Sual: Ramazanda sağlık açısından yiyip içerken dikkat edilmesi gereken
hususlar nelerdir?
CEVAP
Bir doktor arkadaşımızın verdiği cevap şöyledir:
Ramazan ayında, dengesiz beslenen kişilerde halsizlik, depresyon, mide ağrısı,
hazımsızlık, tansiyon düşmesi gibi birçok sağlık problemi görülebiliyor. Sahura
kalkmamak veya sahurda fazla miktarda yağlı besinler almak, iftarda ise, çok
miktarda ve çok çeşitli yemekler, kan şekerini hızla yükselten gıdaları almak,
hızlı yemek yemek ve yeteri kadar su içmemek yanlıştır. İftar ve sahurda ağır ve
yağlı gıdalar yerine hafif, posalı ve sebze ağırlıklı besinler tercih edilmeli.
Bazı tavsiyelerimiz şöyledir:
1- Besin yönünden dengeli bir iftar sofrası hazırlamaya dikkat etmeli.
2- İftarda, ilk önce hafif, az yağlı gıdalar yenmeli. Çok yemek, boş olan
mideye yüklenilmesine sebep olur. Bu durumda sindirim zorlaşır, midede ağırlık,
ekşime, yanma, bulantı, bağırsaklarda kabızlık, şişkinlik gibi sağlık
problemleri yaşanır. Bunun için ilk oruç açıldığında hurma, peynir, domates,
zeytin, kepek ekmeği gibi kahvaltılıklar veya çorba, etli sebze yemeği gibi
hafif yemeklerle iftara başlanmalı, sindirime zaman tanıyarak 15-20 dakika sonra
az yağlı ızgara et yemeği, kuru baklagil, sebze yemeği, salata, ayran, cacık
gibi yemeklerle devam edilmeli.
3- Kan şekerini hızla yükselten beyaz ekmek, pirinç pilavı gibi glisemik
indeksi yüksek olan gıdalar yerine bulgur pilavı, kepekli ekmek veya kepekli
makarna gibi posalı, glisemik indeksi düşük besinleri tercih etmeli.
4- Yemekler yavaş yavaş, iyi çiğneyerek yenmeli.
5- İftarda kızartma ve yağlı gıdalar yerine ızgara, haşlama, buğulama gibi
usullerle pişirilmiş hafif yemekler tercih edilmeli.
6- Tatlı yerine hamurlu, ağır tatlılar yerine sütlü tatlılar tercih
edilmeli.
7- İftar ile sahur arasında 2-2.5 litre su veya sulu içecekler içilmeli.
8- Ara öğün yenecekse, meyve yemeli.
9- Çay ve kahve, demirin emilimini azalttığı için, yemekten bir iki saat
sonra içilmeli.
10- İftarda henüz karın doymadan sigara içilmemeli. En az 20 dakika sonra
içilmeli. Vücutta hücreler gıda beklerken birden nikotin başta olmak üzere zehir
yoğunluğu ile karşı karşıya kalır. Bu durumda kan pıhtılaşır ve kalp krizi riski
artar. Oksijen taşıması gereken hücreler bir anda zehir taşımaya başladığından,
beyin hücreleri başta olmak üzere çok sayıda hücre ölür. Vücutta ciddi anlamda
zarar meydana gelir.
11- Akşamki yemekle iktifa edilmemeli, sahura mutlaka kalkılmalı, az da olsa
sahurda yemek yenmeli ve hafif besinler tercih edilmeli. Çok uzun açlıklarda kan
şekeri ve tansiyon düşer, boş midede asit salgısı artar. Ertesi gün ise aç kalma
süresinin uzamasıyla metabolik hız düşer, halsizlik, baş ağrısı görülür. Bunun
için geceyi ve ertesi günü aç geçirmemek için mutlaka sahura kalkılmalı.
12- Sahurda yenilen besinlerin miktarı ve çeşidi çok önemlidir. Sahurda
yağlı ve ağır besinler metabolizma hızı yavaş olduğundan vücuda alınan
besinlerin yağa dönüşümü daha fazla olur.
Ayrıca bu tür yağlı ve ağır besinler yenip ardından yatıldığında ciddi mide
rahatsızlıkları görülebilir. Sahurda bunların yerine daha hafif, yağ oranı
düşük, günlük alınması gereken protein ihtiyacının karşılanması bakımından
protein içeriği yüksek, kan şekerini hızla yükseltmeyen kompleks şekerlerden
oluşan bir öğün tercih edilmeli.
Süt, peynir, zeytin, kepekli ekmek, çorba, domates, salatalık, biber, reçel gibi
kahvaltılık besinler veya süt, yulaf gevreği, meyve gibi besinlerden oluşan
hafif bir öğün en uygunudur. Günlük su ihtiyacı 2-2.5 litredir ve bütün gün su
içilemeyeceğinden dolayı sahurda bol sıvı alınmalı.