Sual: Şeytan daha çok hangi yolla insanı kandırmaya çalışır?
CEVAP
Şeytan çeşitli yollarla vesvese vermeye çalışır. Hikmet ehli bir zat diyor ki: Şeytanın, bilhassa şu on yolla vesvese verdiğini görüp, ona göre tedbir aldım:

1- Tul-i emel [uzun emel]
Zevk ve safa sürmek için çok yaşamayı istemektir. Nerede, ne zaman öleceğimi bilmiyorum. Aniden de ölebilirim diyerek, şu âyet-i kerimeyi hatırladım:
(Hiç kimse nerede öleceğini bilmez.) [Lokman 34]
Sonra şu hadis-i şerifi de düşündüm ve böylece şeytanın verdiği vesveseden kurtuldum:
(Cenneti isteyen, uzun emelli olmasın, dünya işi, ona ölümü unutturmasın!) [İ. Ebiddünya]

2- Nefse uymak
Her nimetin çetin bir hesabının olduğunu ve aşağıdaki âyet-i kerimeleri düşünüp, nefsime uymadım:
(Onları bırak; yesinler, eğlensinler ve boş ümit onları oyalayadursun. [Kötü neticeyi] yakında görecekler!) [Hicr 3]

(Nefslerinin arzularını ilah edinenleri görmedin mi?) [Casiye 23]

3- Ucub
Şu âyet-i kerimeyi hatırladım:
(Onlardan kimi bedbaht, kimi mesuttur.) [Hud 105]
Hadis-i şerifte de buyuruluyor ki:
(Üç şey felakete götürür: Cimrilik, nefse uymak, ucbetmek.) [Beyheki]
Mesut olacağımı bilmediğime göre, üstelik ucbun felaket olduğunu bile bile niye ucbedeyim dedim ve ucubtan kurtuldum.

4- Kibir
(Kalbinde zerre kadar kibir olan, Cennete giremez) hadis-i şerifi ile aşağıdaki âyet-i kerimeleri düşünerek kibretmekten sakındım.
(Allah, kibredenleri sevmez.) [Nahl 23]

(Allah katında en keremliniz, en çok takva ehli olanınızdır.) [Hucurat 13]
Aşağıdaki hadis-i şerifi de düşünerek tevazu sahibi olmaya çalıştım:
(Allahü teâlâ, tevazu üzere olmamı emreyledi. Hiç kimseye kibirlenmeyin!) [Ebu Davud]

5- Müslümanlara saygısızlık
Şu âyet-i kerimeyi hatırladım ve din kardeşlerime hürmet ettim.
(Asıl şeref, ancak Allah’ın, Peygamberinin ve müminlerindir.) [Münafikun 8]

6- Haset
Aşağıdaki âyet-i kerimeyi düşünerek kimsenin malına göz dikmedim:
(Biz, onların dünya hayatındaki maişetlerini aralarında taksim ettik.) [Zuhruf 32]

7- Riya
Aşağıdaki âyet-i kerimeyi düşünüp ihlasa sarılıp riyadan kurtuldum.
(Rabbine kavuşmayı dileyen, salih amel işlesin. İbadette Ona hiçbir şeyi ortak koşmasın.) [Kehf 110]

8- Cimrilik, 9- Tamah, 10- Hırs
Tamah, mal toplama, biriktirme hırsıdır. Cimrilik ise, harcanması gereken yerde para harcamaktan kaçınmaktır. Önce şu hadis-i şerifi düşündüm:
(Cömertlik iman sağlamlığından ileri gelir. İmanı sağlam olan Cehenneme girmez. Cimrilik, [imandaki] şüpheden ileri gelir, böyle kimse de Cennete giremez.) [Deylemi]
Sonra şu âyet-i kerimeleri düşünüp Allahü teâlâya güvendim ve insanlardan ümidimi kestim:
(Sizin yanınızdakiler tükenir. Allah katındakiler bakidir.) [Nahl 96]

(Kim Allah’tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ummadığı yerden rızkını verir.) [Talak 2-3]

(Her canlının rızkı Allah’ın üzerinedir.) [Hud 6]