Sual: Diş dolgusu olan Maliki mezhebini nasıl taklit eder?
CEVAP
Maliki’nin bu husustaki farzlarına uyar, müfsitlerinden yani o ibadeti bozan
durumlardan kaçar. Sadece gusülde değil, gusülle yaptığı işlerde de bu şartlara
uyması lazımdır. Yani hem namazda, hem de abdeste Maliki’nin şartlarına uyup
müfsitlerinden kaçması gerekir. Aksi takdirde telfik yapmış, yani mezheplerin
kolaylıklarını almış olur ki, telfik haramdır.
Cünüpken dolgu yaptırmak
Sual: Cünüpken veya âdetliyken diş dolgusu yaptırmakla, abdestli olarak diş
dolgusu veya kaplama yaptırmak arasında fark var mıdır?
CEVAP
Hayır, ikisi arasında gusül yönüyle fark yoktur. Hanefi’de, gusülde ağzın
içini yıkamak farz olduğu için, gusül sahih olmaz. Maliki Mezhebinde ağzın içini
yıkamak farz olmadığı için, diş dolgusu olan, Maliki mezhebini taklit ederse
guslü sahih olur.
Dolgu ve harac
Sual: S. Ebediyye’de, (Bedenin, ıslatılmasında harac olmayan yerlerini
yıkamak farzdır. Harac, yani meşakkat, zorluk bulunduğu zaman haraca sebep olan
şey zaruri varsa, buraları yıkamak sakıt olur) deniyor. Bu ifadelere göre,
dolgulu dişi sökmek harac olmaz mı? Bir de, ikisi de örgü olduğu halde, kadının,
gusülde örgülü saçını çözmesi harac oluyor da, erkeğin örgülü saçını çözmesi
niye harac olmuyor?
CEVAP
Dolgu dişi çıkarmak elbette haracdır, hem de çok kuvvetli zorluktur. Ancak,
başka mezhepte bunun çıkış yolu olduğu için, o mezhebi taklit edince mesele
kalmıyor.
Farzı yapmakta haraca sebep olan, yani yapmaya mani olan zaruret, ya zorla olur.
Kadınların saçlarını uzatması böyledir; çünkü İslamiyet, saçlarını kesmelerini
yasak etmiştir. Yahut hasta bir uzvu sıhhate kavuşturmak ve tehlikeden korumak
için olur. Yahut da, başka şey yapmaya imkân olmadığı için olur. Harac bulunduğu
zaman, başka mezhebi taklit mümkün olmazsa, zaruret aranır. Kadınların örgülü
saçlarını çözmelerinde harac vardır. Bu haracdan kurtulmak için, başka mezhebi
taklit etmeye de imkân olmadığı ve saçlarını uzatmalarında zaruret olduğu için,
saçlarının örgülerini açmaları affolunmuştur.
Kadınların örgülü saçlarını açmamaları, erkeklerin örgüsünü açması gibi
değildir; çünkü birincisinde zaruret ve harac birlikte vardır. Erkek örgüsünü
çözmede harac varsa da, zaruret yoktur. Zaruret olmayınca da, erkeklerin
örgülerini çözmeleri gerekir.
İlk gusülde
Sual: Dolgu yaptıran, ilk gusülde mi mezhep taklidine başlar?
CEVAP
Evet.
Dolgu yaptıran
Sual: Hanefi mezhebinde olan bir kişinin, dolgu yaptırmasının hemen
ardından, (Maliki mezhebini taklit ederek) gusül abdesti almasına gerek var
mıdır?
CEVAP
Cünüp olana kadar lüzum yoktur. Ancak hemen taklit etmesinde de mahzur olmaz.
Cünüp olmayan
Sual: Diş dolgusu olan yaşlı dul kadın ve hadım olan kimselerin mezhep
taklidi gerekir mi?
CEVAP
Cünüp olmadıkları için taklide ihtiyaç yoktur.
Maliki’yi taklit
Sual: Dolgu sebebiyle Şafii’yi taklit ederken, daha kolay diye, Şafii’yi
bırakıp, Maliki’yi taklit uygun mu?
CEVAP
Evet, uygundur.
Dolguyu söktüren
Sual: Dolgu dişini söktüren, taklide devam etmesi gerekir mi?
CEVAP
Tekrar gusledinceye, kadar taklide devam etmelidir.
Vidalanan hazır dişler
Sual: Şimdi hazır dişler, damağa vidalanmaktadır. Bunlar da diş dolgusu
hükmüne mi girer?
CEVAP
Çıkarıp altını yıkamak imkânı olmadığı için diş dolgusu hükmüne girer.
Damağa protez yapıştırmak
Sual: Toz, krem, jel gibi yapıştırıcı olarak kullanılan maddeler, tükürük
kıvamını koyulaştırıp, yapışkan hale getirerek protezin damaktan çabuk
düşmemesini, biraz daha uzun dayanmasını sağlıyor. Abdestte ve gusülde bu
protezi çıkarmak gerekiyor mu?
CEVAP
Protezi her abdestte çıkarıp, sonra jel gibi bir şeyle yapıştırmaya kalkmak,
bir meşakkat sayılır. Bu bakımdan abdestte, protezi çıkarmak gerekmez.
Gusüldeyse, ağzı yıkamak farzdır. Ayrıca gusül, abdest gibi sık sık tekerrür
etmez. Gusülde, çıkarıp altını yıkamak gerekir.