A (1114) | B (527) | C (326) | D (413) | E (571) | F (239) | G (275) | H (942) | İ (454) | J (19) | K (840) | L (165) | M (1275) | N (492) | O (286) | P (298) | R (355) | Ş (870) | T (498) | Ü (161) | V (201) | Y (198) | Z (205)
Başlıksıralama simgesi Yazı
Yazıcızâde Muhammed Efendi

Osmanlı âlimlerinden. Meşhûr Muhammediyye adlı eserin müellifi. İsmi, Yazıcızâde Muhammed Efendi olup, babası Yazıcı Sâlih’dir. Babası, devlet hizmetinde kâtip olarak çalıştı. Ârif, münevver bir zât olup, ilm-i nücûma dâir beş...

Yazar oldum

Girdim aşkın denizine,
Dalgıç gibi yüzer oldum.
Durma geç dedi denizler,
Hızır gibi gezer oldum.

Cemalini gördüm düşte,
Çok aradım yazda, kışta,
Bulamadım dağda, taşta,
Denizleri süzer oldum.

Kaza kaza indim yere,
Nefsin...

Yaygın Damar İçi Pıhtılaşma

Kanın pıhtılaşmayı sağlayıp, kanamayı durdurmaya yarayan sistemlerinin aşırı uyarılması sonucu, bütün damarların içinde yaygın pıhtıcıkların teşekkül etmesi. Bir tarafdan, organların küçük damarlarında pıhtıcıklar meydana gelirken, bir tarafdan da bu pıhtılar ayrı bir...

Yayabaşızâde

Osmanlılar zamânında yetişen hadîs, fıkıh âlimi ve evliyânın büyüklerinen. İsmi, Hızır bin İlyâs bin Abdülvehhâb’dır. Yayabaşızâde ismiyle tanınır. İstanbul’da Eyüb Sultan semtinde doğup yetişti. Doğum târihi bilinmemektedir....

Yavuz’un âlimlere verdiği kıymet

Yavuz Sultan Selim Han, Mısır'ı fethettikten sonra, İstanbul'a geri dönüyordu. Adana civarına geldiklerinde, şiddetli yağmur yağmış, ortalık çamur içinde kalmıştı. Birkaç gece o havalide konakladıktan sonra, yola çıktılar.

Yavuz

Yaman, korkusuz.

Yaver

Yardım edici, imdada koşan.

Yatsı ve sabah vakti girmezse

Sual: Yatsı ve sabah namazının vakti girmeyen, kutuplara yakın yerlerde bu namazlar nasıl kılınır?
CEVAP
Hanefi’de vakit, namazın hem şartı, hem de sebebi olduğu için, sebep bulunmayınca, yani vakit girmeyince, o...

Yatsı ve akşam namazını geciktirmek

Sual: Dürr-ül-muhtar’ın, (Bir kimsenin yatsıyı gece yarısından sonraya bırakması mekruh olur. Çünkü bu cemaati azaltır. Gece yarısına kadar tehir etmek ise mubahtır) ifadesini açıklayan İbni Âbidin hazretleri, (Yatsıyı gece yarısı...

Yatarken okunacak dualar

Sual: Gece yatağa yatınca okunması gereken duaları sırasıyla yazar mısınız?
CEVAP
Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri buyuruyor ki:

Yatak Yarası

Uzun süreli yatağa bağlı kalan insanlarda (yatağa temas eden) bölgeye gelen kan miktarının azalması sonucunda cildin ve altındaki dokunun parçalanması. Dekübitis ülseri veya basınç yarası olarak da isimlendirilir. Normal kan akımının engellenmesi vücûdun yatak...

Yaşlıya saygı

Sual: Hazret-i Ali’nin, bir ihtiyara saygısından dolayı, önünden yürümeyip arkasından gittiği bildiriliyor. Bir kimseye sırf yaşından dolayı saygı duymak gerekir mi?
CEVAP
İmam-ı a’zam hazretleri, İmam-ı Ebu Yusuf’a, (İlim...

Yaşlılık

Yaşın ilerlemesi. İnsanlar yaşlandıkça gerek bedenî, gerekse rûhî bir takım değişikliklere uğrarlar. Bunlar arasında derinin buruşması, ciltte lekeler, saçların ağarması ve dökülmesi, boyun kısalması gibi dıştan fark edilen ve pek de önemli olmayan belirtilerin...

Yâsîn Sûresi

Kur'ân-ı kerîmin otuz altıncı sûresi.

Yasîn

Gerçek insan, insan-ı kâmil.

Yaşayan merhum

Sual: Merhum kelimesini yaşayanlar için de kullanmak uygun mudur? Radıyallahü anh ve aleyhisselam kelimeleri herkes için kullanılabilir mi?
CEVAP
Merhum
, rahmete kavuşmuş demektir. Yaşayanlar için de kullanılabilir. Ancak, yerleşmiş şekli ölüler...

Yas tutmak günahtır

Sual: Dinimizde yas tutmak var mıdır?
CEVAP
İslamiyet kötüleme ve yas tutma dini değildir. Yas tutmanın caiz olduğunu gösteren hiçbir âyet ve hadis yoktur. Aksine yasaklandığı bildirildi. 10 Muharremde kendilerine eziyet etmek haramdır. Yas tutman...

Yas tutmak

Sual: Dinimize göre yas tutmanın ölçüsü nedir?
CEVAP
Ölü için sessiz ağlamak caizdir. Zira (Müminin ölümüne gökler ağlar) buyuruldu. (Şerh-us-sudûr)

Ölü için yüksek sesle ağlamak, matem tutmak, siyah elbise giymek, siyah perdeler ve rozetler, işaretler...

Yârimi benim katıma getirin

Bir yahudi olan Ebu Lülü, Mugire tebni Şubenin kölesi idi. Efendisini Hazret-i Ömer’e gelip şikayet etti. Efendim benden haddimden fazla harc ister, dedi. Hazret-i Ömer buyurdu ki, ne miktar ister. Dedi ki; her gün iki dirhem, ister. Hazret-i Ömer buyurdu ki, ne sanat bilirsin. Bir kaçını saydı. Hazret-i Ömer, bu...

Yârıdil

Gönül dostu, içten arkadaş.

Yâren Dede

Horasan'dan Anadolu'ya İslâmiyeti yaymak için gelen gâzi dervişlerden. Hayâtı ve hangi devirde yaşadığı hakkında bilgi bulunamayan Yâren Dede'nin kabri, Aydın'ın Sultanhisar ilçesinin Kabaca köyünde olup ziyâret edilmektedir.
 

Yâre karşı

Beni hep ağlatan o yâre karşı,
Gönülden can veren dildara karşı.

Seherde uyanıp feryat ederim,
Sanırsın bülbülüm gülzara karşı.

Yunus gurbet elde kimsesiz kaldı,
Aşkı söyletiyor ağyara karşı.

...

Yardımcının özelliği

İdarecinin yardımcısında bulunması gereken özelliklerden bazıları şunlardır:

1- İlim
Bilenle bilmeyen bir olmaz.

2- Tecrübe
Tecrübelerle dolu bir yaş seviyesine gelen kişi; iki yüzlü çıkarcıları uzun...

Yarattığı her şeyde nice hikmet var

Sual: Allah faydasız bir şey yaratmaz mı?
CEVAP
Yaratmaz. Allahü teâlâ hakîmdir, yarattığı her şeyde nice faydalar vardır. İnsan aklı bunları anlayamaz. Akıl ancak alıştığı, duygu organları ile aldığ...

Yaratmak değil keşfetmek denir

Sual: S. Ebediyye’de, (Yaratmak, hiç yoktan var etmek veya mevcut şeyleri, fizik, fizyolojik veya metafizik kanunlarla, bir şekilden başka hassalı şekillere çevirmek demektir) deniyor. Buna göre, bilim adamlarının, fizik, kimya kanunları ile meydana getirdikleri yeni bir i...

Yaratmak Allah’a mahsustur
Yaratılış gayesine uymak gerekir

* İnsanlar, Allahü teâlâya kulluk, ibadet etmek için yaratılmıştır. Sonsuz saadete kavuşmak için yaratılış gayesine dikkat etmelidir. Dünya nimetleri geçicidir. Dünya ebedi kalınacak bir yer değildir, ahirete gitmek için bir binek gibidir. Sevinç yeri değ...

Yaratılanı hoş gör

Sual: Yunus Emre’nin (Yaratılanı hoş gör yaratandan ötürü) sözü ile Hazret-i Mevlana’nın, (Putperest olsan da gel) sözü, kâfirleri sevmeyi teşvik etmiyor mu?
CEVAP
Hayır. Yaratılanı sev denmiyor, hoş gör deniyor. Çünkü onu da yaratan Allahü...

Yaratan var

Sahraları çölleri,
Denizleri gölleri,
Bülbülleri gülleri,
Yaratan Hak değil mi?

Bülbülün ötüşünü,
Güneşin batışını,
Kalblerin atışını,
Yaratan Hak değil mi?

Akıp giden pınarı,
Ekşi tatlı her...

Yara

İnsan vücûduna dıştan yapılan etkilerin meydana getirdiği sınırlı tahribat. Ameliyat kesisi, trafik, endüstri kazâları yara meydana getiren dış etkilerdir. Deri ve doku bütünlüğünün bozulması, kanama, şekil bozukluğu, organda vazife bozukluğu ve ağrı...

Yâr Muhammed Kadîm Talkânî

Hindistan’ın büyük velîlerinden. Doğum târihi bilinmemektedir. On yedinci asrın sonlarında vefât etti. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin talebeleri arasında Yâr Muhammed isminde bir kimse daha vardı ki, sonra talebe olmuştu. İkincisine; “Cedîd...

Yapay Kalp Kapağı

Doğumsal oluşum bozuklukları ya da sonradan ortaya çıkan hastalıklar sonucu çalışamaz duruma gelen kalp kapağının yerini tutan yapay gereç.

 

Yapay Döllenme

Erkek üreme hücresi ile kadın yumurta hücresinin, cinsel ilişkiden farklı bir yolla bir araya getirilmesi.

 

Yanyalı Mustafa İsmet Efendi

İstanbul evliyâsından. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî hazretlerinin halîfesi olan Abdullah-ı Mekkî hazretlerinin halîfesidir. Aslen Yanyalıdır. Abdullah-ı Mekkî hazretleri icâzet verdikten sonra Edirne'ye gönderdi. Daha sonra İstanbul'a gelen...

Yanlış ve doğru yazanlar

Sual: Bu vesikalara rağmen, (diş dolgusu gusle mani olmaz) diye niçin yanlış yazıyorlar?
CEVAP
Diş dolgusu gusle mani değil diye yanlış yazanlar, üç gruba ayrılmaktadır:

1- Tadbib kelimesini kaplatmak sanıp, (İmam-ı...

Yanlış düşünenlere cevaplar

İbni Teymiyeci diyor ki: İbni Kayyım en-Nuniyye şiirinde Allah Arş’a oturdu diye açıklıyor.
CEVAP
İbni Kayyım, İbni Teymiye’nin talebesidir. Onun açıklaması ölçü olamaz. Çünkü hocasının mücessimeden olduğunu Ehl-i sünnet âlimleri...