, mesane incelenecekse “sistoskopi”, akciğerin bronşları incelenecekse “bronkoskopi”, karın boşluğu incelenecekse “laparoskopi”, rahim incelenecekse “histeroskopi” adı verilir. Endoskopi için kullanılan âletlere genel olarak “endoskop” ismi verilmektedir.

Endoskopinin gelişmesiyle, hastalıkların kesin teşhisinin konulmasında önemli mesâfeler kaydedilmiştir. Endoskopi çeşitleri içinde en çok yapılanı yemek borusu ve mide incelenmesi olduğundan burada kısaca bahsedilecektir. Özofagoskopi ve gastro-duodenoskopi için kullanılan endoskoplar fiberoptiktirler. Yâni binlerce prizmanın eklenmesiyle meydana gelmişler ve aynı zamanda eğilip, bükülme özelliğine sâhiptirler. Eskiden kullanılan endoskoplar eğilip bükülme özelliği olmayan boru şeklinde sert endoskoplardır.

Mide incelenmesinde kullanılan endoskoplara gastroskop ismi de verilmektir. Bu iş için hastanın öğürmesini önlemek üzere boğaz mukozasına uyuşturucu bir madde püskürtülür. Sonra, tecrübeli bir hekim tarafından, gastroskop yemek borusu içinde mideye indirilir ve gerekli incelemer yapılır. İnceleme esnasında fotoğraf çekilebildiği gibi, sinermatografik inceleme de yapılabilir. Şüphelenilen yerlerden parça alınıp, histopatolojik incelemeye tâbi tutulmak sûretiyle bâzı hastalıkların kesin teşhisini koymak mümkündür. Özellikle mide kanserlerinin kesin teşhisinde gastroskopinin önemi çok büyüktür.

Endoskopik muayenelerin yapılması oldukça kolaydır. Hemen hemen tehlikesi yok gibidir. Fakat endoskopi sırasında görülenleri tam değerlendirebilmek için tecrübe şarttır.