Sual: Hanefi’de seferde iken, iki namazı birleştirmek caiz mi?
CEVAP
Hanefi’de seferde iken iki namazı birleştirmek asla caiz değildir. Ancak ihtiyaç
ve zaruret olunca diğer üç mezhepten birini taklit ederek kılar. Seferde bir
harac yani zorluk yoksa iki namazı birleştirmek haramdır.
Sual: Otobüs yolcuğunda namazların kaçmaması için birleştirmek caiz olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Misafir, seferde Şafii veya Maliki’yi taklit ederek iki namazı cem
edebilir mi?
CEVAP
Şafii veya Maliki’yi taklit ederek iki namazı takdim ve tehirle, yani öğle
ile ikindiyi öğle vaktinde veya ikindi vaktinde, akşam ile yatsıyı akşam veya
yatsı vaktinde kılabilmek için bir ihtiyaç hasıl olması gerekir.
Gerek yolda ve gerekse seferde ihtiyaç hasıl olmadan takdim ve tehir ile namaz
kılınmaz. Çünkü, kolay hükümleri toplamaya telfîk denir ki, caiz olmaz.
Seferde trenle giden bir kimse, trende namazlarını ayakta kılamazsa, tren
durduğu zaman takdim ve tehirle kılar.
Sual: Arabada, vapurda hareket halinde bir vasıta için inememe durumu
varsa Şafii’yi taklit ederek öğleyle ikindiyi akşamla yatsıyı cem eder,
Maliki’yi taklit de yapabilir miyiz, bunu ve 2 namazı bu şekilde cem ettiğimiz
için günah olur mu?
CEVAP
Seferde Şafii’de de Maliki’de de iki namazı cem etmek caizdir. Eğer seferde
değilse cem etmek caiz olmaz. Bir zaruret varsa o zaman yani mukimken Hanbeli
taklit edilerek iki namaz cem edilir. [Maliki, Şafii ve Hanbeli’yi taklit ile
ilgili bilgiler, Mezhep ve Mezhepsizlik maddesinde var.]
Sual: Seferde, Şafii veya Maliki’yi taklit edip, öğle ile ikindiyi cem
ederek kılmak için öğleyi geciktirdim. İkindi olunca da memleketime gelerek
mukim oldum. Öğle kazaya kaldığı için günaha girdim mi?
CEVAP
İbni Hacer-i Mekki hazretleri buyuruyor ki:
(Seferi olan, ikindi ile cem ederek kılmak için, öğleyi geciktirirse, öğle vakti
çıktıktan sonra, öğleyi kılmadan önce mukim olsa, önce öğle namazını kaza eder.
Öğleyi kazaya bıraktığı için günaha girmez. Çünkü namazı özürsüz kazaya bırakmak
günahtır. Burada seferde olmak özrü ile kazaya bırakıldığı için günah olmaz.)
[Fetava-i Fıkhıyye]
Not: İki namazı birleştirmek hakkında geniş bilgi için, (İki namazı
cem etmek) maddesine bakınız.