Böbreklerde fazla ürik asit ve oksalatın birikerek sancı ve hastalık yapması.

Ürat kumu: Hücrelerde, gıda maddelerinin noksan yanmasından kum hâsıl olduğu gibi, azotlu maddelerin noksan parçalanmasından da ürat kumu hâsıl olur. böbreklerde şiddetli ağrı olur. Fazla ürat birikmesi taş yapar. Ağrı bel ve karına yayılır. İdrar az bulanık, bazen kanlıdır. Kusma olur. Ürat bulunan idrar sarı kırmızı olur. Isıtılınca ürat eriyip, berrak olur. Soğuyunca tekrar bulanır.
Genç hayvanlar (dana, kuzu, oğlak, genç kuşlar, piliç) jelatinli etler (dana başı, paça, peltelenmiş et suyu) iç organ etleri (beyin, böbrek, dalak, karaciğer, işkembe, sucuk) konserve etleri, mantar, çikolata ve ekşi meyveler, sıcak meşrubat, sıcak kompres koymak yasaktır. Ekmek, sebzeler (mercimek, fasulye, bakla, bezelye) az verilmelidir.

Büyük hayvan etleri (sığır, koyun) taze av etleri (tavşan gibi) kümes hayvanları, çok taze balık, soğuk süt, yumurta verilir. Yeşil sebze, patates, tatlı meyve verilir. Taze peynir verilir. Kahve, gazoz yasaktır. Hafif ılık çay verilir.

Oksalat kumu: Çok sebze yemekten hâsıl olur. Bilhassa, oksalat bulunan sebzeler yasaktır. Kuzukulağı, ıspanak, beyaz fasulye, semizotu, elma, armut, frenk üzümü (ahû dudu), kiraz, vişne, çilek, incir yasaktır. Domatesin zararlı olmadığı anlaşılmıştır. Mesane ve böbrek hastalığı yoksa, her et, bilhassa beyaz et verilir. Kepeksiz beyaz ekmek yemelidir.
İdrar yaparken sızısı olan ve bel ağrısı olanlar, idrarda ürat veya oksalat kristallerine baktırmalı, kumun tipine göre diyet tatbik edilmelidir.