islam alimleri

A (1114) | B (527) | C (326) | D (413) | E (571) | F (239) | G (275) | H (942) | İ (454) | J (19) | K (840) | L (165) | M (1275) | N (492) | O (286) | P (298) | R (355) | Ş (870) | T (498) | Ü (161) | V (201) | Y (198) | Z (205)

Başlık	Yazı
Zevâid Sünnet	1. Farzla birlikte kılınması bildirilmeyen nâfile namazlar. 2. Peygamber efendimizin ibâdet olarak değil de, âdet olarak, devâmlı yaptığı şeyler. Peygamber efendimizin elbiseleri, oturması, kalkması, iyi şeyleri yapmaya sağdan başlaması, sünnet-i zevâiddir....
Zevâid Tekbirleri	İkişer rek'at olan Ramazân ve Kurban bayramı namazlarının her rek'atinde alınan üçer tekbir. Zevâid tekbirleri vâcibdir. (M. Zihni Efendi)
Zevâl	Yok olma, sona erme. Ölmez imiş âşık cânı, Hiç çürümez imiş teni, Aşk her kimi kıldı fânî, Ona zevâl ermez imiş. (Yûnus Emre)
Zevâl Vakti	Güneşin tam tepeden ayrıldığı an. Zuhr yâni öğle namazının evvel vakti, güneşin zevâlden ayrıldığı vakit başlar. (Kedûsî)
Zevcât-ı Tâhirât	Peygamber efendimizin iffetli, pâk, muhterem zevceleri. Mü'minlerin anneleri. (Bkz. Ezvâc-ı Tâhirât) Peygamber efendimiz ikinci defâ olarak elli beş yaşında iken hazret-i Ebû Bekr'in kızı, hazret-i Âişe ile evlendi. Diğer Zevcât-ı Tâhirâ...
Zevil Erhâm	İslâm mîrâs hukûkunda, Eshâb-ı ferâiz (farz hisse sâhibi) ve asabe denilen kimseler dışındaki yakın akrabâ. Eshâb-ı ferâizden ve asabeden kimse yoksa veya bunlardan yalnız zevc (koca) ve zevce (hanım) varsa, mîrâs zevil erham...
Zeyd	Artan, çoğalan.
Zeyd Bin Desinne	Darağacından Resulullaha selam gönderen sahabî. Uhud savaşında bazı yakınları ölen müşrikler, müslümanlardan bunların intikamını almak istediler. Alçakça bir plân hazırladılar. Hemen de plânı tatbike koydular. Bu maksatla bir heyet Medine'ye gidip, Resulullahın huzuruna çıkarak şu ricada bulundular:...
Zeyd Bin Hârise	İlk îman eden köle. Zeytin gözlü çocuk, korkuyordu... Çünkü Arabistan’ın meşhur Ukaz Panayırı, karmakarışıktı. Burası, esir pazarıydı. Genç, yaşlı her cins köle satılıyordu. Kendisi kadar küçükler bile vardı. Adın ne? Heyecanlı pazarlık sesleri arasında, sıcak, toz ve gürültü çok...
Zeyd Bin Sâbit	En meşhur vahiy kâtibi Sahâbî. Sevgili Peygamberimiz, Medîne’ye hicret ettikleri zaman, Müslümanlar, akın akın gelip bîat ediyorlardı. Bunlar arasında bir de, küçük çocuk vardı. Gözleri ışıl ışıl parıldıyordu. Peygamber efendimiz onun başını okşadılar. Bu sırada oradakilerden biri, Resûlullaha dedi ki:...
Zeydiyye Fırkası	Hazret-i Ali'yi sevdiğini söyleyip, diğer Eshâb-ı kirâma düşmanlık besleyen, onlar hakkında kötü sözler söyleyen şîanın kollarından. On iki imâmın dördüncüsü olan Zeynelâbidîn'in oğlu Zeyd'e tâbi olan ve hazret-i Ali,...
Zeyneb	Görünüşü ve kokusu güzel, olgun ve dolgun.
Zeyneb Binti Cahş	Peygamberimizin hanımlarından. Hazret-i Zeyneb validemiz, Peygamberimizin halasının kızı olup, ilk iman edenlerdendi. Mekke'den Medine'ye hicret etti. Önceleri, Resulullahın azatlı kölesi olan Zeyd bin Hârise ile evli idi. Zeyd bin Hârise, Hazret-i Zeyneb'in hakkını gözetemediğinden ayrıldılar....
Zeyneddîn-i Hâfî	Büyük velîlerden. İsmi Muhammed bin Muhammed, künyesi Ebû Bekr, lakabı Zeyneddîn’dir. Zeyneddîn-i Hâfî diye meşhûr oldu. 1356 (H.757) târihinde Horasan’da Hâf beldesinde doğdu. 1435 (H.838) târihinde Herât’ta...
Zeynel	Süslü.
Zeynelâbidîn	Tâbiînin büyüklerinden ve Oniki İmâm’ın dördüncüsü. İsmi, Ali bin Hüseyin bin Ali bin Ebî Tâlib’dir. Künyesi, Ebû Muhammed ve Ebü'l-Hasan’dır. Lakabı, Şeccâd ve Zeynelâbidîn’dir. Hazret-i...
Zeynelâbidîn	Horasan'dan Anadolu'ya İslâmiyeti yaymak için gelen gâzi dervişlerden. Hayâtı ve yaşadığı devir hakkında bilgi bulunamayan Zeynelâbidîn hazretlerinin Onki imâmın soyundan geldiği rivâyet edilmektedir. Kabri Ankara'da Kale içinde olup ziyâret edilmektedir. ...
Zeynelâbidîn Ayderûsî	Yemen’in büyük velilerinden. İsmi Ali bin Abdullah’tır. Zeynelâbidîn lakabıyla ve Ayderûsî nisbesiyle meşhûrdur. Tâc-ül-Ârifîn, Şeyh-ül-İslâm vel-müslimîn lakablarıyla da bilinir. 1576 (H.984) senesi Zilhicce...
Zeynelâbidîn Kayserânî	Anadolu’da yetişen büyük velîlerden. 1349 (H.750) yılında Medîne-i münevverede Rasas mahallesinde doğdu. Babası Seyyid Ahmed Şemsüddîn Efendi, annesi ise, Seyyid İzzeddîn Hasan Rıfâî’nin kızı Sâdiye Hanım’dır. Nesebi, yirmi...
Zeynelâbidîn Muhammed	Büyük velîlerden. İsmi, Muhammed bin Muhammed, lakabı Zeynelâbidîn’dir. Mısır’da doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1638 (H.1048) senesinde Mısır’da vefât etti.
Zeynelâbidîn Münâvî	Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Zeynelâbidîn bin Abdurraûf’dur. Doğum târihi ve yeri bilinmemektedir. 1613 (H.1022) senesi Zilka’de ayının dördüncü günü Mısır’da vefât etti. Câmi-ül-Ezher'de, büyük bir...
Zeynullah Kazanî	Son devir Anadolu velîlerinden. Zamânının meşhûr velîsi ve büyük âlimi Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî hazretlerinin, Kazan ve Kafkasya’da insanları irşâd için vazîfelendirdiği halîfelerindendir. Doğum ve vef...
Zî Rahm-i Mahrem	Bir erkeğin ve kadının nikâhlanıp hiç evlenmeyeceği, kan ile olan nesebten (soydan) akrabâsı. Zî rahm-i mahrem şunlardır: Erkekler: 1) Baba, 2) Baba ve annesinin babası, 3) Oğlu, oğlunun oğlu, 4) Erkek kardeşi, 5) Erkek kardeşinin oğlu, 6) Kız kardeşinin oğlu, 7) Amca,...
Ziba	Süslü, bezekli. Yakışıklı güzel.
Zigot	Dölllenme sırasında spermatozoitin yumurta ile birleşmesi sonucu oluşan hücre.
Zıhâr	Erkeğin, hanımını veya onun yüz, baş, ferc gibi bir uzvunu, kendisine nikâhı ebedî haram olan bir kadına veya onun bakılması harâm yerine; "Sen anam gibisin" veya "Senin sırtın anamın sırtı gibidir" gibi sözlerle benzetmesi. Hanımına "Senin başın...
Zikir ne demektir?	Sual: Zikir nedir? Kur’anda geçen zikir kelimeleri değişik anlamlara mı geliyor? CEVAP Zikir, zihinde tutmak, hatırlamak, anmak gibi manalara gelir. Kur’an-ı kerimde ise, kitap, Kur’an, Allah’ı anmak, namaz, şeref gibi manalara gelir. KİTAP manas...
Zikr	Anmak; gafleti gidermek için her işte Allahü teâlâyı hatırlamak. Yâd etmek. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki: İyi biliniz ki, kalbler, Allahü teâlânın zikri ile itmînâna, râhata...
Zikr-i Cehrî	Allahü teâlâyı yüksek sesle anma.
Zikr-i Hafî	Allahü teâlâyı gizli (sessiz) olarak ve kalb ile hatırlama. Zikr-i hafî, zikr-i cehrîden yetmiş kat üstündür. (Hadîs-i şerîf-Mektûbât-ı Seyfiyye) Zikr-i hafî, zikr-i cehrîden daha efdâldir, üstünd...
Zikre dalmış bütün âlem	Zikre dalmış bütün âlem Sübhanallah der her zaman Arşı kürsi levhu kalem Sübhanallah der her zaman Gökyüzünde uçan kuşlar Bulutlardan akan yaşlar Yerler gökler dağlar taşlar Sübhanallah der her zaman Seher vakti esen yeller Yanan sahra, k...
Zikrullah ile	Günüler hep aydınlanır Envarı zikrullah ile Hasta gönül mamur olur Mimar-ı zikrullah ile Zor olan iş asan olur Dertlilere derman olur Can içinde canan olur Esrar-ı zikrullah ile Gamlı gönül hep şad olur Esir olan azad olur Okuyanlar ir...
Zilhicce	Kamerî senenin ayları olan Arabî ayların sonuncusu.
Zilhicce ayının fazileti	Sual: Zilhicce hangi aydır, önemi nedir? CEVAP Kurban bayramının bulunduğu aya Zilhicce denir. Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin kıymeti çoktur. Bu husustaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir: (Zilhiccenin ilk...
Zıll	Gölge, görünüş, Kâmil bir müslüman, namaza durunca, sanki dünyâdan çıkıp âhirete girer. Çünkü dünyâda Allahü teâlâya yaklaşmak çok az nasîb olur. Eğer nasîb olursa, o da zılle, s...
Zıll Makâmı	Tasavvuf yolunda bir makâm, derece. Tasavvufta asla kavuşmadan önce, aslın görüntülerinin ele geçtiği makam. Zıll makâmının üstünde abdiyyet, kulluk makâmı vardır. Abdiyyet makâmı (hakîkî kulluk) ise vilâyet (evliyâlık...