Sual: Bir iş sebebiyle iftarı ne kadar geciktirmek caiz olur?
CEVAP
Akşam vaktinin girdiği kesin olarak biliniyorsa, önce hurma, su gibi bir şey
ile oruç açılır sonra namaz kılınır. Yemeği tezce yiyip sonra namaz kılmak da
caizdir. Ancak iftar sofrasında çeşitli yemekler olduğu için, akşam namazı
gecikebilir. Namaz mekruh vakte kalabilir. Bu bakımdan önce namazı kılmak ve
sonra yavaş yavaş yemeği yemek daha uygun olur. Vaktin girdiği kesin belli
değilse, önce namazı kılmak gerekir. Daha sonra vaktin girmediği anlaşılırsa,
namazı iade etmek mümkündür. Fakat vakit girmeden oruç açılırsa, oruç bozulmuş
olur. Telafisi de mümkün olmaz. Vaktin girdiği kesin biliniyorsa, önce orucu
açıp, namaz kıldıktan sonra yemeği yemelidir.
Hadis-i şerifte, (İftarda acele edin) buyuruldu. (Hakim) Acelenin son
vaktinin, muteber kitaplarda, yıldızlar görününceye kadar olduğu bildiriliyor.
Bu da takriben akşam vakti girdikten yarım saat sonradır. Hadis-i şerifte, (Yıldızlar
görünmeden iftar eden, sünnetimle amel etmiş olur) buyuruldu. (İbni Hibban)
Güneşin battığı iyi anlaşılınca, önce Euzü ve Besmele okuyup, (Allahümme yâ
vâsi'al-magfireh igfirli ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminine vel
müminât yevme yekûmülhisâb) denir. (Ey mağfireti çok geniş olan Allahım!
Kıyamette günü hesaba çekilirken, beni, ana babamı, hocamı, erkek ve kadın,
bütün müminleri affet!) demektir.
Bir iki lokma iftarlık yiyip, (Zehebezzama' vebtelletil-urûk ve sebetel-ecr
inşâallahü teâlâ) denir ve yemeğe başlanır. Bu iftar duasının manası ise, (Açlık
bitti. Damarlarımızın suya kavuşma vakti geldi. İnşallah sevab hasıl oldu)
demektir.
Ramazanda, şöyle dua da edilir:
Ya Rabbi, Ramazan-ı şerifin şefaatine nail eyle! Ramazan-ı şerifte af ve
mağfiret eylediğin ve Cehennemden azat eylediğin kulların arasına bizleri de
dahil eyle!
Akşam namazını geciktirmemeli
Sual: Önemli bir iftar davetine gidince, akşamın farzını veya sünnetini,
yemekten sonra kılmak caiz olur mu?
CEVAP
Vaktin girdiği kesin belliyse, önce orucu açıp, sonra akşam namazını kılmalı,
sonra yemek yemeli. Namazı mekruh vakte bırakmamalıdır. Akşam namazını,
yıldızlar görününceye kadar, [yaklaşık yarım saat] geciktirmemeli. Son sünneti
olan namazlarda, farzdan sonra son sünneti hemen kılmamak da mekruhtur. İftarı
bahane ederek, bir mecburiyet olmadan akşamın sünnetini terk etmek caiz olmaz.