Sual: Dua niyetiyle, "Sübhane Rabbike" âyetini değiştirerek, "Sübhane
Rabbina" şeklinde okumakta mahzur var mıdır?
CEVAP
Birkaç kitapta (Dua ederken âyeti değiştirip Rabbike yerine Rabbina demek
daha iyi olur) deniyor ise de muteber kitaplardaki hüküm şöyle:
Müfessirlerin baş tacı Beydavi hazretleri Hazret-i Ali’nin (Kıyamet günü bol bol
sevaba kavuşmak isteyen, her toplantı sonunda, Sübhane Rabbike âyetini sonuna
kadar okusun!) buyurduğunu bildirmektedir. Diğer tefsirlerde de mesela Mevakib
tefsirinde de böyle yazmaktadır.
Birkaç hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Kıyamet günü bol sevap kazanmak isteyen kimse, bir toplantıdan kalkınca
Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okusun!) [İbni Hibban]
(Bir kimse namaz sonunda, üç defa Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okursa, kâfi
miktarda sevaba kavuşur.) [Taberani]
Ebu Said-i Hudri Radıyallahü anh, Resulullah efendimizin namazdan selam verince,
üç defa (Sübhane Rabbike Rabbıl ızzeti...) okuduğunu bildiriyor. (Ebu Ya’la)
(Hatib-i Bağdadi)
Yine Ebu Said-i Hudri hazretleri, (Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem,
namazda, selam vereceği zaman, Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okurdu)
buyurmaktadır. (İbni Ebi Şeybe)
Abdullah İbni Abbas radıyallahü anhüma, (Resulullah, namazda selam vermeden önce,
Sübhane Rabbike âyet-i kerimesini okurdu) buyurmaktadır. (Taberani)
İlim ehli bilir ki, teşehhüdde âyet-i kerimeler dua niyetiyle okunur. Yukarıdaki
hadis-i şerifler gösteriyor ki, dua niyetiyle de Peygamber efendimiz, âyet-i
kerimeyi değiştirmeden okumuştur. O halde Sübhane Rabbikeyi, değiştirip (Sübhane
Rabbina) şeklinde okumak, Kur'an-ı kerime el uzatmak ve sünnet-i seniyyeye
müdahale etmek gibi çok çirkin bir hareket olur.
İslam âlimleri fıkıh kitaplarında dua olarak da (Sübhane Rabbike) şeklinde
okunmasını bildirmişlerdir. (Dürr-ül-muhtar, Merakıl felah)
Abdülgani Nablusi hazretleri buyuruyor ki:
(Kur'an-ı kerimdeki duaları okurken değiştirmek, Kur'an-ı kerimi kasten
değiştirmek olur.) [Hadika]
(Sübhane Rabbike)nin manası
(Sübhane rabbike) demek, (Bütün insanların üstünde, akılların ermediği
kemalatın, üstünlüklerin sahibi olan senin gibi bir Peygamberi yaratan,
yetiştiren Rabbin, her ayıptan münezzehtir) demektir. Halbuki, (Sübhane rabbina)
demek, (Biz günahı çok, asi kulların yaratanı, yetiştireni her ayıptan
münezzehtir) demektir. Allahü teâlâyı tenzih etmekte, sena etmekte günahkâr
kulları araya sokmanın, ne kadar yersiz olduğu, ilmi ve aklı olan kimse için,
pek meydandadır. O halde (Sübhane rabbike) makamı, (Sübhane rabbina) makamından,
edep, fesahat ilimleri bakımından, kat kat daha yüksektir. Yani (Sübhane rabbike)
demek, (Sübhane rabbina) demekten, tenzihe ve senaya daha ziyade uygundur.
Âyet-i kerimede Allahü teâlâ, kendi kendini meth ve sena ediyor. İnsan, bundan
daha iyi sena yapabilir mi? (Seadet-i Ebediyye)
Sual: Tam İlmihal'de, Sübhane Rabbike âyetini namazda ve namaz dışında
okumanın çok sevap olduğu bildiriliyor. Bu âyeti namazda, selamdan önce, Salli
barik ve Rabbena okuduktan sonra mı okuyacağız yoksa dua ederken mi? Başka
nerelerde okunur?
CEVAP
Sübhane Rabbike âyeti bir çok yerde okunur. Birkaçını bildirelim:
1- Zammı sure olarak okunur.
2- Kur’an-ı kerim okunduktan sonra okunur.
3- Dine aykırı olmayan toplantıdan sonra okunur.
4- Selamdan önce, Kur’an-ı kerimde ve hadis-i şerifte bildirilen duaları
okumak caizdir. Sübhane Rabbike âyetini de okumak caizdir.
5- Namaz bitip dua ettikten sonra da okumak çok sevaptır. 11 kere İhlas-ı
şerif, bir kere Kuleuzüler okunur ve 67 Estağfirullah denerek yetmişe tamamlanır.
On kere (Sübhanallahi ve bi-hamdihi sübhanallahilazim) denir. Sübhane Rabbike
âyeti de okunur. (S. Ebediyye)
Namazdan sonra, duayı Sübhane Rabbike âyetini okuyarak tamamlamalı. (Dürr-ül-muhtar,
Dürer)