Sual: İstiğfar nedir?
CEVAP
İstiğfar etmek, (estağfirullah) demektir. Tevbe, haram işledikten sonra,
pişman olup, Allahü teâlâdan korkmak, bir daha yapmamaya azmetmek, karar
vermektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Tevbe, günahtan sonra o günahı bir daha yapmamaktır.) [İ.Ahmed]
Günahtan hemen sonra tevbe etmek farzdır. Tevbeyi geciktirmek de büyük günahtır.
Bunun için de, ayrıca tevbe etmek gerekir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor
ki:
(Allah’a tevbe edin!) [Nur 31]
(Allahü teâlâ, tevbe edenleri sever.) [Bekara 222]
(Allah’a tevbe-i nasuh yapınız!) [Tahrim 8]
Nasuh kelimesine 23 mana verilmiştir. Bunlardan en meşhuru günahlara pişman
olup, istiğfar etmek ve bir daha işlememeye karar vermektir. Nasuh tevbesinin ne
olduğunu soran zata Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Tevbe-i nasuh, günahkârın işlediği günahtan pişman olması, Allahü teâlâdan
mağfiret dilemesi, bir daha böyle bir günah işlememesi demektir.) [Beyheki]
İstiğfarın fazileti çok fazladır. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(İstiğfar okuyun, imdadınıza yetişirim.) [Hud 52]
Pişman olan affedilir
Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, günah işleyip pişman olanı, istiğfar etmeden önce affeder.)
[Taberani]
(Küçük günahlarda ısrar edilirse küçük kalmaz. Büyük günahlara istiğfar edilirse
büyük kalmaz.) [Deylemi]
(İstiğfar eden, günde 70 defa aynı günahı işlese ısrar etmiş sayılmaz.)
[Tirmizi]
(Günde 70 defa istiğfar edenin, 700 günahı affolur.) [Beyheki]
(İstiğfara devam edeni, Allahü teâlâ, dertlerden, sıkıntılardan kurtarır.
Ummadığı yerden rızıklandırır.) [Nesai]
(Bir mümin günah işleyince, melek üç saat bekler, eğer o kimse istiğfar ederse,
o günahı yazmaz.) [Hakim]
(Günahınız çok olup göklere kadar ulaşsa, pişman olunca, Allahü teâlâ, tevbenizi
kabul eder.) [İbni Mace]
(Günahlar kalbi paslandırır, karartır. Kalblerin cilası ise istiğfardır.)
[Beyheki]
(Derdinizi ve devasını bildireyim. Derdiniz, günahlar, devası da
istiğfardır.) [Hakim]
(Bir günahkâr, istiğfar eder, sonra bu günahı tekrar yapar, sonra istiğfar eder.
Üçüncüde yine yapar, yine tevbe ve istiğfar ederse, dördüncü defa yapınca, büyük
günah yazılır.) [Deylemi]
(Tevbe eden günah işlememiş gibi olur.) [İbni Mace]
(Günaha devam edip, dili ile istiğfar eden, Rabbi ile alay etmiş sayılır.)
[Beyheki]
(Herkes günah işler. Fakat günahkârların en iyisi tevbe edendir.) [Hakim]
(Günahına pişman olup abdest alıp, namaz kılanı ve günahı için istiğfar edeni,
Allahü teâlâ affeder.) [Nesai]
(Kıyamette, amel defterinde çok istiğfar bulunana müjdeler olsun!) [Beyheki]
(Elinizden geldiği kadar çok istiğfar edin. Çünkü Allah katında kurtuluşunuza
bundan daha iyi vesile olacak ve Allahü teâlânın bundan daha çok sevdiği bir şey
yoktur.) [Hakim]
Tevbe edebilmek, Hak teâlânın büyük nimetlerinden biridir. Günah işleme
korkusu ile tevbeyi asla geciktirmemelidir! Çünkü, hadis-i şerifte (Sonra
yaparım diyenler helak oldu) buyuruldu. Yani tevbeyi ve diğer iyi işleri
geciktirenler, bu günün işini yarına bırakanlar, aldandı, ziyan etti. (İ.Gazali)
Günah, kulun yanında küçük ve kıymetsiz görününce, Allahü teâlâ katında büyük
olur. Kul küçük günahı büyük görünce, o günah Allahü teâlânın katında küçülür.
Mümin, iman ve marifetiyle küçük günahları da büyük görür. Her günah işleyişte
kalbi sızlar. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Mümin, günahını dağ gibi görüp, üstüne düşeceğinden korkar. Münafık ise,
burnunun üzerine konan ve hemen uçacak sinek gibi görür.) [Buhari]
Günah işlediğini bilmek
Şu halde, günah işlediğini bilmek büyük nimettir. O kişinin mümin olduğunu
gösterir. Allahü teâlânın hakkı olan günahları için tevbe etmeli, pişmanlık ve
üzüntü duymalı, günahı terk etmeli, kefaret olması için çok sevap işlemelidir!
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Günah işlediğin zaman, karşılığında onu mahvedecek sevap işle!) [İ.Gazali]
Kul hakkının kefareti için, hak sahiplerine iyilik ve dua etmelidir! Hak sahibi
ölmüş ise, o kimseyi rahmetle anmalı, çoluk çocuğuna ve varislerine ihsanda
bulunmalıdır! Günahları için istiğfara devam etmelidir! Hadis-i şerifte
buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, istiğfara devam edeni, her sıkıntıdan kurtarır, her darlıkta
bir genişlik verir ve ummadığı yerden rızıklandırır.) [Nesai]
Günah işlemeye devam eden kimse unutkan olur, ahmaklaşır, aklı da azalır.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Günah işleyenin bir aklı gider, bir daha geri dönmez.) [İ.Gazali]
Günahların hepsi Allahü teâlânın emrini yapmamak olduğundan büyüktür. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki:
(Ufacık bir günahtan kaçınmak, bütün cin ve insanların ibadetleri toplamından
daha iyidir.) [R.Nasıhin]
Allahü teâlânın gazabı günahlar içinde saklıdır. Kişi, bir günah yüzünden büyük
azaba maruz kalabilir. Yüz bin sene ibadet eden makbul bir kulunu ebediyen
Cehenneme koyabilir. Mesela iki yüz bin sene itaat eden İblis, kibredip secde
etmediği için sonsuz olarak Cehennemlik oldu. Âdem aleyhisselamın oğlu, bir adam
öldürdüğü için ebedi Cehennemlik oldu. Her duası kabul olan Belam-ı Baura, bir
günaha meylettiği için imansız gitti. Karun zekat vermediği için malı ile helak
oldu.
Günahım çok, ne yapsam Allah beni affetmez demek doğru değildir. Çünkü
cenab-ı Hak, tevbe edilen her günahı affeder. Bir kâfir, küfrüne tevbe ederse,
mümin olur, bütün günahları affolur. Bir mümin de Allah’a şirk koşsa, sonra
pişman olup tevbe etse Allah affeder. Bir âyet-i kerime meali:
(Ey günahta haddi aşanlar, Allah’ın rahmetinden ümid kesmeyin! Zira Allah,
bütün günahları affeder. O, gafururrahimdir, affı, merhameti çoktur.) [Zümer
53]
Kolaylaştırın Güçleştirmeyin!
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Allahü teâlânın rahmetinden ümit kestirip [dinden] nefret ettirenlere
Allah lanet etsin! Kolaylaştırın, güçleştirmeyin!) [Nesai]
(Allahü teâlâyı kullarına sevdirin ki, Allahü teâlâ da sizi sevsin!)
[Taberani]
(İnsanlara Rablerinden bahsederken, korku ve sıkıntı veren şeylerden söz
etmeyin!) [Beyheki]
(Hak teâlâ buyurdu ki, kulumun, günahı göklere kadar yükselse, benden ümit
kesmeyip, af dilerse affederim.) [Tirmizi]
(İhlasla "La ilahe illallah" diyen Cennete girer. İhlasla söylemek, söyleyeni
haramlardan alıkoymasıdır.) [Taberani]
(Bir kimse, yakînen Allah’ın Rab, benim de Peygamber olduğuma inansa, Cehennem
ona haram olur.) [Hakim]
(Allahü teâlâ, günahını affından büyük görene şiddetli gazap eder.)
[Deylemi]
(İyilik ve ibadet edene büyük ecir verileceğini müjdeleyin, nefret
ettirmeyin!) [Şir’a]
(Ömründe bir defa Allah’ı anan veya Ondan korkan müslüman Cehennemden çıkar.)
[Tirmizi]
(Allahü teâlâ buyurdu ki, "Ey kulum, af dilediğin müddetçe, günahlarının
çokluğuna bakmadan affederim. Günahların bulutlara kadar yükselse de yine
affederim. Yer dolusu günahla gelsen, yer dolusu mağfiretle karşılarım. Yeter ki
iman ile gel!") [Tirmizi]
Faydalı Nasihat
Bir âlimin bildirdiği aşağıdaki nasihate uymaya çalışmalıdır!
Fırsat ganimettir. Ömrü faydasız işlerle geçirmemeli, Hak teâlânın rızasına
uygun şeylere sarf etmelidir! Beş vakit namazı, tadil-i erkan ile ve cemaat ile
eda etmelidir! Teheccüd namazlarını elden çıkarmamalı, seher vakitlerini
istiğfarsız geçirmemeli, gaflet uykusuna dalmamalı, ölümü ve ahireti düşünmeli,
haram olan dünya işlerinden yüz çevirip, ahiret işlerine yönelmelidir! Zaruri
olan, dünya kazancı ile meşgul olup, diğer vakitleri, ahireti imar etmekle
meşgul olmalıdır! Sözün kısası, masiva sevgisinden korunmalı ve dinin emrine
uymakla meşgul olmalıdır! İş budur, bundan gayrisi hiçtir.
Not: Geniş bilgi için, Merak Edilen Konular maddesinde, Tevbe
istiğfarın önemi kısmına bakınız.