Sual: Birisinden bir şey istemek caiz midir?
CEVAP
Bir günlük yani sabah ve akşam yiyeceği olan kimsenin başkasından bir şey
istemesi haramdır.
Peygamber efendimiz, (İhtiyacını karşılayacak bir şeyi varken, bir şey
isteyen, muhakkak Cehennem ateşini çoğaltmış olur) buyurunca, (Ya Resulallah,
istemeye mani olan zenginlik nedir?) diye sual edildiğinde cevaben buyurdu ki:
(Sabah ve akşam yiyeceği kadar bir mala sahip olmak.) [Ebu Davud]
Başka bir rivayet ise şöyle:
(Sabah ve akşam karnını doyuracak kadar yiyeceği olmak.) [İbni Huzeyme]
Bir günlük yiyeceği varken dilenmek haramdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Kim bana insanlardan bir şey istemeyeceğine söz verirse, ben de Onun Cennete
gireceğine kefil olurum.) [Nesai]
(Kim insanlardan bir şey istemezse, Allahü teâlâ onu zengin eder. Kanaat edene
de Allahü teâlâ kâfidir.) [Bezzar]
(Halktan bir şey istemeyin! Bir misvakı bir defa kullanmak için de olsa.)
[Beyheki]
(Açgözlü olmaktan, istemekten sakının! Tamah, fakirliğin tâ kendisidir.)
[Taberani]
(Sakın kimseden bir şey isteme! Kırbacın düşse bile, başkasından isteme, inip
kendin al!) [İ. Ahmed]
Hazret-i Ebu Bekir, deve ile giderken devenin yuları düşünce, devesini çöktürüp
yuları aldı. Oradakiler, (Bize söyleseydin de biz alıp sana verseydik, inmene ne
lüzum vardı?) dediler. Hazret-i Ebu Bekir, (Resulullah bana, halktan bir şey
istemememi emretti) buyurdu. (İ. Ahmed)
Sual: Bazılarının zengin olduğu, dilenciliği meslek haline getirdiği
söyleniyor. Öylelerine para vermek haram mıdır? Sadaka istemek ne zaman caiz
olur?
CEVAP
Bir günlük yiyeceği bulunan kimsenin dilenmesi haramdır.
Hiç yiyeceği bulunmayıp, sağlam, çalışacak, ticaret edecek halde olan kimsenin
de, yiyecek, içecek veya bunları almak için para istemesi, dilenmesi haramdır.
Bunun varlığını bilerek, istediğini vermek de haramdır. Ancak istemeden verilen
malı alması caizdir.
Aç veya hasta olanın yiyecek istemesi gerekir. Bir günlük yiyeceği olup da
çalışabilecek haldeki kimse, ilim öğrenmekle veya öğretmekle meşgul ise, yiyecek
istemesi caiz olur.
Parasını harama sarf edene ve israf edene sadaka verilmez. Camide cemaat
arasında dolaşarak dilenmek haramdır. (Redd-ül Muhtar)