Sual: Bazı gıdaların, zarar verenlere, alerji yapanlara haram, zarar
vermeyenlere mubah olduğunu bildiriyorsunuz. Hiç kişiye göre haram helal değişir
mi? Birisine haram olan şey, birisine helal olur mu?
CEVAP
İstisnalar çoktur. Birisine helal olan şey ötekine haram olabilir. İşte
vesikaları:
1- Zengine zekat farz iken, fakire farz değildir. Hac da, herkese farz
değildir. Kurban kesmede de fakir zengin ayrımı vardır. Sadaka-i fıtır da
böyledir. (Dürer)
Demek ki birine farz olan ibadet, bir başkasına farz olmuyor.
2- Ayakta namaz kılmak [kıyam] farzdır. Ama hastalara farz değildir. (Cevhere)
Demek ki birine farz olan bir husus, bir başkasına farz olmayabiliyor.
3- Vakit girmeyince namaz farz olmaz. Kutuplara yakın yerlerde yatsı ve
sabah namazı farz olmuyor. Kılınması iyi olur. (Tahtavi)
Demek ki her emir herkes için değildir.
4- Abdestin farzı dörttür. Ayakları olmayan için üçtür. (Halebi)
Demek ki abdestin farzı bile sağlama sakata göre değişiyor.
5- Dört rekatlı farzları, dört rekat olarak kılmak farzdır. Ama seferi
olanlara farz değildir. Hatta iki rekat kılması vacibdir. (İbni Abidin)
6- Hür kadın için, el yüz hariç, vücudunun tamamını kapatması farz, açması
haram iken, cariye için öyle değildir. Cariye, başını kollarını hatta dizden
aşağısını da açabilir. (Hindiyye)
7- Kendi kardeşiyle evlenmek haram iken, başkaları ile evlenmek haram
değildir. (Bahrür-raık)
8- Zenginlerin dilenmesi, hatta zekat alması haramdır. Fakat bunun
istisnaları da vardır. Mesela hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(İlim öğrenmekte olanın 40 yıllık nafakası olsa da, böyle zengin talebeye zekat
vermek caizdir.) [Redd-ül muhtar]
Demek ki zengin birine haram olan şey, başka bir zengine helal olabiliyor.
9- Leş ve şarap haramdır. Açlıktan ve susuzluktan ölecek olanlara haram
değildir. (Bezzaziyye)
10- Bazı ilaçlar, mesela penicilin, bazısına alerji yapar, ölümüne sebep
olabilir. Kendisine alerji yapan ilaçları kullanmak haram olur. Ama bu ilaçlar
başkalarına haram olmaz. (Berika)
İlaçlarda olduğu gibi, gıdalarda, sebzelerde ve otlarda da alerji yapanlar
vardır. Organlarında zafiyet olanlara zarar verenler, sağlam olanlara zarar
vermezler. Bazı kimselere balık eti, süt, yumurta, biber, patlıcan, çilek gibi
gıdalar zarar verir. Bunlar, yalnız zarar verenlere haram veya mekruh olur.
Zarar vermeyenlere ise mubahtır. Afyon ve diğer zehirli otların alınan çok
miktarları haramdır, fakat az miktarlarını ilaç olarak kullanmak caizdir.
(Hadika, Zevacir)
(Çaydaki tein ile, kahvedeki kafein aynı maddedir. Çayda %2,5, kahvede ise
%1,3 oranında kafein bulunur. Kafein, zihni açar, kan dolaşımını artırır, vücuda
sıcaklık verir, yorgunluğu giderir, sindirimi kolaylaştırır. Fazlası sinir
sistemi üzerinde etki yapar. Kalb hastalıklarında, sinirleri zayıf insanlarda ve
çocuklarda az miktar kahve bile fena etki yapabilir.) [Gıda Kimyası s. 658]
Tıp kitapları aynen İslam âlimleri gibi bildirmektedir. Yani bir şey mesela
kafein, tein, nikotin gibi şeyler kimilerine zarar veriyor, kimilerine vermiyor.
Zarar verenlere elbette haramdır. Ama zarar vermeyenlere haram demek dini
değiştirmek olur.
Tütün de zarar vermeyen kimselere mubahtır. (El-ukudüddürriyye)
Şeker sigara kadar zararlıdır
Sual: Sigaranın zararlarını bildiren bilim adamları, şimdi de şekerin
zararlarını saymakla bitiremiyorlar. British Medical Journal’da yayınlanan
bilimsel bir makalede, şekerin yüze yakın zararı sayılarak, (Şeker, sigara kadar
tehlikeli olup, uyuşturucu sınıfına sokmak gerekir) deniyor. Bu kadar çok zararı
olan şekeri yemek de haram olmaz mı?
CEVAP
Şeker de, diğer zararlı gıdalar gibi, herkese ayın ölçüde tesir etmez. Şeker
hastasına zararı olursa da, diğerlerine, ihtiyaç kadar alınınca zararı olmaz.
Her şeyin çoğu zararlı olduğu gibi, şekerin de çoğu zararlı olabilir. Şeker
hastasına da, hasta olmayana da, zarar vermeyen miktarda şeker haram olmaz.