Sual: Sekiz senedir Bursa'da yaşıyorum. Bayram tatilinde doğum yerim
olan İzmir'e gideceğim. İzmir’de iken namazı seferi olarak mı kılacağım?
CEVAP
Yolda seferi olursunuz. İzmir’de seferi olmazsınız.
Sual: Van’da doğdum, İstanbul’da yeni evlendim, burada kalacağız. Vatan-ı
aslim neresi?
CEVAP
Herkesin bir vatan-ı aslisi olur. Evlendiğiniz yer neresi ise, vatan-ı
asliniz orasıdır. İleride beyiniz, başka bir yere gider ve temelli orada kalmaya
niyet ederse, evlenilen yer vatan-ı asli olmaktan çıkar. Evinizin bulunduğu yer,
vatan-ı asliniz değilse, evinize gitmekle mukim olmazsınız, seferi olursunuz.
Sual: Tekirdağ'da üniversitede okuyan, vatan-ı aslisi İstanbul olan ve
Maliki mezhebini taklit eden hanefi bir öğrenci; her Pazartesi İstanbul'dan
çıkıyor Tekirdağ'a gidiyor. Orada yurtta kalıyor ve Cuma günü Tekirdağ'dan
çıkıp, İstanbul'a geliyor. Bu öğrenci Tekirdağ'da iken 4 rekatlık farz
namazlarını kaç rekat olarak kılmalı?
CEVAP
Tekirdağ’da ve yollarda iki rekat kılması gerekir. İstanbul vatan-ı aslisi
olmasa idi, İstanbul’da da seferi olurdu.
Sual: Kimse bulunmayan bir dağ başına veya ev bulunmayan bir adaya 15 günden
fazla kalmak üzere kamp kuran kimse mukim sayılır mı?
CEVAP
Kamp ev sayıldığı için mukim olunur. Çadırsız kalınırsa misafir olur. Çünkü
ev olmayan adada, çölde çadırsız kalan kimseler ise, mukim olmaz.
(Redd-ül-muhtar)
Sual: Bir yere temelli yerleşmek nasıl olur?
CEVAP
Ben artık doğduğum veya evlendiğim yere gitmeyeceğim, hep İstanbul’da
kalacağım demişse, İstanbul vatan-ı aslisi olur. Burası vatan-ı aslisi olunca
ana babasının evine de gitse, doğduğu yere de gitse 15 günden az kalınca seferi
olur. 15 günden fazla nereye giderse gitsin orada mukim olur.
Sual: İstanbul Anadolu yakasında oturmaktayım. Bazen müşteri ziyareti
için İzmit'e gidiyorum (sabah gidip akşam geliyorum) İstanbul-İzmit arası mesafe
yaklaşık 100 km. Maliki mezhebini taklit ediyorum. İzmit’te iken veya gidiş
dönüş yolunda iken seferi oluyor muyum?
CEVAP
Kilometre, evinizden çıkıp ilk mezarlık, fabrika, kışla gibi belli yerden hesap
edilir. Eğer gittiğiniz yer 104 km ise, seferi olursunuz. Daha aşağı ise
olunmaz. Seferi olunca çıkıştan itibaren seferi olunur. Yolda da dört rekatlı
namazlar iki rekat olarak kılınır. Giriş ve çıkış günleri dahil 6 gün kalan
mukim olur, beş gün kalan seferi olur, daha az kalan da seferi olur.
Sual: Doğum yerim İzmir, burada 3 yaşına kadar yaşamışım. Buradan sonra
Erzincan’da 3 sene, Diyarbakır’da 5 sene, Ankara’da 15 sene yaşadım. 4 seneden
beri de İstanbul’da yaşamaktayım. Eğer ben İzmir'e 3 günden az kalmak için
gidersem İzmir’de seferi mi olurum yoksa mukim mi? Bu sorum daha önce yaşadığım
iller için de geçerli.
CEVAP
İzmir vatan-ı asliniz, diğer bütün iller vatan-ı ikamet olur. İzmir’e bir
saatliğine de gitseniz mukim olursunuz, seferi olunmaz.
Sual: Memleketim Konya. İstanbul’da çalışıyorum. Evli değilim. 1
haftalığına Konya’ya ailemin yanına gidiyorum. 1 hafta müddetince seferi miyim?
CEVAP
Memleketiniz değil, doğum yeriniz Konya ise, ancak yolda seferi olursunuz.
Konya'da mukim olursunuz, yani namazları Konya’da iken kısaltmazsınız.
Sual: Sık sık tatil olması nedeniyle memleket ve görev yerimiz arasında
mekik dokumaktayım. Kendi memleketimizden görev yerine giderken (104 km’den
fazla), veya tam tersi iken, namazlarımızı seferi mi yoksa normal mi kılmalıyız?
CEVAP
Yollarda seferi kılarsınız. Temelli ikamete niyet ettiğiniz yer yoksa,
evlendiğiniz yer neresi ise orası vatan-ı aslinizdir. Oraya girince bir gün veya
bir saat bile kalsanız namazları tam kılarsınız. Başka şehirlerde ise15 günden
az kalırsanız seferi kılarsınız.
Sual: Ankara’da ikamet eden aynı zamanda talebe olup evli olmayan bir bayan
(Babasının doğum yeri ve memleketi Urfa, kendi doğum yeri Ankara) Urfa’ya 10
günlüğüne giderse (Hanefi mezhebinde olup diş dolgusu olduğu için Maliki’yi
taklit ediyor) yolda ve oraya gidince seferilik durumu nasıl olur?
CEVAP
O bayanın doğum yeri Ankara’dır, Ankara vatan-ı aslisidir. Urfa’ya giderken
yolda seferi olarak namazlarını kılar. Urfa’da giriş çıkış günleri dahil 5
günden fazla kalacağı için seferi olamaz, mukim olur, yani namazlarını tam
kılar, kısaltamaz. Yolda dört rekatlık farzları iki kılar, üç rekatlıkları aynen
kılar, sünnetleri ise vakit müsaitse kılar, değilse kılmaz.
Sual: Seferi olan kimse Cuma günü zuhr-i ahiri iki rekat mı dört rekat mı
kılar?
CEVAP
İki rekat kılar.
Sual: Bir süre için Amerika’dayız. Namaza eve yetişemeyeceğimiz zaman
arabayı bir kenara çekip kıbleyi bularak ayaklarımızı altımıza toplayarak araba
içinde imayla namaz kılıyoruz, olur mu?
CEVAP
Ayakta kılmalısınız. Ayakta kılma imkanı yoksa o zaman oturarak bahsettiğiniz
şekilde kılabilirsiniz. Fakat ayakta kılınacak yerler bulunur. Başkalarının
namaz kılarken kadınları görmeleri namazı bozmaz.
Sual: Bir kimsenin vatan-ı aslisi İstanbul, namazda Maliki mezhebini
taklit ediyor. Çalıştığı iş yerinden 21 gün yıllık iznini alarak yola çıksa,
niyet olarak ta 2 gün Bursa’da 6 gün İzmir’de 8 gün Niğde’de birkaç gün
Mersin’de ve günü birlikte Hatay’a giderim diye niyet etse, gittiği yerlerde bu
kişi namazlarını nasıl kılar?
CEVAP
Hanefi olanlar hep seferi olarak kılar. Maliki olanlar da giriş çıkış günleri
hariç, 4 gün kaldığınız yerler mukim, üç gün kaldığınız yerlerde seferisiniz.
Sual: İstanbul, New York gibi çok büyük şehirlerde şehrin bir ucundan
diğerine 104 km den fazla mesafe varsa, şehrin içinde bir ucundan diğerine
gidince seferi olunur mu?
CEVAP
Evet. Beylikdüzü’nden Avcılar’dan çıkıp İzmit’e gidilse, hemen hemen yollarda
boş yer yok, sanki bir şehir gibi. Kilometreyi geçerse seferi olur. Ankara’ya
kadar evler bitişik olsa, hepsi bir şehir olsa yine seferi olur.
Sual: Vatan-ı aslim Manisa Akhisar'dır. İstanbul’da oturuyorum. Bursa’ya
15 günden az kalma niyeti ile geldim. Fakat geldiğim günden 3 gün sonra 15
günden daha fazla kalmaya niyet ettim. Acaba bu üç günlük namazı kaza etmem
gerekir mi?
CEVAP
Üç gün 15 günün içinde ise seferi olmazsınız. Çünkü niyet ettiğiniz günden
itibaren 15 veya daha fazla kalmaya niyet etmeniz gerekir. Eğer, üç gün
kaldıktan sonra, yeniden bir 15 günden fazla kalmaya niyet etmişseniz, o zaman
mukim olursunuz. Üç gündür kıldığınız namazlar da doğrudur, kaza etmek gerekmez.
Çünkü o zaman seferi idiniz.
Sual: Diyelim ki saat 20:35 te yatsı namazı vakti giriyor. Saat 21:00 ise
sefere çıkılacak. Yatsı namazı sefere çıkılmadan önce mi kılınmalı yoksa seferi
olunca da kılınabilir mi?
CEVAP
Her iki halde de kılınabilir. Eğer sefere çıkmadan kılınırsa, dört rekat olarak
kılınır. Sefere çıkınca kılınırsa, iki rekat olarak kılınır.
Sual: İstanbul’da daimi ikamet eden bir kişi sabah erkenden araba ile yola
çıkıp Adapazarı’na gitse öğlenin vakti çıkmadan İstanbul’a dönse ve ikindi
zamanında da tekrar Adapazarı’na dönse ve yatsı vaktinde de tekrar İstanbul’a
dönse o günkü namazları nasıl kılacağını izah eder misiniz?
CEVAP
İstanbul’un bir semti vatan-ı aslisi ise, öğleyi de orada kılacaksa mukim olarak
kılar. Yani kısaltmaz, aynen kılar. İkindiyi de Adapazarı’nda kılsa, seferi
olarak kılar yani kısaltır, iki rekat olarak kılar. Yatsıyı da nasıl kılacağını
biliyorsunuz. İstanbul’daki vatan-ı asli olarak seçtiği semtinde kılarsa mukim
olarak kılar. Koca İstanbul bir köy gibi düşünülmez. Her yer müstakil bir karye
kabul edilir. Mesela o kişi Fatih’te oturuyorsa, namazını da Üsküdar’da kılmışsa
Üsküdar’da seferi olarak kılması gerekir.
Sual: Ankara’ya gitmek üzere yola çıktım. İzmit’e gelince öğle oldu. Öğle
namazını iki rekat olarak kıldım. Namazdan çıkınca Ankara’ya gitmekten
vazgeçtim. İzmit’teki işlerimi yaptım. İkindi vakti oldu. İki mi dört mü
kılacağımda tereddüt ettim. Tereddüt edilen yerlerde dört kılınmasını
bildirdiğiniz için dört kıldım. Kaç kılmam gerekirdi?
CEVAP
Seferi uzaklığa gitmeden, geri dönmeye niyet ettiğiniz için, o andan
itibaren misafirlikten çıkıp mukim oldunuz. Mukim olduktan sonra da ikindiyi
dört kılmak gerekir. Öğleyi kılarken seferi olduğunuz için iki rekat kılmakla
isabet etmişsiniz. (Halebi)
Sual: Bekârım. Van vatan-ı aslim idi. Fatihe gelip temelli kalmak üzere
yerleştim. Ankara’da evleneceğim. Ankara’da evlenince vatan-ı aslim neresi olur?
CEVAP
Devamlı kalacağınız Fatih vatan-ı aslinizdir.
Sual: Yolcu, seferden dönerken mukim olduğu yere ne kadar yaklaşırsa
misafirlikten çıkar?
CEVAP
Çıkarken misafir olduğu yere gelinceye kadar misafir sayılır. Gelince mukim
olur.
Sual: Vatan-ı aslim Van’dır. Çoluk çocukla İzmir’e temelli geldik.
Oteldeyiz. Ev tutunca eşya gelecektir. Çoluk çocuk daha sonra gelseydi vatan-ı
aslim yine İzmir mi olurdu?
CEVAP
Evet.
Sual: İznik’te ikamet ederken annem, doğum için Bursa’ya gitmiş. Bursa’da
doğmuşum. 7 gün sonra İznik’e getirmiş. Vatan-ı aslim neredir?
CEVAP
İznik’tir. Vatan-ı süknada doğanın, vatan-ı aslisi vatan-ı sükna olmaz.
Sual: Hanımı vefat eden, başka bir yerde evlenince, son evlendiği yer mi
vatan-ı asli olur?
CEVAP
Evet.
Sual: Her hafta Van’dan Bingöl’e gidip geliyorum. Her hafta gideceğimi
bildiğime göre, memuriyet sebebiyle ikamet ettiğim Van’da da seferi olur muyum?
CEVAP
Sefere çıkılınca seferi olunur. Bilmek ve tahminle seferi olunmaz. Niyetle
iş bir arada olunca seferi olur.
Bingöl’e gitmek üzere Van’dan çıkınca seferi olursunuz. Bingöl’den Vana gelince
de, bir hafta sonra tekrar gitmeye karar verilmişse, Van’da da seferi olunur.
Sual: Vatan-ı aslim Muş iken Van’da evlendim. Hanım öldü. Hâlâ Van’da
oturuyorum. Vatan-ı aslim neresidir?
CEVAP
Başka bir yere temelli yerleşmediğiniz müddetçe vatan-ı asliniz hep Van
olur.
Sual: Ankara’da doğdum. Memuriyet sebebiyle Samsun’da ikamet ediyorum.
Bir iş sebebiyle Fatih’e gittim. 20 gün Fatihte kalmaya niyet ettim. Sonra
Giresun’a gitmek niyetiyle Fatih’ten çıkıp Ankara’da 3 gün kaldım. Sonra
Samsun’a uğradım. 3 gün de Samsun’da kaldıktan sonra Giresun’a gittim.
Giresun’da da 4 gün kaldıktan sonra Samsun’a döndüm. Yolda ve uğradığım yerlerde
namazlarımı nasıl kılmam gerekirdi?
CEVAP
Ankara’da doğduğunuz için vatan-ı asliniz Ankara’dır. Samsun vatan-ı
ikametiniz olur. Fatih’e giderken ve dönerken yol boyu 4 rekatlık farzları 2
rekat olarak kılmak gerekir.
Fatih’te 20 gün kalmaya niyet edilince, Samsun, vatan-ı ikamet olmaktan çıkar.
Fatih vatan-ı ikamet olur. Sefer niyetiyle vatan-ı ikametten çıkılınca vatan-ı
ikamet bozulur. Fatihte 15 günden fazla kalınmaya niyet edilince namazlar
kısaltılmaz, 4 rekat olarak kılınır. Fatih’ten Ankara’ya uğranınca Ankara’da
ister bir saat, ister 3 gün kalınsın, Ankara vatan-ı asli olduğu için Ankara’da
namazlar asla kısaltılmaz. Ankara’dan Giresun’a giderken yol boyu yine namazlar
kısaltılır. Samsuna uğrayınca 3 gün kendi evinde kalınırsa, yine namazlar
kısaltılarak kılınır. Giresun’a gidince, 15 günden az kalındığı için orada da
namazlar kısaltılır. Samsun’a geri gelindiğinde, 15 günden önce başka bir yere
gitmeye niyet etmedikçe Samsun’da namazlar kısaltılmaz.
Sual: Aynı şahıs, Samsun’da evlense ve aynı yolları gitse namazlarını
nasıl kılar?
CEVAP
Ankara vatan-ı asli olmaktan çıkmış, Samsun vatan-ı asli olmuştur. Ankara’da
namazlarını kısaltması gerekir. Samsun vatan-ı asli olduğu için kaç günlüğüne
gelirse gelsin Samsun’da namazlarını kısaltamaz. Diğer yerler aynıdır.
Sual: Aynı memur, emekli olup Fatih’e yerleşse, yukarıdaki yerlere gitse
namazlarını nasıl kılar?
CEVAP
Fatih’e temelli yerleşince, Samsun vatan-ı asli olmaktan çıkar. Ankara ise
daha önce vatan-ı asli olmaktan çıktığı için Fatih haricinde 15 günden az
kaldığı yerlerde namazlarını kısaltır.
Sual: Aynı şahıs, Edirne’ye gitmek üzere yola çıksa, Çatalca’da birkaç
gün kaldıktan sonra unuttuğu bir şeyi almak üzere Fatih’e gelip tekrar Edirne’ye
hareket etse, namazlarını nasıl kılar?
CEVAP
Edirne’ye gitmek üzere Çatalca’da bulunduğu müddetçe namazlarını kısaltır.
Hatta bugün yarın giderim diye Çatalca’da 15 günden fazla kalsa, yine
namazlarını kısaltır.
Eğer Çatalca’da 15 günden fazla kalmaya niyet ederse, Çatalca vatan-ı ikameti
olur ve namazlarını kısaltamaz.
Unuttuğu şeyi almak üzere Fatih’e dönmeye karar verince, Çatalca Fatih arası 104
Km.den az olduğu için namazlarını dört kılar. Fatih’te ise, orası vatan-ı asli
olduğu için hep dört kılar.
Tekrar Edirne’ye hareket etmek üzere yola çıksa, çıkıştan itibaren namazlarını
kısaltarak kılar.
Sual: 15 günden fazla kalmak niyetiyle Ankara’dan Fatih’e gittim. Fatih’e
gelince işimin birkaç günde biteceğini anladım. Yani 15 günden fazla
kalmayacağıma karar verdim. Fatih’te seferi miyim, mukim miyim?
CEVAP
15 günden az kalmaya karar verdiğiniz andan itibaren seferisiniz.
Sual: Vatan-ı aslim Bursa iken Adana’da evlenip bir gün kaldıktan sonra
Ankara’ya geldim. Temelli yerleşme niyetim yoktur. Vatan-ı aslim neresidir?
CEVAP
Evlenilen yer vatan-ı asli olur. Doğduğu yer vatan-ı asli olmaktan çıkar.
Sizin vatan-ı asliniz Adana’dır. Ankara’ya temelli yerleşmeye niyet ederseniz
Ankara vatan-ı asliniz olur.
Sual: Vatan-ı aslim Adana’dır. Ankara’dan Bursa’ya 2 günde bir gidip
geliyorum. Şoförlük yapıyorum. Hem Ankara’da hem Bursa’da evim var. Ankara ve
Bursa’da seferi olur muyum?
CEVAP
Evet, hem Ankara’da, hem de Bursa’da seferi olursunuz. 15 günden fazla
kalmaya niyet etmedikçe hep seferi olursunuz. Eğer Adana’ya giderseniz, orası
vatan-ı asliniz olduğu için seferi olmazsınız. Vatan-ı aslide bir saat de
kalınsa seferilik sona erer.
Sual: Eskişehir’de ikamet ediyorum. Vatan-ı aslim Adana’dır.
Eskişehir’den çıkıp gezerken niyetsiz 45 km uzaklıktaki Bozüyük’e uğrayınca,
Ankara’ya gitmeye karar versem, Eskişehir üzerinden veya Eskişehir’e uğramadan
Ankara’ya gitsem, namazlarımı nasıl kılarım?
CEVAP
Eskişehir’e uğramazsanız, Bozüyük’ten çıkıştan itibaren seferi olursunuz.
Eskişehir’e uğrarsanız, Eskişehir’de mukim olursunuz. Fakat Ankara’dan dönerken
Bozüyük’e gitmeye niyet etseniz, Eskişehir üzerinden dönseniz, Eskişehir’de
seferi olursunuz.
Sual: Fatih’te talebeyim. Her cumartesi günü bir iş için seferi uzaklığa
gidiyorum. Seferden dönüşte de, bu hafta da falan yere gideceğim diye niyet
ediyorum. Fatih’te seferi olur muyum?
CEVAP
Sefere gitmekten vazgeçmediğiniz müddetçe hep seferi olursunuz.
Sual: Seferilik, yatsı namazını kerahet vaktine bırakmak için özür olur
mu?
CEVAP
Evet, özür oluyor.
Sual: Bir ay kalmak üzere, Van’dan Muş’a gittim. 2 gün kalınca, dönmeye
karar verdim. Karardan itibaren seferi miyim?
CEVAP
Evet.
Sual: Sarıyer’den Van’a gitmek üzere, vapurla boğazdan karşıya geçen
seferi olur mu?
CEVAP
Evet, karşıya çıkınca seferi olur.
Sual: Erenköy’den Edirne’ye giden, Karacaahmed’i geçince mi seferi olur?
CEVAP
Evet.
Sual: Kabataş’tan İzmir’e vapurla giden, ne zaman seferi olur?
CEVAP
Kabataş sınırını geçince.
Sual: Vatan-ı aslim İzmir’dir. Fatih’te ikamet ediyorum. Her hafta
Bursa’ya gelip üç gün sonra Fatih’e dönüyorum. Hep seferi olur muyum?
CEVAP
Evet, hep seferisiniz.
Sual: Sefere yalnız çıkarken, birkaç arkadaşa (Sen de gel) diye teklif
edilince, yalnız gitme mekruhundan kurtulmuş olunur mu?
CEVAP
Olunmaz.
Sual: Yenibosna’daki İhlas Yuvadan sefere çıkan, ne vakit seferi olur?
CEVAP
Mezarlığı veya fabrikaları geçince seferi olur.
Sual: Memuriyet sebebiyle bir yerde yıllarca kalmaya niyet edilse, orası
vatan-ı asli olur mu?
CEVAP
Bir kimse, tahsil veya vazife için bir yerde yıllarca kalmaya ve sonra
buradan çıkmaya niyet ederse, burası vatan-ı ikamet olur. Temelli yerleşseydi,
burası vatan-ı asli olurdu.
Sual: Birkaç ay kalmak üzere Bursa’ya gideceğim. Geceleri Bursa’da,
gündüzleri ilçe ve köylerine gideceğim. Bursa vatan-ı ikamet olur mu?
CEVAP
Geceleri Bursa’da, gündüzleri başka yerde kalmaya niyet edilirse, Bursa
vatan-ı ikamet olur.
Sual: İhlas Kuzuluk kaplıcasına devremülk olarak 15 günlüğüne giden,
orada seferi olur mu?
CEVAP
Seferi uzaklıktan Kuzuluk kaplıcasına gelen kimse, giriş-çıkış günleri
hariç, 15 veya daha fazla gün kalırsa mukim olur. Fakat giriş-çıkış günleri ile
beraber 15 gün kalırsa seferi olur. Çünkü giriş-çıkış günleri sayılmadığı için
13 gün kalmış olur. 5 gün kaldıktan sonra, bir arkadaşı, (Benim 15 günlük
devremülkte de sen kal) dese, o da kabul etse, karar verdiğinden itibaren mukim
olur. 15 günden fazla kalacağı için mukim olur. Namazlarını kısaltamaz.
Bazı kimseler, (Burası da sizin evinizdir. Burada kaç gün kalırsanız kalın hep
mukim olursunuz) diyormuş. Orası devremülk olmayıp hepsi de bizim evimiz olsa,
yine mukim olmayız. Mukim olmanın şartları vardır. Ancak vatan-ı aslide her
zaman mukim olunur. İkinci, üçüncü, dördüncü evimiz, vatan-ı asli değil ki mukim
olalım. 15 günden az kalınınca seferi, 15 günden fazla kalınca mukim olunur.
Sual: Çorlu ile Kartal arası 120 km.dir. Çorlu’dan Kartal’a gelen seferi
olur mu?
CEVAP
Evet Kartal, müstakil belde kabul edildiği için, seferi olur.
Sual: Bursa’dan İzmir’e bir ay kalmak üzere giden bir kimse, İzmir’de bir
gün kaldıktan sonra, dönmeye karar verse, mukimlikten çıkıp seferi olur mu?
CEVAP
İzmir’de kalmak kararını değiştirinceye kadar mukimdir. Sonra seferi olarak
geri döner. (Hindiyye)
Sual: Vatan-ı aslinin üstünden uçakla geçince seferilik biter mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Memurun vatan-ı aslisi nasıl olur?
CEVAP
Memurun ailesi ile yerleştiği yer vatan-ı aslisidir. Bekâr memurun niyeti
ile vatanı değişmez, onunki doğduğu yerdir.
Sual: 6 ay evlendiği yazlıkta, 6 ay şehirde kalana vatan-ı asli neredir?
CEVAP
Şehirdir.
Sual: Çorlu’dan Erenköy’e gelen seferi olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Su altında kalıp köyü dağılanın vatan-ı aslisi neresidir?
CEVAP
Yeni yerleşilen yerdir.
Sual: Gar ve otelde, namaz kılınan oda, mescit hükmünde mi?
CEVAP
Namaza mahsus ise ve cemaat ile kılınıyorsa evet.
Sual: İstanbul’da ikamet ediyorum. Bursa’ya gittim. Her hafta İstanbul’a
gelip 3 gün sonra Bursa’ya dönüyorum. Nasıl kılacağım?
CEVAP
Hep seferi.
Sual: Gölcük’te vatan-ı ikametteyim. İstanbul’a iki günlüğüne geliyorum.
Gölcük’e dönerken bir hafta sonra tekrar İstanbul’a dönmeye niyet ediyorum
.Gölcük’te de seferi olur muyum?
CEVAP
Evet. Her iki yerde seferi olunur.
Sual: Vatan-ı aslime gittim. Bir şey almak için vatan-ı ikametime dönüyorum
namazı nasıl kılacağım?
CEVAP
Seferi olarak kılınır. Çıkmakla bozulmuştur.
Sual: Büyükada’dan Van’a giden, karaya çıkınca mı seferi olur?
CEVAP
Evet.
Sual: Sarıyer’den Ankara’ya, gitmek üzere, vapurla boğazdan karşıya geçen,
karaya çıkınca mı seferi olur?
CEVAP
Evet.
Sual: Vatan-ı aslim Şişli. Edirne’den Fatih’e gelince, seferi miyim?
CEVAP
Evet.
Sual: Maliki’yi taklit eden, on gün kaldığı seferde, seferi olur mu?
CEVAP
Seferi olmaz.
Sual: Maliki’de 3 günden çok kalınan yerde, farzlar kasredilir mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Fatih’ten Ankara’ya, Topkapı’dan sonra, Edirnekapı’dan gidiliyor.
Topkapı’da seferi olunur mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Issız adaya kamp kurup, 20 gün kalan mukim olur mu?
CEVAP
Evet. Kamp ev sayılır.
Sual: Seferi iken öğleyi ikindi vaktine tehir ettik. Gideceğimiz yere
varınca mukim olduk. Vardığımızda İkindi vakti de hâlâ çıkmamışsa öğle ve
ikindiyi cem ederken dört mü yoksa iki mi kılarız?
CEVAP
Artık mukim olunca cem edilmez. Öğle kaza edilir. Kazaya bir özürle kaldığı için
günah olmaz. İki rekat olarak kaza edilir. İkindi de dört rekat olarak kılınır.
Sual: Vatan-ı aslimiz Merzifon, vatan-ı ikametimiz Çorum, seferilikten
Çorum’a dönünce ertesi gün tekrar sefere çıkarsam vatan-ı ikamette kaldığım gün
seferi olarak mı namaz kılacağım?
CEVAP
Seferi kılacaksınız. Sefere çıkarsam değil de, ertesi günü sefere
gideceğinizi bilirseniz ve karar verirseniz o zaman Çorum’da seferisiniz. Yani
Merzifon’dan Çorum’a gidip üç gün kaldıktan sonra Ankara’ya gidecekseniz o zaman
Çorum’da seferisiniz.
Sual: Seferilikte mesafe hesap ederken yerleşim yerinin eski merkezi mi
esas alınacak. Misal: Yozgat’a giderken Çorum çıkışından ölçünce 100 km., eski
kabristandan ölçünce 105 km. seferi olunuyor mu?
CEVAP
Kabristandan itibaren ölçülür.
Sual: Kişinin uzak yoldan gelmesi ve 15 günden az kalacak olması onu
memleketinde seferi yapar mı?
CEVAP
Vatanda seferi olamaz. Beş dakika bile kalsa seferi olmaz.
Sual: Seferi olan necaseti temizlemek için su bulamasa ne yapar?
CEVAP
Seferi olan, bir mil içinde su bulamazsa, necasetli örtü ile kılar ve iade
etmez. Hiç temiz elbise bulamayan kimsenin de, namazı terk etmesi caiz değildir.
Dörtte birinden azı temiz olan örtünecek bir örtüden başka bir şey bulamayan
kimse, bu örtü ile kılar veya oturup ima ile kılar. Dörtte biri temiz olan örtü
ile, ayakta kılar ve namazını iade etmez.
Durum1: Maliki’yi taklit eden, geldiğinin ilk 2 günü ne kadar kalacağını
bilmiyor. Geldiğinden 2 gün sonra, 1 gün daha kalacağını anladı. Bu durumda
namazları nasıl kılacak? (İlk 2 günde nasıl ve sonraki 1 günde nasıl kılacak?)
CEVAP
Her üç günde de seferi kılacak.
Durum2: Geldiğinin ilk 2 günü ne kadar kalacağını bilmiyor. Geldiğinden 2
gün sonra, 4 gün daha kalacağını anladı. Bu durumda namazları nasıl kılacak?
(İlk 2 günde nasıl ve sonraki 4 günde nasıl kılacak?)
CEVAP
İlk iki günü seferidir, diğer dört gün mukimdir.
Durum3: Geldiğinin ilk 6 günü ne kadar kalacağını bilmiyor. Geldiğinin
ilk 6 günü, 5 gün daha kalacağını anladı. Bu durumda namazları nasıl kılacak?
(İlk 6 günde nasıl ve sonraki 5 günde nasıl kılacak?)
CEVAP
İlk günden altı güne kadar, bugün yarın giderim diye kalmışsa, hepsini de seferi
kılar, 18 güne kadar böyledir. Altı günden sonra beş gün kalacağına karar
vermişse artık mukimdir.
Maliki’yi taklit etmeyerek yani Hanefi’de;
Durum1: Geldiğinin ilk 13 gününe kadar kalacağını bilmiyor. Geldiğinden
13 gün sonra, 1 gün daha kalacağını anladı. Bu durumda namazları nasıl kılacak?
(İlk 2 günde nasıl ve sonraki 1 günde nasıl kılacak?)
CEVAP
Geldiğinden itibaren hep seferi kılar.
Durum2: Geldiğinin ilk 13 gününe kadar kalacağını bilmiyor. Geldiğinden
13 gün sonra, 4 gün daha kalacağını anladı. Bu durumda namazları nasıl kılacak?
(İlk 2 günde nasıl ve sonraki 4 günde nasıl kılacak?)
CEVAP
13 gün niyet etmeden bugün yarın giderim diye kalsa değil, 2 veya 3 gün 14
daha kalacağına niyet etse yine hep seferi olur. 14 gün sonra yine 14 gün
kalacağına niyet etse yine seferidir, 15 günden fazlaya niyet etmediği müddetçe
hep seferidir.
Sual: İşim gereği aşağı yukarı günde ortalama 400 km. yolculuk yapıyorum.
Bu yolculuklar örneğin; 200 km.lik bir noktaya gidiş ve dönüş şeklinde oluyor ve
her akşam yine evime geri dönüyorum, dolayısıyla gittiğim yerlerde hiç geceyi
geçirmiyorum. Bu durumda namazları seferi olarak kılmam gerekir mi? Ayrıca
yolculuğa bir gün gidip bir gün gitmediğimde de bu seferilik hali devam eder mi?
CEVAP
Evet gittiğiniz yerlerde ve yollarda hep seferi olursunuz. Eğer eviniz
vatan-ı aslide değil de ikamet ettiğiniz yerde ise, kendi evinizde de hep seferi
olursunuz.
Sual: Evlendiği yer demek (ilk geceyi geçirip gerdeğe girdiği yer mi)
demektir?
CEVAP
Evet. Mesela İstanbul’da düğünü olan fakat İzmir’de gerdeğe giren birisi
İzmir’de evlenmiş olur.
Sual: Rize’den hanımımı, ağabeyim yengem ile beraber getirebilir mi?
CEVAP
Salih namahrem de getirebilir. Sefere göndermez. Salih namahrem fasık
mahremden daha iyidir.
Sual: Akşam namazını kılmadan İstanbul’dan Ankara’ya otobüsle giderken
trafik sıkışıklığından dolayı, şehri çıkmadan yatsı vakti girse, ne yapar?
CEVAP
Şehri çıkınca, diğer üç mezhepten birini taklit ederek akşamla yatsıyı cem
eder.
Sual: Akşamı kıldıktan sonra, çok hızlı giden bir uçak ile batıya
gidince, güneşi görse, güneş batınca akşamı tekrar kılar mı?
CEVAP
Evet, tekrar kılar. Çünkü vakit esastır.
Sual: Büyükada'dan Ankara’ya gitmek üzere hareket eden bir kimse, adadan
çıkar çıkmaz mı seferi olur?
CEVAP
Evet, Büyükada’dan ayrılınca seferi olur. Büyükada ve diğer adalar, bağımsız
belde hükmündedir. Seferi olmak için, kilometre hesabını da, Büyükada’dan
itibaren hesaplamak lâzımdır. Diyelim ki, Büyükada ile İzmit 110 km. ise İzmit'e
Büyükada’dan giden kimse seferi olur.
Sual: S. Ebediyye’de, (Bir veya iki erkeğin sefere gitmesi mekruhtur.
Üç erkeğin gitmesi mekruh olmaz) deniyor. Otobüsle, tek başına sefere gitmek
de, mekruh olur mu?
CEVAP
Hayır, mekruh olmaz. Otobüste, başka yolcular da olduğu için, tek başına
gidilmiş sayılmaz.
Sual: Seferilik mesafesinde olan bir şehre gidip, geceleri bu şehirde
kalsak, gündüzleriyse çeşitli sebeplerle bu şehrin ilçe ve köylerine gidecek
olsak, bu şehirde mukim mi oluruz, seferi mi oluruz?
CEVAP
Gece kalınan yere itibar edilir. Bu şehirde 15 günden az kalmak niyetiyle
gitmişsek seferi oluruz, 15 günden çok kalmak niyetiyle gitmişsek mukim oluruz.
Gündüzleri bir yerlere gidip gelmek, mukim veya seferi olmayı etkilemez.