Sual: Bid’at kaç türlüdür?
CEVAP
Resulullah efendimizin ve Onun dört halifesinin zamanlarında dinde olmayan
bir inanışı, bir işi, bir sözü ortaya çıkarmak ve böyle bir bozukluğu yaymak ve
bundan sevap beklemek yasak edilen bid'at olur. Bid'at üç türlüdür:
1- İslamiyet’in küfür alameti dediği şeyleri zaruret olmadan kullanmak,
en kötü bid'attir.
2- Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uymayan inanışlar da kötü
bid'attir.
3- İbadet olarak yapılan yenilikler, reformlar, amelde bid'at olup büyük
günahtır. (c.2, m.19)
İbadetlerde böyle değişiklik yapanlara da bid'at ehli denir. Hadis-i
şeriflerde buyuruluyor ki:
(Her bid'at sapıklıktır.) [Müslim]
(Bir bid'at çıkaranın namazı, orucu, haccı, umresi, cihadı, tevbesi, farzı,
nafilesi ve hiçbir iyiliği kabul olmaz, hamurdan [yağdan] kıl çıkar gibi,
dinden çıkması kolay olur.) [İbni Mace]
(Allahü teâlâ, bid'at ehlinin ne duasını ne zekatını ne haccını, ne namazını, ne
de sadakasını kabul eder, yağdan kıl çıkar gibi dinden çıkar.) [Deylemi]
(Bid'at ehli, bid'atini Allah rızası için terk etmedikçe, hiçbir ameli kabul
olmaz.) [Deylemi, İbni Neccar, Ebu Nasr, İbni Ebi Asım]
(Bid'at ehlinin tevbesi, bid'ati bırakana kadar kabul olmaz.) [Taberani]
(Tevbesi kabul olmaz demek, bid'at ehli, bid'atinden sevap beklediği, iyi bir iş
yaptığını sandığı için tevbe etmeyi düşünmez. Bu bid'atten vazgeçmediği için de
ibadeti kabul olmaz.)
(Bid'at ehlinin hiç birisi Sırattan geçemez, Cehenneme düşer.) [İbni Asakir]
(Bid’at çıkarıp, onunla amel edenlere lanet olsun.) [Dare Kutni]
(Bid’at çıkarana da, onu himaye edene de lanet olsun.) [Buhari]
(Bid'at ehlini beğenmeyenin kalbi, iman ile dolar.) [Gunye]
(Bir zaman gelir, sünnetim unutulur, bid'atler çıkar. Sünnete uyanlar garip
olur, yalnız kalır. Bid'atlere uyan ise, kendilerine çok yardımcı bulur.)
[Şir’a]
(Amellerin en hayırlısı farzlar, en kötüsü de bid'atlerdir.) [Beyheki]
(Bid’at ehli, yaratıkların en kötüsüdür.) [Ebu Nuaym]
(Bid'at ehline sert davran! Allahü teâlâ, onlara düşmandır.) [İbni
Asakir]
(Ümmetim gruplaşacak, bid'atlere bulaşacak, tıpkı kuduzun ısırıp da, kuduranda
hiçbir yer kalmayıp her tarafını sardığı gibi, bu bid'at de onların her
hallerine bulaşacaktır.) [Ebu Davud]
(Ümmetim 73 fırkaya ayrılır, [bid’at ehli olan] 72’si Cehenneme gider.
Yalnız bir fırka kurtulur. Cehennemden kurtulan fırka, benim ve Eshabımın
gittiği yolda gidenlerdir.) [Tirmizi] (Bu fırkanın ise, Ehl-i sünnet
vel-cemaat olduğu icma ile bildirildi.) [Mekt. Rabbani, Hadika]
Ahmed bin Muhammed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki:
Fırka-i naciyye, bugün dört mezhepte toplanmıştır. Bu zamanda bu dört hak
mezhepten birine uymayan, bid'at ehlidir. (Tahtavi)
(Bid'atler yayıldığı zaman ilmi olanlar bunu açıklasın. Eğer açıklamayıp ilmini
gizlerse, Allah’ın indirdiği Kur’anı gizlemiş olur.) [İbni Asakir]
(Bid'atler çıkınca âlim ilmini açığa çıkarsın! İlmini açıklamayana lanet olsun!)
[Deylemi]
İmam-ı Malik hazretleri, (Bid'at ehlinin şahitliği kabul olmaz) buyurdu. O halde
bid’atlerden çok sakınmalıdır.
Bid’at ehli Cennete girecek mi?
Sual: Bid’at ehli müslüman doğrudan Cennete giremez mi?
CEVAP
Bid’at ehli, imanındaki bozukluk sebebiyle mutlaka Cehenneme girecektir.
Affedilmeleri mümkün değildir, yani affedilmeyecekleri bildirilmiştir. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki:
(Ümmetim 73 fırkaya ayrılır, 72’si Cehenneme gider, yalnız bir fırkası
kurtulur. Bu fırka, benim ve Eshabımın yolunda gidenlerdir.) [Tirmizi]
Bid’at ehli, iman ile ölürse sonunda elbette Cennete gider; fakat bu zamanda
Ehl-i sünnet itikadında olmayanın küfre düşmemesi, iman ile ölmesi imkansız
denecek kadar zordur. Çeşitli haramları işlemekten çekinmeyen Ehl-i sünnet
itikadındaki kimsenin de bid’at ehli gibi küfre düşmesi çok kolay olur. Namaz
kılmayan içki içen bir kimsenin küfre düşmesi an meselesidir. Çünkü onda dini
kaygı kalmamıştır. Rahatça küfre düşürücü söz ve harekette bulunabilir. Namaz
kılmadığı, içki içtiği için değil, bu günahlar onu küfre düşürebileceği için
Cehennemlik olabilir.
Bir kimse, icma ile ve zaruri olarak bildirilmemiş olan inanılacak şeylerde
manası açıkça anlaşılamayan nasslara [âyet-i kerime ve hadis-i şeriflere]
yanlış mana verirse buna bid’at ehli denir. Fakat dinde inanması zaruri
lazım olan şeylere inanmayan, yani her Müslümanın işittiği, bildiği şeyleri
tevilini bilmeden reddeden küfre girer.