Sual: Âyet ve hadiste ana hakkının öneminin büyük olduğu, bu bakımdan
kadının erkekten üstün olduğu söyleniyor. Üstünlüğün cinsiyet ile ilgisi var
mıdır?
CEVAP
Dinimizde ırk, renk ve cinsiyet üstünlüğü yoktur. Üstünlük, takvaya, Allah
indindeki dereceye göredir. Müslüman zenci bir kadın, müslüman olmayan beyaz bir
kraldan çok üstündür. Mukayese bile edilmez. Birisi ebedi Cennetlik, öteki ise
ebedi Cehennemliktir.
Anne hakkı önemlidir. Anneye hürmet ve hizmet, babadan önce gelir. Biri, sual
etti ki:
- Ya Resulallah, insanlar içinde iyilik etmeme en layık olan kimdir?
- Annendir.
- Sonra?
- Annendir.
- Daha sonra?
- Babandır. (Buhari, Müslim)
Başka bir hadis-i şerifte de, (Önce, annene, sonra babana, kız kardeşine,
erkek kardeşine ve sırası ile diğer yakınlarına iyilik et!) buyuruldu.
(Nesai)
Üstünlük ve Hak
Üstünlük başka, hakkı olmak, iyiliğe layık olmak başkadır. Anne, kâfir bile
olsa ona iyilik etmelidir! Bir kimse (Ya Resulallah, annem müşriktir. Ona iyilik
etmem caiz midir?) diye sorunca, (Evet annene iyilik ve ihsanda bulun!)
buyuruldu. (Ebu Davud)
Her Peygamber, kendi annesinden de üstündür. Buna rağmen, Peygamberler de
annelerine hürmet ve hizmet etmişlerdir. Çünkü anne, hak sahibidir, hizmete ve
hürmete layıktır. Hakkı bulunmak, hizmete ve hürmete layık olmak ayrı, üstün
olmak ayrıdır. Bir zat sual etti ki:
- Ya Resulallah cihada gitmek istiyorum.
- Annen var mı?
- Evet var.
- Ona hizmet et, Cenneti, onu razı etmekle kazanırsın! (Taberani)
Cihada gitmek için gelen başka birisine de, (Annenin yanından ayrılma! Cennet
onun ayağı altındadır) buyuruldu. (Nesai)
Hak sahibi olmak, üstün olmayı gerektirmez. Hadis-i şerifte (İnsanlar içinde
en büyük hak sahibi, erkeğin üzerine annesi, kadının üzerine de kocasıdır)
buyuruluyor. (Hakim)
Ana-babanın evladı üzerinde hakkı olduğu gibi, evladın da ana-baba üzerinde
hakkı vardır. Erkeğin hanımı üzerinde hakkı olduğu gibi, hanımın da kocası
üzerinde hakkı vardır. Fakat ana-baba hakkı ve koca hakkı daha önce gelir. Bu
öncelik, üstün olmayı göstermez. Buradan (İslamiyet evlada veya kadına hak
tanımıyor) demek iftira olur. Kimin imanı daha kuvvetli ve kim Allahü teâlânın
emirlerine daha çok riayet ediyorsa o daha üstündür. (K. Saadet)