A (1114) | B (527) | C (326) | D (413) | E (571) | F (239) | G (275) | H (942) | İ (454) | J (19) | K (840) | L (165) | M (1275) | N (492) | O (286) | P (298) | R (355) | Ş (870) | T (498) | Ü (161) | V (201) | Y (198) | Z (205)
Başlıksıralama simgesi Yazı
İcmâ

1. Edille-i şer'iyyenin (din bilgilerinin elde edildiği delîllerin, kaynakların) üçüncüsü. Bir asırda yaşayan müctehid denilen derin âlimlerin bir mes'elenin hükmünde birleşmeleri, ictihadlarının birbirine uygun olması.

İclal

Saygı ve büyüklük gösteren, ikram eden.

İçki, dinimiz ve sağlığımız

Sual: Şarabın, alkollü içkilerin, sağlığa faydalı olduğu, dozunda içki içmenin günah olmadığı söyleniyor. İçkinin dinimizdeki yeri nedir?
CEVAP

İçki

 

İçinizde en günahkâr benim

Ahmed Rufai hazretleri, bir gün talebelerine der ki:
- İçinizde kim bende bir ayıp, bana yakışmayan bir hâl görüyorsa bildirsin.

Talebelerden biri der ki:
- Efendim, sizde büyük bir ayıp var.
- Söyle kardeşim, o ayıbım nedir?

Talebe gözleri...

İçinde Kur’an olan CD ve bilgisayar

Sual: İçinde, yazılı veya sesli formatta, Kur’an-ı kerim bulunan CD’ye, MP3 player denen cihazlara veya hard diskinde Kur’an-ı kerim olan bilgisayarın, kasasına da hürmet etmek, abdest ile tutmak ve yüksekte bulundurmak gerekir mi? Bunlara, başka şeyler de yüklemek caiz...

İçinde

Âşık oldum bugün meydan içinde,
Pehlivanım artık merdan içinde.

Şu aşk denizinin dalgıcı oldum,
Ne cevher bulmuşum umman içinde.

Onu isteyenler pek çok ise de,
Ben mahremim elbet mihman içinde.

Yunus, aşk ile kaimdir bu âlem,
...

İçinde

Dünya boşanıp doldu
N’oldu cihan içinde
Niceler toprak oldu
Bu az zaman içinde

O taze güller soldu
Bülbüller ötmez oldu
Gözümüz kanla doldu
Kaldık zindan içinde

Derin uykuya daldı
Kuzuları kurt aldı
Ardınca baka kaldı
Âhu figan içinde
...

İçinde

Gelmiştim şu dünyaya,
Belli zaman içinde,
Hayatım gelip geçti,
Hayli yaman içinde.

Yılmadım, usanmadım,
Yaşlanırım sanmadım,
Gözüme inanmadım,
Kaldım duman içinde.

İncele kabirleri,
Göresin ölenleri,
Yırtılmış ciğerleri,
Yatarlar kan içinde....

İcbâr-ı Nefs

İnsanın kendini bir işe zorlaması.
Kur'ân-ı kerîm okurken ağlayın, eğer ağlayamazsanız, ağlar gibi yapın yâni ağlamaya icbâr-ı nefs edin. (Hadîs-i şerîf-İbn-i Mâce)

İcâzet-i Mutlaka

Çeşitli ilimlerde üstâdın (hocanın) talebesine yetiştiğine ve başkalarını da yetiştirebileceğine dâir verdiği izin veya bu izni ifâde eden belge, diploma.

İcâzet

İzin, diploma, şehâdetnâme. Çeşitli ilimlerde üstâdın (hocanın) talebesine, yetiştiğine dâir verdiği belge, diploma.

İcâz

Az söz ile pürüzsüz ve kusursuz olarak çok mânâ ifâde etme.

İcâre

Belli bir menfaati belli bir bedel karşılığında satmak, kirâlamak.
Bir mal dînen ve aklen nerede kullanılabilirse, o maksatla icâreye verilir. İcârenin sahîh (uygun, geçerli) olması için ücretin (kirâ olarak ödenecek bedelin) ve menfâatin bildirilmesi...

İcâr

Kirâya verme, kirâya verilme, kirâ parası. (Bkz. İcâre)

İcâd

Yoktan var etme, vücûda getirme, yaratma.

İcâbet Etmek

1. Kabûl etmek.
Müslümanın müslüman üzerinde beş hakkı vardır: Selâmına cevap vermek, hastasını yoklamak, cenâzesinde bulunmak, dâvetine icâbet etmek, aksırıp elhamdülillah deyince, yerhamükellah diyerek cevâb...

İcâb

1. İhtiyaç.
İslâmiyet; kıyâmete kadar bütün îcâbları, karşılayacak en mükemmel ve en üstün bir dindir. (Seyyid Abdülhakîm Arvâsî)

2. Teklif, bir sözleşme için alıcı veya satıcı...

İç Salgı Bezleri

 

İbtilâ

1. İmtihan.
Allahü teâlânın, kulunu, çeşitli sıkıntılar vermek sûretiyle imtihan etmesi, denemesi.
Allahü teâlâ âyet-i kerîmede meâlen buyurdu ki:
İşte orada îmân sâhibleri ibtilâdan...

İbret

Doğru giden yollara,
Bakıp ibret almalı.
Hakka koşan kullara,
Bakıp ibret almalı.

Secde eden başlara,
Gözden akan yaşlara,
Gökte uçan kuşlara,
Bakıp ibret almalı.

Tomurcuklu güllere,
Hakkı anan dillere,
Hayra veren ellere,
Bakıp ibret almalı....

İbret

İnsanın karşılaştığı, gördüğü veya işittiği hâdiselerden ders alması, kendi hâlini düşünmesi.
Allahü teâlâ, âyet-i kerîmelerde meâlen buyuruyor ki:

İbrânî

Eski yahûdî sülâlesi veya o soydan olan. Yahûdî topluluklarından birine mensûb kimse.

İbrâhim-i Havvâs

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, İbrâhim bin İsmâil el-Havvâs, künyesi Ebû İshak'tır. Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerinin talebelerinden olup, Ebû Câfer Huldî ve Sürvân-ı Kebîr'in hocasıdır. Yü...

İbrâhim Tennûrî

Anadolu'da yetişen büyük velîlerden. İsmi İbrâhim olup, Tennûrî diye meşhûr olmuştur. Sivaslı olduğu bilinen İbrâhim Tennûrî hazretlerinin, doğum târihi bilinmemektedir. 1482 (H.887) senesinde Kayseri'de vefât etti....

İbrâhim Sûresi

Kur'ân-ı kerîmin on dördüncü sûresi.

İbrâhim Şirvânî

Evliyânın büyüklerinden. İsmi İbrâhim'dir. İran'daki Şirvân şehrinde doğdu. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. Kendisine Hibetullah da denildi. Böyle denilmesi, babaları doksan yaşlarında ikenAllahü teâlânın ona bir evlâ...

İbrâhim Medenî

Anadolu evliyâsından. Boyabat'ta doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1601 (H.1010) senesinde Medîne'de vefât etti. Bakî Kabristanında hazret-i Abbâs'ın türbesi yakınına defnedildi. İstanbul'da ilim tahsîli yaptı. Müftî ve Nak...

İbrâhim Kabâdî

Evliyânın büyüklerinden. İsmi İbrâhim Kabâdî olup, İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe hazretlerinin akrabâlarındandır. Doğum yeri ve târihi kesin olarak bilinmemektedir. 1446 (H.850) târihinde hac dönüşü Mısır'da vef...

İbrâhim Hayrânî

Anadolu'da yaşayan velîlerden. Eskişehir'e bağlı Mihalıccık kazâsının Narlı köyünde doğdu. Doğum târihi belli değildir. Babası, Muhammed Efendidir. Babasının yanında gerekli din bilgilerini öğrendikten sonra köyde imâm-hatiplik yapmaya başladı....

İbrâhim Hakkı Erzurumi

Anadolu'da yaşayan evliyânın ve âlimlerin büyüklerinden. Babası Osman Efendi de velî bir zâttı. İbrâhim Hakkı 1703 (H.1115) senesinde Erzurum'un Hasankale kasabasında doğdu. İbrâhim Hakkı hazretleri kendisini kısaca şöyle anlatmaktadır:...

İbrâhim Gülşenî

Evliyânın büyüklerinden. İsmi, İbrâhim bin Muhammed bin İbrâhim bin Şehâbeddîn bin Aydoğmuş bin Gündoğmuş bin Oğuz Atâ'dır. Lakabı Gülşenî olup, 1426 (H.830)da Âzerbaycan'da doğdu. 1534 (H.940) senesinde Mısır'da vefât...

İbrâhim Efendi (Mevlânâ Seyyid İbrâhim)

On beş ve on altıncı asırlarda Anadolu'da yetişen İslâm âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Mevlânâ Seyyid İbrâhim bin Muhammed bin Hüseyin bin Ali el-Horasânî olup, Mevlânâ Seyyid İbrâhim adı ile...

İbrâhim Efendi (Aşçı Dede)

Erzincan velîlerinden. İsmi İbrâhim bin Halil bin Muhammed Ali Bey'dir. 1828 (H.1244) senesinde İstanbul'da Kandilli'de doğdu. Bir hac seferinde Medîne'de vefât ettiği ve orada defnedildiği nakledilmiştir. Babası Muhammed Ali Ağadır. Dedesi Kastamonulu Uzun Halil...

İbrâhim Desûkî

Mısır'da yetişen büyük velîlerden. İsmi, İbrâhim bin Ebü'l-Mecîd, lakabı Burhâneddîn'dir. Seyyiddir. 1235 (H.633) senesinde Mısır'da Nil Nehri batısında Desûk köyünde doğdu. 1277 (H.676) târihinde vefât etti.

İbrâhim bin Edhem

Tâbiînin meşhûr âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. 714 (H.96) te Belh şehrinde doğup, 779 (H.162)da Şam'da vefât etti. İsmi, İbrâhim bin Edhem bin Mansûr, künyesi Ebû İshâk'tır. Nesebi hazret-i Ömer'e...