Kalbin, doku ve organların ihtiyacına yetecek kadar kan pompalama gücünün olmaması, Kalb yetmezliğinde kalbin dakikada vücuda verdiği kan miktari, artmış veya azalmış olabilir. Ancak vücuda pompalanan kan miktarı vücudun metabolik ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyorsa, kalbin dakikada verdiği kan miktarı normalden fazla bile olsa, kalb yetmezliği vardır.
Kalb sol tarafının mekanik pompa gücünün azalması halinde ''sol kalb yetmezliği'' sağ tarafın pompa gücünün azalması halinde ''sağ kalb yetmezliği'' her ikisinin de azalması halinde ise ''total kalb yetmezliği''nden bahsedilir. Sağ kalb yetmezliği çok kere, sol kalb yetmezliğine bağlı olarak ortaya çıkar. Kalb yetmezliği istirahatle belirgin değilse, sadece hareket, ateş, heyecan gibi durumlarda belirgin hale geliyorsa ''gizli kalb yetmezliği''nden bahsedilir.
Kalb yetmezliğinin bir çok sebebi vardır. Kalb boşluklarından kanın atılmasına karşı engel bulunan durumlar (meselâ aort kapağı darlığı, pulmoner darlık), kapak yetmezlikleri, karıncık balonlaşması, kalb adalesini tutan hastalıklar (kardiyomyopatiler, beriberi, hiper ve hipotiroidi, enfarktüs, myokarditler) ve kalbin bazı ritm bozukları bunlar arasında sayılabilir.
Kalb yetmezliğinin, başlangıcında ortaya çıkan durumu dengeleyebilmek için birtakım mekanizmalar harekete geçer. Deri, kas, böbrek ve dalak damarlarında büzülme olur. Kan akımı, beyin ve kalb gibi daha hayati öneme haiz organlara yöneltilir. Kalbin atım sayısı artar. Dokuların kandan oksijen çekme kabiliyetleri, böbreğin su ve tuz tutma kapasitesi artar. Daha ileri dönemde kalb kasında da irileşme olur ve kalb büyür.
Vakaların çoğunda, hareketlilikle ortaya çıkan nefes darlığı başlangıç belirtileridir. Kalb yetmezliği daha da ilerlerse, istirahatte de nefes darlığı ortaya çıkar. Özellikle gece yatarken nefes darlığı ve hava açlığı hissi ile uyanırlar. Otururken daha rahattırlar, öksürük ve balgam da vardır. Balgam da kan bulunabilir. Vücutta tuz ve su birikimi neticesi ağırlık artar, ayaklar şişer, karında su toplanabilir, iştahsızlık ve çabuk yorulma, geceleyin sık sık idrara çıkmak, karın ağrıları, kabızlık söz konusudur.
Bu hastaların kalbleri büyümüştür, dinlemekle kaln seslerinde kendine has değişiklikler olur. Röntgen de teşhise yardım eder. Tedavi edilmeyen kalb yetmezliklerinde, hastanın durumu giderek kötüleşir ve genellikle akciğer ödemi (şişmesi) ile ölür.
Tedavide esas, kalb yetmezliğine yol açan sebebi ortadan kaldırmaktır. Bunun yanında hastaya istirahat tavsiye edilir, su ve tuz kısıtlanır, hazmı kolay kaloriden zengin proteinli bir diyet uygulanır. Verilecek ilâçların başında ise dijital gelir. Ayrıca idrar söktürücü ilâçlar, bronş genişletici ilâçlar ve gerektiğinde antibiyotik, vitamin verilir. Acil durumlarda