Terviye, Arefe gününden bir önceki güne denir. Terviye günü oruç
tutmak çok faziletlidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, Terviye günü oruç tutan ve günah söylemeyen müslümanı elbette
Cennete koyar.) [Ramuz]
(Terviye günü oruç tutmak, bin köle azat etmeye, iki bin deve kurban kesmeye ve
cihad için gönderilen bin ata bedeldir.) [Ebulberekat]
Terviye gününden sonra Arefe günü gelir.
Arefe gününün önemi
Kıymetli geceye kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Fakat Arefe ve
Kurban bayramının üç gecesi böyle değildir. Bu dört gece, bugünleri takip eden
gecelerdir. Arefe, yalnız Zilhiccenin 9. günüdür. Yani, kurban bayramından
önceki güne denir. Ramazan bayramından önceki güne ve başka güne Arefe denmez.
Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır:
1- Arefe günü sabah namazından, Kurban bayramının dördüncü günü ikindi
namazına kadar, erkek kadın herkes, cemaatle kılsın, yalnız kılsın, 23 vakit
farz namazda selam verir vermez, (Allahümme entesselam...) demeden önce, bir
kere, vacib olan teşrik tekbirini söylemeli yani, (Allahü ekber, Allahü
ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd)
demelidir. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra, artık teşrik tekbirini
okumak gerekmez. (Halebî)
2- Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutmak sevabdır; fakat Arefe günü oruç
tutmak daha çok sevabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arefe günü oruç tutana, Âdem aleyhisselamdan, Sur’a üfürülünceye kadar
yaşamış bütün insanların sayısının iki katı kadar sevab yazılır.) [R.
Nasıhin]
(Arefe günü tutulan oruç, bin gün [nafile] oruca bedeldir.)
[Taberani]
(Arefe günü tutulan oruç, iki bin köle azat etmeye, iki bin deve kurban
kesmeye ve Allah yolunda cihad için verilen iki bin ata bedeldir.) [T.
Gâfilin]
(Arefe günü [Besmele ile] bin İhlâs okuyanın, günahları affolup duası
kabul olur.) [Ebu-ş-şeyh]
(Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek yılın günahlarına kefaret olur.)
[Müslim] [Yani Arefe günü tutulan oruç, geçmiş ve gelecek bir senede yapılan
tevbelerin kabul olmasına yarar.]
(Arefe gününden üstün bir gün yoktur. O gün Allahü teâlâ, yeryüzündekilerle
iftihar ederek göktekilere, "Ey gök ehli, kullarıma bakın, rahmetime
kavuşmak ve azabımdan kaçmak için uzak yerlerden geldiler..." buyurur. Arefe
günü Cehennemden o kadar çok kul azat edilir ki, başka günlerde bu kadar azat
olmaz.) [Gunye]
(Şeytan, Arefe gününden başka bir günde daha zelil, rezil, hakir ve kinli
görülmez.) [İ. Malik]
(Allahü teâlâ, Arefe günü kullarına nazar eder. Zerre kadar imanı olanı
affeder.) [Gunye]
(Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye] (İbadet
olarak ilim öğrenmek, en faziletlisidir. İlmihal okumakla en uygun ilmi öğrenmiş
oluruz.)
(Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki]
(Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allah’ın kıymet verdiği bir gündür.)
[Deylemi]
(Arefe ne güzel gündür. O gün rahmet kapıları açılır.) [Deylemi]
İbadet olarak ilim öğrenmek en faziletlisidir. Bu gece ilim olarak, ehl-i
sünnete uygun ilmihal okumalıdır.
3- Bugünü fırsat bilip dua etmeli! Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Duanın faziletlisi, Arefe günü yapılanıdır.) [Beyheki]
4- Arefe gününü ibadetle, Allahü teâlâyı anmakla ve tefekkürle geçirmeye,
insanlara iyilik etmeye çalışmalı! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arefe gününe hürmet edin! Arefe, Allahü teâlânın kıymet verdiği bir gündür).
[Deylemi] (Hürmet etmek, günah işlememekle olur.)
(Arefe günü, kulağına, gözüne ve diline sahip olan mağfiret olur.)
[Taberani] Kulağına sahip olmak, gıybet, çalgı gibi haram olan şeyleri
dinlememektir. Eğer biz istemeden kulağımıza gelmişse, bize günah olmaz. Gözüne
sahip olmak da, haram olan şeylere bakmamak ve mubah olarak baktığı şeylerden
ibret almaktır. Diline sahip olmak ise, yalan söylememek, dedikodu etmemek, laf
taşımamak, kötü söz söylememek, hatta boş şey konuşmamak, kimseyi dili ile
incitmemek demektir. Bunlara riayet eden Arefe gününü değerlendirmiş olur.
Arefe gecesi, Arefe günü ile Kurban bayramının birinci günü arasındaki gecedir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua reddolmaz. Ramazan ve
Kurban bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesi.) [İsfehani]
(Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allahü teâlâ, o günlerde dua
edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol
ihsana nail olurlar. Bunlar: Kadir gecesi, Arefe gecesi, Berat gecesi, Cuma
gecesi ve günleri.) [Deylemi]
(Arefe gecesi ibadet eden, Cehennemden azat olur.) [S. Ebediyye]
Arefe günü oruç
Sual: (Arefe günü de, Müslümanlar için bayramdır. Arefe günü oruç
tutulmaz) deniyor. Arefe günü oruç tutmak çok sevab değil midir?
CEVAP
Hazret-i Ebu Hureyre, (Resulullah, Arafat’ta Arefe günü oruç tutmayı
yasakladı) buyuruyor. İbni Abidin hazretleri de buyuruyor ki:
Arefe günü hacının oruç tutması, Arafat’ta vakfeye durmaya ve dualara mani
olmamak şartıyla mendubdur [müstehabdır]. Oruç tutmak zayıf düşürürse, o zaman
tutması mekruh olur. (Redd-ül-muhtar)
Görüldüğü gibi, Arafat’ta olup da oruç tutamayanlar için Arefe günü oruç
tutmanın mekruh olması, herkes için değildir. Arefe günü oruç tutmak çok
sevabdır.