Sual: Allah yerine tanrı demek caiz mi? Allah kelimesinin yabancı
dillerde karşılığı var mıdır?
CEVAP
Allahü teâlânın isimleri tevkifidir. Yani, İslamiyet’te bildirilen isimleri
söylemek caiz, bunlardan başkasını söylemek caiz değildir. Mesela Allahü teâlâya
âlim denir. Fakat; âlim manasına gelen fakih kelimesini Allah için kullanmak
caiz olmaz. Çünkü, İslamiyet, Allahü teâlâya fakih dememiştir. İlah manasına
tanrı kelimesini kullanmakta mahzur yoktur. Mesela, (Hindlilerin tanrıları
inektir), (Birdir Allah, ondan başka tanrı yoktur), (Bizim tanrımız Allah’tır)
demek caizdir. Fakat (Bizim Allah’ımız tanrıdır) demek caiz olmaz. Bu
inceliği iyi anlamak gerekir.
Allahü teâlânın isimleri sonsuzdur. Binbir ismi var diye meşhurdur. Yani,
isimlerden binbir tanesini insanlara bildirmiştir. Dinimizde bunlardan 99’u
bildirilmiştir. Bunlara Esma-ül hüsnâ denir.
Allah adı yerine, tanrı veya tanrı adı yerine Allah demek caiz değildir. Çünkü
tanrı, ilah, mabud-put demektir. Asuriler, Türkleri, güneşe, yıldızlara
tapınmaya alıştırdıkları için tanyeri ağarınca, güneşe tapınırlardı. Bu
sebepten, Güneşin ismi, tanyeri ve nihayet tanrı oldu.
Allah kelimesi özel isimdir. Hiçbir dilde karşılığı olmaz. Allah kelimesinde
müzekkerlik, müenneslik yoktur. İlah kelimesinin ise her dilde karşılığı, bazı
dillerde de müzekker [erkek] ve müennes [dişi] şekli vardır. Mesela Arapça’da
Mabud-Mabude, Türkçe’de Tanrı-Tanrıça, İngilizce God-Goddess, Fransızca
Dieu-Deesse, Almanca Gott-Göttin gibi. Bu kelimelerin hiçbirisi Allah ismi
yerine kullanılmaz. Allah manasına yalnız Allah kelimesini kullanmak gerekir.
Çünkü Allahü teâlâ, (Benim ismim Allah’tır. Bana, Allah diye ibadet edin)
buyuruyor. Kendisi ne bildirmişse onu kullanmak gerekir. İlah manasında her
millet kendi dilindeki kelimeyi kullanır. Fakat Allah her dilde aynıdır.
(S.Ebediyye)
Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Allah ancak bir tek ilahtır.) [Nisa 171]
(Ben Allah’ım, benden başka ilah yoktur.) [Taha 14]
(Mevlanız Allah’tır.) [Âl-i İmran 150]
Allah ismi
Sual: S. Ebediyye’de, (Allah ismini kullanmak istemeyip, bunun yerine,
tanrı demek veya 99 isimden birini bile kullanmak istemek, çok büyük ve çirkin
suç olur) deniyor. İstemek değil de, istememek olmayacak mı?
CEVAP
Dikkat edilirse, (Allah ismini kullanmak istemeyip) deniyor. Yani,
(Allah) ismini kasten kullanmak istemeyip de, başka bir isim kullanmak caiz
değildir. Yani burada suç olan, Allah ismini kullanmayı istememektir.
Allah ismini kullanmak istemeyip, esma-i hüsnayı kullansa da suçtur. Allah
ismini kullanırken, esma-i hüsnayı da, kullanmakta mahzur yoktur.