Muharrem ayının onuncu günü Aşure günüdür. Muharrem ayı, Kur’an-ı kerimde,
kıymet verilen dört aydan biridir. Muharremin birinci günü oruç tutmak, o
senenin tamamını oruç tutmak gibi faziletlidir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Muharrem ayında tutulan oruçtur.) [Müslim]
Bu ayın en kıymetli gecesi de Aşure gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duaları
Aşure günü kabul etmiştir. Hazret-i Âdem’in tevbesinin kabul olması, Hazret-i
Nuh’un tufandan kurtulması, Hazret-i Yunus’un balığın karnından çıkması,
Hazret-i İbrahim’in ateşte yanmaması, Hazret-i İdris’in canlı olarak göğe
çıkarılması, Hazret-i Yakub’un, oğlu Hazret-i Yusuf’a kavuşması, Hazret-i
Yusuf’un kuyudan çıkması, Hazret-i Eyyüb’ün hastalıktan kurtulması, Hazret-i
Musa’nın Kızıl denizi geçmesi, Hazret-i İsa’nın doğumu ve ölümden kurtulup, diri
olarak göğe çıkarılması Aşure günü oldu.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Aşure günü Nuh aleyhisselamın gemisi, Cudi dağına indirildi. O gün Nuh ve
yanındakiler, Allahü teâlâya şükür için oruçlu idiler. Hayvanlar da hiç bir şey
yememişti. Allahü teâlâ denizi, beni İsrail için, aşure günü yardı. Yine Aşure
günü Allahü teâlâ Adem aleyhisselamın ve Yunus aleyhisselamın kavminin tevbesini
kabul etti. İbrahim aleyhisselam da o gün doğdu.) [Taberani]
Öteden beri Kureyş de, Resulullah da Aşure günü oruç tutardı. Medine’ye gelince
de yine o gün oruç tuttu ve tutulmasını emretti. (Buhari, Müslim, Tirmizi,
Ebu Davud)
Medine’de aşure günü oruç tutan Peygamber efendimiz, Yahudilerin de oruç
tuttuklarını gördü. (Niye oruç tutuyorsunuz?) diye sordu. Onlar da,
(Allah’ın İsrail oğullarını düşmanından kurtardığı bir gündür, Musa bu günde
oruç tuttuğu için) dediler. Resulullah efendimiz de, Müslümanların bugün oruç
tutmalarının sebebini anlatmak için, (Ben Musa aleyhisselama sizden daha
layıkım) buyurdu. (Buhari, Müslim, Ebu Davud)
Bugün yapılacak işler:
1- Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Aşure günü oruç tutanın, bir yıllık günahları affolur.) [Müslim,
Tirmizi, İ. Ahmed, Taberani]
(Aşure günü oruç tutan o yıl tutamadığı [nafile] oruçlarının sevabına
kavuşur.) [Deylemi]
(Aşure günü bir gün önce, bir gün sonra da tutarak Yahudilere muhalefet
edin.) [İ.Ahmed]
(Aşurenin faziletinden faydalanın! Bu mübarek günde oruç tutan, melekler,
peygamberler, şehidler ve salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.)
[Şir’a]
[Yalnız Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrası
ile tutmalı!]
Peygamber efendimiz bir gün öğleye doğru buyurdu ki:
(Herkese duyurun! Bugün bir şey yiyen, akşama kadar yemesin, oruçlu gibi
dursun! Bir şey yemeyen de oruç tutsun! Çünkü bugün Aşure günüdür.) [Buhari,
Müslim, Ebu Davud]
Peygamber efendimiz, bugün bir hurmayı mübarek ağzında ıslatıp çocukların ağzına
verirdi. Çocuklar, Resulullahın mucizesi olarak akşama kadar bir şey yiyip
içmezlerdi. Bugün bazı hayvanların bile bir şey yemediği bildirilmiştir. Bir
avcı, Aşure günü, bir geyik yakaladı. Geyik, yavrularını emzirip akşamdan sonra
dönmek üzere, avcının izin vermesi için, Resulullah efendimizden, şefaat istedi.
Avcı, geyiğin akşama kalmadan hemen gelmesini isteyince, geyik, (Bugün Aşure
günüdür. Bugünün hürmetine yavrularımızı emzirmeyiz. Onun için akşamdan sonra
gelmek için izin istedim) dedi. Bunu duyan avcı, geyiği Resulullaha hediye etti.
O da, geyiği serbest bıraktı.
2- Sıla-i rahim yapmalı. Yani akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli
yardım ile gönüllerini almalı. Hadis-i şerifte, (Sıla-i rahmi terk eden,
Aşure günü akrabasını ziyaret ederse, Yahya ve İsa’nın sevabı kadar ecre
kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)
3- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya
Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu.
Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, [mesela İslam Ahlakı
veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye] okumalıdır. Ayrıca Kur’an-ı
kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı. (Şir’a)
4- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü,
zerre kadar sadaka veren, Uhud dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir’a)
(Bugün aşure ibadet) diye aşure pişirmek günahtır. Aşurenin bugüne mahsus ibadet
olmadığını bilerek, bugün aşure veya başka tatlı yapmak günah olmaz, sevap olur.
Bu inceliği iyi anlamalı. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir.
Hadis-i şerifte, (Aşure günü ismidle sürmelenen, göz ağrısı görmez)
buyuruldu. (Hakim)
5- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, on Müslümana selam
veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu.
(Şir’a)
6- Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, aile
efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur)
buyuruldu. (Beyheki)
7- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan
temizlenir) buyuruldu. (Şir’a)
[Bu sevaplar, itikadı düzgün olan, namaz kılan ve haramlardan kaçan mümin
içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşure günü, bir değil, defalarca
gusletse, günahları affolmaz.]
Hazret-i Hüseyin, 10 Muharremde şehid edildi. O yüce imamın şehid edilmesi,
elbette bütün müslümanlar için büyük musibet ve üzüntüdür. Hazret-i Ömer,
Hazret-i Osman, Hazret-i Ali ve Hazret-i Hamza’nın şehid edilmeleri de, böyle
büyük musibet ve üzüntüdür. Fakat, Peygamber efendimiz, Hazret-i Hamza’nın şehid
edildiği günün yıldönümlerinde matem [yas] tutmadı. Matem tutmayı da emretmedi.
Matem yasak olmasaydı, herkesten önce Peygamber efendimizin ölümü için matem
tutulurdu. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Matem tutan, ölmeden tevbe etmezse, kıyamette şiddetli azap görür.)
[Müslim]
(İki şey vardır ki, insanı küfre sürükler. Birincisi, birinin soyuna sövmek,
ikincisi, ölü için matem tutmaktır.) [Müslim]