Sual: (Kur’an-ı kerimi, kendi görüşü ile tefsir eden kâfir olur)
mealindeki hadis bildiriliyor. Bir de (72 sapık fırka, Kur’anı yanlış tefsir
ettikleri için Cehenneme gideceklerdir, ancak Cehennemde sonsuz
kalmayacaklardır) deniyor. Bu bir çelişki değil midir?
CEVAP
Çelişki yok. Kendi görüşü ile tefsir etmek başka, âyetleri yanlış anlamak
başkadır.
Abdülgani Nablusi hazretleri buyuyor ki,
İcma ile ve zaruri olarak bildirilmiş olan inanılacak ve yapılacak din
bilgilerinde ictihad yapmak caiz değildir. Çünkü, bunlara inanmayan kâfir olur.
Bu ümmetten bazıları itikatta ictihad yaparak 73 fırkaya ayrıldı. Kur'an-ı
kerimde ve hadis-i şeriflerde açıkça bildirilmemiş olan ve açık olanların da
manaları icma ile ve zaruri olarak anlaşılmamış olan yapılacak işlerde ictihad
etmek caizdir. İnanılacak olan bilgilerde ictihad hiç caiz değildir. Böyle
bilgilerde ictihad ederken yanılmak, küfür olmaz ise de, büyük günah olur.
Müslümanların 73 fırkasından 72 fırkası böyle yanılmış, doğru yoldan ayrılmış,
Bid’at ehli olmuştur. Bunlar sapık inançlarının cezası olarak Cehenneme
gireceklerdir. Ama Müslüman oldukları için, Cehennemde sonsuz kalmayacaklar,
azap gördükten sonra, çıkarılacaklardır. (Hadika)
Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki:
72 bidat fırkasından, kafir olmayanları, ehli kıbledir. Bunların hiçbiri kâfir
değildir. Fakat 72 fırkadan herhangi birinde bulunduğunu söyleyen bir kimse,
Kur'an-ı kerimde veya hadis-i şeriflerde açıkça bildirilmiş ve Müslümanlar
arasına yayılmış bilgilerden birine inanmazsa, kâfir olur. (Tahtavi)
Cehenneme gidecekleri bildirilen 72 fırkanın âlimleri, müctehid olmadıkları için
ve tefsirlerden yanlış mana çıkarttıkları için, sapıttılar. Kur'an-ı kerimin ve
hadisi şeriflerin manalarını herkes doğru anlayabilseydi 72 sapık fırka meydana
çıkmazdı. Bu fırkaları çıkaranlar, müctehid değildi ama hepsi de oldukça derin
âlim idi. Fakat hiçbiri, Nassların [Kur'an-ı kerimin ve hadis-i şeriflerin]
manalarını doğru anlayamadı. Yanlış anlayarak, doğru yoldan ayrıldılar.