Omur denilen yassı kemiklerin eklemleşmesi ile meydana gelen, gövdenin arkasında orta çizgide yer alan, gövdenin ağırlığını taşıyan, kafatasından leğen kemiğine kadar uzanan kemik sütunu.
Yetişkinlerde ortalama uzunluğu 71 cm. kadardır. Omurganın sağa sola ve öne arkaya gidebilme kabiliyeti vardır. İçinden geçen omuriliği korur. Zedelenmeye çok müsait olan omurilik için mükemmel bir zırhdır. Başa destek olur. Kaburgaların ve sırt kaslarının tutunma yeri olarak vazife görür.

Omurilikten çıkıp vücudun her yanına dağılan ve vücudun her tarafından gelip omuriliğe giren sinirler, ayrıca omuriliği besleyen damarlar; omurgayı yapan omurların (vertebrae) arasındaki deliklerden geçerler.

Omurga 33 adet omurdan meydana gelmiştir. 7 tanesi boyun bölgesinde, 12 tanesi sırt bölgesinde, 5 tanesi bel bölgesinde, 5 tanesi sağrı bölgesinde, 4 tanesi de kuyruk sokumu bölgesinde bulunur.

Sağrı ve kuyruk sokumundaki omurlar birbirleriyle kaynaşmış hemen hemen tek bir kemik hâlini almışlardır. Diğer omurların arasında ''intervertebral disk'' denen yastıkçıklar vardır. Bu disklerin dış bölümünü kıkırdağa benzer bir kabuk tabakası teşkil eder. Orta bölümünde ise oldukça yumuşak, jöle kıvamında bir teşekkül vardır. Omurların arasındaki bu diskler omurga için amortisör vazifesini görür. Ani hareket ve çarpmalarda bu etkinin tesirini hafifletir. Ayrıca omurganın çok değişik hareketler yapabilmesi de bunlar sayesinde olur. Eğer omurga tek bir kemik sütunu halinde olsaydı şu anda yapabildiği hareketlerin hiçbirini yapamayacak, en ufak zorlanmalarda bile kırılabilecekti.

Yandan bakıldığında omurgada 4 kavisin olduğu görülür. Âdeta S harfini andırır. Bu kavisler de omurganın elastikiyetini, dayanıklılığını arttırır. Boyunda açıklığa arkaya doğru olan boyun kavisi, sırtta açıklığı öne doğru olan sırt kavisi, belde açıklığı arkaya doğru olan bel kavisi, sağrı bölgesinde ise açıklığı öne bakan sağrı kavisi bulunur. Bazı hastalıklarda bu kavislerde artma veya azalma olur. ''Skolyoz'' denen durumda ise bel omurları yana doğru kavislenir.

Omurganın ortasından geçen kanalda omurilik bulunur. Omurlar bulundukları yerlere göre değişik büyüklükte olmalarına rağmen genel olarak aynı yapıdadırlar.
Omurlar arasında mafsallaşmayı sağlayacak tarzda düzenlenmiş çıkıntılar da vardır. Bu çıkıntıların ikisi altta, ikisi üsttedir. Bunlar sayesinde omurlar, kendinden önceki ve sonraki omurlar ile omurlararası mafsalları meydana getirirler.

Boyun omurlarından ilk ikisi ötekilere nazaran biraz farklıdır. Birinci boyun omuru halka şeklindedir. Kafatası ile mafsal (eklem) yapar. Birinci boyun omuruna ''atlas'' ikinci boyun omuruna ise ''Aksis'' denir. Boyun omurlarından ilk ikisinin diğer omurlardan farklı yapıları sayesinde baş hareketleri çok geniş sınırlar içinde yapılabilmektedir.

Özellikle bazı trafik kazalarındaki yaralanmalar ilk iki boyun omuru ile alâkalıdır. Arkadan hızla çarpmalarda, eğer arabada önde oturan şahısların kafalarının arkasında bir testek yoksa baş hızla geriye düşer. Bu durumda ikinci boyun omurunun kendilerine has kama şeklindeki çıkıntısı, beyin soğanını zedeleyerek ciddi sinir hastalıklarına sebep olabilir. Bunun önüne geçemk için araba koltuklarının üst taraflarında başın aniden geriye düşmesini önleyecek kafa yastıkları bulunmalıdır.

Diğer boyun omurları klasik omur yapısına sahiptir. Yanlız 7. boyun omurunun arkaya doğru uzanan çıkıntısı daha büyük olup boynun aşağı arka tarafında rahatlıkla hissedilenilir.
Sırt omurları, boyun omurlarından daha büyüktür. Bunlar yan taraflarındaki çıkıntılar ve eklem yüzleri vasıtasıyla kaburgalarla mafsallaşırlar.

Bel omurları ise, sırt omurlarından daha iridir. Vücudun büyük bölümünün yükünü taşırlar. Uygunsuz pozisyonda yük kaldırma veya ani bel hareketleri, bu bölgenin omurları arasındaki yastıkcıkların yırtılarak, fıtıklaşmasına sebep olabilmektedir. Ayrıca bu, kireçlenme denen hastalığın da sık görüldüğü yerlerden birisidir.

Beş adet sağrı omuru, birbirleriyle kaynaşmış ve âdeta tek bir kemik haline gelmiştir ki, buna ''sakrum (sağrı)'' denir. Üçgen şeklindedir. Bu üçgenin üst tarafında bel omurları ile eklem yapar. Alt ucunda kuyruk sokumu omurları ile devam eder. Yanlarda ise leğen kemikleri ile birleşir.