Sual: Namazda bir sure atlayarak okumak mekruh mu? Aradaki sure uzun
olsa yine mekruh olur mu? Mesela (Vettini)yi, sonra (İnna enzelna)yı okumak
mekruh mudur?
CEVAP
Her namazda, ikinci rekatta birinci rekatta okuduğundan üç âyet uzun okumak
mekruhtur. İkinci rekatta, birinci rekatta okuduğundan sonraki bir kısa sureyi
atlayarak daha sonrakini okumak da mekruhtur.
Buna göre, (Eraeytellezi)yi birinci rekatta okuyan kimsenin, ikinci
rekatta (Kul ya)yı okuması mekruh olur. Çünkü bir küçük sure olan
(İnna ateyna) atlanmıştır. (Vettini)den sonra (İnna enzelna)yı
okumak mekruh değildir. Çünkü bu iki sure arasında uzun bir sure olan (İkra)
diye başlayan sure bulunmaktadır.
Sual: Birinci rekatta Kevser suresini okuyan kimse, ikinci rekatta da unutup
yine Kevser suresini okumaya başladıktan sonra, bırakıp İhlası okusa mahzuru
olur mu?
CEVAP
Ezberinde iki sure varken bir sureyi iki rekatta da kasten okumak mekruhtur.
Fakat unutarak ikinci rekatta da aynı sureye başlarsa, bırakmaz, tamamlar.
Hadis-i şerifte (Bir sureye başlarsan, onu oku ve artık değiştirme!)
buyuruldu.
Sual: Namazda Asrdan sonra Hümeze veya Kureyş, Kevserden sonra Kâfirun
veya Tebbet okunur mu?
CEVAP
Okuma sırası yukarıdan aşağıya doğrudur, ters okumak mekruh olur, kasten olmayıp
da unutarak ters okunursa mekruh olmaz. Bir de okuduğumuz sureden sonraki sureyi
atlayıp ondan sonrakini okumamız mekruh olur. En az iki sure atlamamız gerekir.
Yahut hiç atlamayıp sıra ile okunur. Bir de ikinci okuduğumuz sure birinci
sureden üç âyet miktarı fazla olmamalıdır, olursa namaz mekruh olur. Şimdi buna
göre, Asrdan sonra Hümeze okunmaz çünkü Hümeze 3 âyetten daha fazladır hepsi 9
âyet, Asr ise üç âyet. Kevserden sonra Kâfirun suresi de okunmaz, çünkü Kâfirun
suresi Kevser suresinden üç âyet uzundur. Kevserden sonra Tebbet okunur çünkü üç
âyet uzun değil iki âyet uzun.
Sual: Vitir vacip namazını kılarken 3. rekatta zammı sure olarak
2.rekatta okunan zammı surenin devamı olmayıp bir veya iki sure öncesi okunursa
ne olur veya 3. rekat müstakil olarak kabul edilip bir önceki okunana bakılmaz
mı?
CEVAP
Üçüncü rekat müstakil değildir. İkinci rekatta okunandan sonrakini veya daha
aşağıdakilerini okumak gerekir. Kasten öncekileri okunursa mekruh olur,
unutularak okunursa mekruh olmaz.
Sual: Vitirde sıra ile Felak, Nas, Fil suresini okumak mekruh mu?
CEVAP
Evet.
Sual: İlk rekatta İhlas, 2.de, unutup Kevseri okumak mekruh mu?
CEVAP
Mekruh olmaz. Çünkü yanılmak özürdür.
Sual: Atlanılan sure uzun olursa, bir sure atlanabilir mi? Mesela Tin
suresinden sonra, uzun olan Alak suresini atlayıp Kadir
suresi okunabilir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Kadir suresini okurken yanılıp bir âyet atlayarak okumuşum. Namaz
bozulmuş oldu mu?
CEVAP
Hayır bozulmuş olmadı. Üç âyet okununca vacib yerine gelir.
Sual: Namazda zammı sure okurken unutularak bir âyet atlansa caiz olur
mu?
CEVAP
Bundan önce veya sonra 3 âyet veya 3 kısa âyet uzunluğunda bir âyet
okunmuşsa caizdir. Okunmamışsa tekrar baştan alınır, 3 ayet okunur ve secde-i
sehv de yapılır.
Sual: Bir rekatta, atlayarak Kadir, Fil ve İhlası okumak caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Namazda, uzun bir sureyi okurken, üç veya daha fazla âyet-i kerime
atlayarak diğer rekatta devamı okumak uygun mudur? Diğer rekatta okumaya devam
ederken biraz ileriden okunabilir mi?
CEVAP
Evet.
Sual: S. Ebediyye kitabında, (İmamın birinci rekatta, ikinci rekatta
okuduğunun iki misli uzun okuması sünnettir) deniyor. Mesela imam, birinci
rekatta 5 âyet olan Fil suresini, ikinci rekatta 4 âyet olan Kureyş
suresini okusa mekruh mu olur? Birinci rekatta 3 âyet olan Nasr, ikinci
rekat 4 âyet oylan Tebbet'i okusa mekruh mu olur? Mekruh ve sünnet olana
birer örnek verir misiniz?
CEVAP
Hiç birisi mekruh olmaz. İkinci rekatta okunan sure, birinci rekatta
okunanla aynı âyet miktarı olsa, hatta ondan iki âyet fazla olsa yine mekruh
olmaz. Üç âyet fazla olursa mekruh olur. Yani, ikinci rekatta, birinciden üç
âyet uzun okumak mekruhtur.
Birkaç örnek verelim:
Kureyş’ten sonra Maun suresini, Kevser’den sonra Kâfirun’u
okumak mekruh olur. Kevser’den sonra Nas okumak da mekruh olur.
Çünkü ikinci okunanlar, birinci sureden üç âyet fazladır. İhlas’tan sonra
Felak suresini okumak veya Felak’tan sonra Nas suresini
okumak mekruh olmaz. Çünkü ikinci okunanlar, birinci okunanlardan sadece bir
âyet uzun, üç âyet uzun olursa mekruh olur. Bu kaide, kısa sure ve âyetler
içindir. Uzun bir âyetten sonra, üç veya daha fazla âyet okumak mekruh olmaz.
Mesela birinci rekatta, Âyet-el kürsi ikinci rekatta, 6 âyet olan
Kâfirun suresi okunursa mekruh olmaz.
İmamın, önce Maun, sonra Kevser, önce Kâfirun sonra Nasr
seresini okuması sünnet olur. Çünkü birinci rekatta, ikinci rekatta okuyacağının
iki misli uzun okumuş oluyor. Bunun gibi önce, Alak suresini, sonra
Kadir suresini okuması da sünnet olur. Çünkü Alak suresi, Kadir
suresinin iki mislinden daha büyüktür.
İmamın sağ tarafa selam verirken, sol tarafa verdiği selamdan daha yüksek sesle
söylemesi de sünnettir. İki tarafa da aynı tonda selam verirse mekruh olmaz ise
de, sünnete uymamış olur.
Sual: Bazen, okurken zammı surelerin sırasını şaşırıyorum, Kevserden sonra
İhlas okuyacakken unutup Fil suresini okuyorum. Başlayınca hatırıma geliyor,
bırakıp İhlas suresini mi okumam gerekir, yoksa devam edebilir miyim? Devam
edersem mekruh olur mu?
CEVAP
Unutmak özürdür. Daha önceki sureye başlanmışsa devam edilir, mekruh olmaz.
Kasten önceki sureyi okumak mekruh olur.
Sual: Namazlarda ikinci rekatta okuduğumuz sureler, birinciden üç âyet
miktarı uzun olursa mekruh olur mu? Bu husus, farz, sünnet ve nafilelerde aynı
mıdır?
CEVAP
Evet hem farz, hem sünnet, hem de diğer nafilelerde böyledir. Ancak
nafilelerde üçüncü ve dördüncü rekatlarda da zammı sure okunur. Üçüncü rekatları
birinci ve ikinci rekatlardan uzun okumak mekruh olmaz. Çünkü nafilelerde her
iki rekat müstakil bir namaz sayılır. Sünnetler de nafile namaz demektir.
Sünnetleri kılarken kazaya da niyet edenler için bu durum geçerli değildir;
çünkü onlar farz gibi kılınır, yani üçüncü dördüncü rekatlarında zammı sure
okunmaz. Okunursa da mahzuru olmaz.
Sual: Namazda sünnet olan, zammı surede ikinci rekâtta okunan, birinci
rekâtta okunan sureden üç ayet fazla olmamalı deniyor. O zaman, sadece Fil
suresinden aşağısını ezbere bilen birisi, sünnete nasıl uyabilir?
CEVAP
Birinci rekâtta Maun okunursa yedi ayettir. Ondan sonra üç veya dört ayetli
sureler okunabilir. Mesela birincide Maun, ikincide, Kevser, Nasr veya İhlâs
okunabilir. Yahut birincide, Kâfirun okunursa, ikincide Nasr okunabilir.
İkincide aynı miktar veya iki ayet fazla olanları da okumak caizdir, mekruh
olmaz.
Sual: Namazda birinci rekâtta okuduğumuz zammı sureden bir öncekini veya
bir sure atlayarak ikincisini okumak mekruh oluyor. Mesela, birinci rekâtta
Maun suresini, ikinci rekâtta ise, Kevser suresini okuyacağımız yere,
yanılarak bir önceki olan Kureyş veya Kevser'den sonraki Kâfirun
suresini okumaya başlayınca, yanıldığımızı hatırlarsak ne yapmak gerekir?
CEVAP
Devam edilir. Unutmak özür olur, yanılarak okuyunca mekruh olmaz.
Sual: Zammı sure olarak Kevser suresinden sonra, Kâfirun suresini okumak
neden mekruhtur?
CEVAP
İkinci rekâtta, birinci rekâtta okunan zamm-ı sureden, üç veya daha fazla âyet
okumak mekruh olduğu için, Kevser'den sonra Kâfirunu okumak mekruh oluyor.
Yanılıp okunursa mekruh olmaz.