Sual: Günümüzde işlenen bid’atler nelerdir?
CEVAP
İbadetlere bir şey ilave etmek bid'attir, büyük günahtır. Dinimiz noksan
değildir. Hâşâ Allahü teâlâ veya Peygamber efendimiz dinde bir şeyi eksik
bırakmış da, daha iyisini biz mi yapacağız? İbadete bid'at karıştırmak, Allahü
teâlânın dininde noksanlık bulmak, koyduğu hükümleri beğenmemek, dini
değiştirmek olur.
Mesela akşam namazının farzını 3 rekat yerine, daha fazla ibadet etmek
için, 4 rekat kılmak bid'attir. 3 yerine de geçmez, namaz hiç
kabul olmaz. Tesbihleri 33 yerine, çok sevap olsun diye 40 defa
veya daha fazla çekmek bid'at olur. Halbuki hiç tesbih çekilmeden gidilse günah
olmaz.
Namazlardan sonra âyet-el-kürsi okunur, tesbihler çekilir ve dua edilir.
Dua ederken salâten tüncina okunur. Âyet-el kürsinin okunduğu yerde
salâten tüncinayı okumak sünneti değiştirmek olur, yani bid'attir. Peygamber
efendimiz nasıl ibadet etmişse, mezhebimiz bunu nasıl bildirmişse, o şekilde
ibadet edilir. “Şunu da yapalım, ötekini de ilave edelim” demek, dinde
değişiklik olur. Hadis-i şerifte, (İbadetleri bizim gibi yapmayan bizden
değildir) buyuruluyor. Hoparlörle ezan okumak iyi ise, Allahü teâlâ,
Peygamberine ibadetin iyisini niye bildirmedi? Allah hoparlörü yaratmaktan âciz
mi idi? Binlerce mucizesi görülen Sevgili Peygamberimiz bunu yapamaz mıydı?
Yapmadığına göre, hoparlörü ibadete sokmak bid’at olur.
Diğer bid’atlerden bazıları şunlardır:
İnce çoraba veya çıplak ayağa mesh etmek. (Dürer)
Kur'an-ı kerimi teganni ile okumak. (Bezzâziyye)
Namazı hoparlör ile kıldırmak. (Mezahibi erbea, Elmalılı tefsiri)
Sünnet ile farz namaz arasında dua etmek, tesbih çekmek, üç İhlas okumak.
(İbni Âbidin)
Müezzinin tesbihlere komuta etmesi. Hutbeyi Türkçe olarak okumak. (El edille)
Namaz kılıp, duadan sonra şükür secdesi yapmak. (Dürr-ül Muhtar)
Namazlardan sonra imam ile, eli göğse koyarak selamlaşmak. (S. Ebediyye)
Camide her namazdan sonra müsafeha etmek. [Tokalaşmak] (Redd-ül Muhtar)
Estağfirullahel'azim ellezi... diye başlayan istiğfarı müezzinin yüksek
sesle okuması. (El İbda)
Vaazdan sonra, cenazede yüksek sesle dua etmek. (Mekâtib-i şerife)
Mezar taşı üzerine âyet-i kerime, şiir, methiye v.s. yazmak. (S. Ebediyye)
Aşure günü aşure pişirmeyi ibadet sanmak. (S.Ebediyye)
Bir kabirden başka bir yere nakledilirken tekrar cenaze namazı kılmak.
(Hindiyye)
Eshab-ı kiramdan herhangi birini kötülemek. (Şerh-i Akâid)
Kadını bir defada üç talakla boşamak. (Mecmua-i Zühdiyye)
Cenazede yüksek sesle tekbir getirmek, ilâhi okumak. (Halebi)
Cenaze namazından sonra konuşma yapmak. (Zübdet-ül-makamât)
Ölü evinden helva vs. dağıtmak. Ölünün 3, 7, 40, 52
veya 53 üncü günlerini yapmak. (Tahtavi)
Kabir azabına inanmamak. (Akâid-i Şeybâniyye)
Yatırlara mum yakmak. Mezhepsiz olmak. (Tahtavi)
Zekeriya sofrası diye adak yapmak. (S.Ebediyye)
Bir kişinin bildirdiği hadislere inanmamak. (Tâtârhâniyye)
Mirac mucizesinin Kudüs’ten sonrasına inanmamak. (Bahr)
Kısa sakala sünnet demek. (Hadika)
Hazret-i Mehdi geldiği zaman, (Bir zaman gelir ki, Sünnet, bid'at gibi çirkin
görülür, bid'at ise sünnet gibi rağbet görür) hadis-i şerifinde bildirildiği
gibi, bid'at işlemeye alışmış olan Medine’deki âlim, bid'ati güzel sanıp ibadet
olarak yaptığı için Hazret-i Mehdi’nin bid’at aleyhindeki sözlerine şaşıp "Bu
adam bizim dinimizi yok ediyor" diyecektir. Hazret-i Mehdi, bu mezhepsizi
öldürecektir. (Mek. Rabbani)
Bazı bid’atler:
Cennette, Allahü teâlânın görüleceğine inanmamak,
Gökte Allah var demek,
Allah dede demek,
Hazret-i Ali’yi diğer üç halifeden üstün sanmak,
Eshab-ı kirama veya fasık Müslümanlara bile lanet etmek bid’attir.
Namaza başlarken yalnız dil ile niyet etmek bid'attir. Kalb ile niyet şarttır.
Kur'anı, zikirleri, tekbirleri müzikle veya ney çalarak okumak bid’attir,
tasavvuf müziği de bid’attir.
Ücretle Kur’an okumak bid'attir.
Hutbenin ikinci kısmında, aşağı basamağa inmek, sonra tekrar yukarı basamağa
çıkmak,
Mest üzerine mesh etmemek ve çıplak ayağa mesh etmek bid'attir.
Vaazdan sonra toplanarak yüksek sesle dua yapmak,
Mübarek gecelerde, camilerde fazla ışık yakmak bid'attir.
Kısa sakal ile sünneti yerine getirdiğine inanmak,
Büyük zatların ölüm yıldönümlerinde matem tutmak bid'attir.
Cenaze olduğunu bildirmek için, minarelerde salât okumak,
Ölünün 40. ve 52. gecesini yapmak,
Mezar taşlarına resim koymak, Fatiha ve methiye yazmak bid’attir.
Türbe veya camilerde tavaf eder gibi dönmek bid’attir.
Sual: (Namazlardan sonra, hemen âyet-el-kürsi okumak lazım iken, önce
Salâten Tüncinâ’yı ve başka duaları okumak bid’attir. Bunları, tesbihlerden
sonra okumalıdır) diyorsunuz.
Sünnet ile farz arasında zikir çekmek, dua etmek niçin bid’at olsun? Salâten
Tüncinâ’yı önce oku, sonra oku ne fark eder? Hem hocamız her zaman böyle okur. O
bilmiyor da sen mi biliyorsun?
CEVAP
Biz, muteber eserlerden alarak yazıyoruz. Kendi görüşümüzü din gibi ortaya
sürmekten Allah saklasın. Kimin hocası olursa olsun, muteber eserlere aykırı
ise, itibar edilmez.
Merakıl-felah’ın Tahtavi haşiyesinin tercümesi olan Nimet-i İslam’da,
(Farz ile sünnet ve sünnet ile farz arasında konuşmak, sünneti iskat
[iptal] etmez. Fakat sünnetin sevabını azaltır. Bir kavle göre de, sünnet
sakıt [iptal] olmakla namaz iade olunur) deniyor.
Aynı ifade Dürr-ül Muhtar’da da vardır: (Sünnet ile farz arasında
konuşmak, sünneti iskat etmez ise de, sevabını azaltır. Bir şey okumak da
konuşmak gibidir. Bazı âlimler, “Sünnet kabul olmaz. Önceki sünneti tekrar
kılmak gerekir” buyurmaktadır.)
Bu ifade, Dürr-ül Muhtar’ın Arabi aslının 457, bazı baskılarında 711.
sayfasındadır. Türkçe tercümesinde de c.3, s. 40-41’dedir. İbni Âbidin
hazretleri, bu ifadeyi açıklarken, (Her türlü okumalar da bu hükme girer)
buyurmaktadır.
Şu halde, sünnet ile farz arasında konuşmamalı, dua, sure veya üç İhlâs
okumamalıdır. Hele bu okumaları âdet hâline getirmek bid’attir. İbadetlere ilave
yapmak, dini değiştirmek olur. Hadis-i şerifte, (İbadetleri bizim gibi
yapmayan bizden değildir) buyuruluyor. (Mizan-ül kübra)
Peygamber efendimiz nasıl ibadet etmişse, mezhebimiz bunu nasıl bildirmişse, o
şekilde ibadet edilir. (Şunu yapalım, ötekini ilâve edelim) veya, (Hocamız böyle
yapıyordu. Biz de öyle yapalım) demek, dinde reform olur. Asla caiz olmaz.
Sünnet ile farz arasında bir şey okumanın sünneti iskat [iptal] edeceği
Bahr-ür-raık’ta da yazılıdır.
Tefekkür eder
Sabahın sünnetini evinde kılıp, camiye gelen kimse, konuşmaz, sesli olarak
bir şey okumaz. Dudağını kıpırdatmadan kalbinden kelime-i tevhid okuyabilir veya
tefekkür eder. Eğer kazaya kalmış namazı varsa, kaza kılar. Kur’an-ı kerim
okunuyorsa dinler.
Sabah namazının farzı ile sünneti arasında okunması bildirilen dualar vardır. Bu
duaları sabah namazının sünnetinden önce veya farzdan sonra okumalıdır.
Çünkü, İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
Sünnetten sonra yalnız, (Allahümme entesselam...... ikram) denir. Fazla
bir şey okunursa, sünnet namazı, sünnet olan yerinde kılınmamış olur. Bazı
âlimler, “Sünnet sakıt olur, tekrar kılınması lazım olur” buyurdu. Farzdan sonra
olan sünneti (Allahümme entesselam....) dedikten sonra, daha fazla
geciktirmek mekruh olur. Resulullah efendimiz, farzdan sonra, (Allahümme
entesselam...) diyecek kadar oturup, hemen son sünnete başlardı. Hadis-i
şeriflerde, namazlardan sonra okunmaları bildirilen “Evrâd” son sünnetlerden
sonra okunur. Çünkü sünnet namazlar, farzların devamıdır. Son sünnetlerden sonra
okumaya, farzdan sonra okumak denilir. (Resulullah farz namazdan sonra Tesbih,
Tahmid, Tekbir ve Tehlil okurdu) demek, (Son sünnetlerden sonra okurdu)
demektir. (Redd-ül Muhtar)
Bunlar, Hanefi mezhebine göredir. Şafii mezhebinde durum farklıdır. Herkes kendi
mezhebine göre amel etmelidir. Mesela bir Hanefi, “Şafiiler imam arkasında
Fatiha okuyor” diye Fatiha okursa, tahrimen mekruh işlemiş olur. Namazı iade
etmesi vacip olur.