Eshab-ı kiramın elçilerinden.
Hazret-i Ömer'in hilafeti zamanı idi. İslâm adaleti altında müslümanlar, bir
taraftan altın devirlerini yaşarken, diğer taraftan da İslâm orduları, dört bir
cephede yeni fetihler yapıyor, zaferler kazanıyor ve İslâm topraklarını
genişletiyorlardı.
Zincirlerle bağlıydılar
Sâd ibni Ebî Vakkas'ın kumandası altındaki 34 bin kişilik İslâm ordusu, Acem
topraklarına dayanmıştı. Resul-i ekremin duâsının gerçekleşmesine çok az bir
zaman kalmıştı. İran Kisrası Resul-i ekremin mektubunu parçalamış, Resulullah
efendimiz de, “Ya Rabbi, nasıl o benim mektubumu parçaladıysa, sen de onu ve
onun mülkünü parça parça et” diye duâ etmişti.
Bu duâ gerçekleşmiş, İran Kisrası, oğlu tarafından hançer ile öldürülmüş, şimdi
sıra mülkünün parçalanmasına gelmişti.
İran kisrası Yezd-i Cürd'ün kumandanı Rüstem, İslâm ordusuna karşı
hazırlıklarını tamamlamıştı. İslâm ordusunun 34 bin mevcuduna karşılık, İran
ordusunun 80 bin yedeği yanında 120 bin mevcudu vardı. Bu mevcudun 30 bini,
kaçmaması için zincirlerle birbirine bağlanmıştı.
İslâm ordusu, dinimizin emrine uyarak, elçiler göndererek, önce düşmanını İslâm
dinine davet ediyordu. Bunun için Rüstem'e de birkaç defa elçi gönderilmişti.
Rüstem her seferinde reddetmişti.
Rüstem'in yanına giden ikinci elçi de Ribî bin Âmir idi. Rüstem'in yanına
vardığında, hiç görmediği şatafatlı bir manzara ile karşılaştı. Rüstem'in
bulunduğu yer, nakışlı yastıklar, kadifeden halılar, inci ve yakutlar ve daha
birçok zinetlerle süslenmişti. Rüstem, altından yapılmış bir koltukta oturuyor,
etrafındaki insanlar bir köle gibi kendisine hizmet ediyorlardı.
Ribî'nin ise eski bir kıyafeti, eğri bir kılıcı, yer yer eğilmiş bir kalkanı ve
çelimsiz bir atı vardı. Ancak gördüğü şatafat Ribî bin Âmir'i hiç mi hiç
cezbetmemişti. Bütün bu gördüklerine karşılık, onun da sarsılmaz bir imanı,
yıkılmaz bir şecaati ve cesareti vardı.
Böyle kabul ederseniz...
Halılarla örtülü yere varınca, atından indi ve hemen oraya atını bağladı. Silahı,
zırhı üzerinde ve miğferi başında idi. Ona, “Silâhını bırak” dediler. O da şu
cevabı verdi:
- Beni böyle kabul ederseniz ne âlâ, yoksa döner giderim.
Orada bulunanlar, bu çelimsiz insandan çıkan cesurane sözler karşısında şaşırıp
kalmışlardı.
Rüstem, “Bırakın onu” dedi. Ribî ilerledi ve Rüstem'in yanına yaklaştığında,
mızrağını yere sapladı. Yerde ise ipekli yastıklar vardı. Mızrağın keskin ucu,
ipek yastıkları delip geçti. Etrafındakilerin fevkalâde değer verdiği bu süslü
yastıkların, Ribî için hiçbir ehemmiyeti yoktu. Onun tek düşündüğü, elçilik
vazifesini, İslâmın izzetine uygun bir şekilde yerine getirebilmekti. Ribî,
süslü yastıklara aldırmayıp yere oturdu.
İslâm elçisi Ribî bin Âmir'in, huzurunda mızrağını yere saplamasından sonra,
Rüstem dedi ki:
- Ne diyorsan, anlat bakalım!
Ölen için cennet var
Ribî şöyle cevap verdi:
- Allahü teâlâ, dilediği kimseleri, kula kulluktan kendisine kulluğa, dünya
sıkıntılarından feraha çıkaralım, bâtıl dinlerinin zulmünden kurtarıp İslâm
adaletine ulaştıralım diye, bize bir Peygamber gönderdi. Kim bu dini kabul
ederse, bizden olur, biz de döner gideriz. Kim de kabul etmezse, Allahın vâd
ettiğine kavuşuncaya kadar onunla savaşırız.
- Allahın vâd ettiği nedir?
- Kâfirlerle savaşırken ölen için cennet, geride kalanlar için ise zaferdir.
- Söylediklerini dinledim. Bu mevzuu düşünmemiz için bize mühlet verir misin?
- Evet, istediğiniz mühleti veririz.
- Kaç gün mühlet verirsiniz?
- Bir veya iki gün ancak mühlet veririz.
Bunun üzerine Rüstem dedi ki:
- Hayır. Âlimlerimiz ve reislerimizle mektuplaşmamız için bu vakit az olur.
Onun bu cevabı üzerine Ribî dedi ki:
- Peygamberimiz düşmanla karşılaştığımız zaman, üç günden fazla mühlet
vermememizi emretti. Düşün ve adamlarına sor, bu mühlet içinde şu üç şıktan
birini tercih et: Müslüman olmak, cizye vermek ve harb etmek.
Rüstem tekrar sordu:
- Sen onların efendisi misin?
- Hayır, müslümanlar birbirlerine kuvvet veren tek vücut gibidir.
Rüstem bunun üzerine adamlarını topladı ve dedi ki:
- Bu adamın sözlerinden daha kıymetli ve kabule sayan bir söz duydunuz mu?
Adamları, Rüstem'in bu sözlerine şiddetli bir şekilde karşılık verdiler:
- Kendi dinini bırakıp, onun söylediklerine meyletmekten Allah seni muhafaza
etsin! O adamın elbiselerini görmedin mi? Böyle elbiseler giyen adamın
sözlerinde ne olabilir ki?
Yazıklar olsun size!
Bunun üzerine Rüstem, adamlarına dedi ki:
- Yazıklar olsun size! Siz elbiselere mi bakıyorsunuz? İnsanın şahsiyeti
elbiseleri ile değil, akıl, kabiliyet ve konuşması iledir. Bunlar zaten yiyecek
ve elbiseye önem vermiyorlar. Onlara göre önemli olan, akıl ve kabiliyettir.
Kısa bir zaman sonra, Ribî gibi elbise giyenlerden müteşekkil 34 bin kişilik
İslâm ordusu, süslü elbiseler ve zinetler içerisinde bulunanların 200 bin
kişilik ordusuna galip gelmiş ve İslâm orduları Medayin'e girerek, Resul-i
ekremin duâsının gerçekleşmesine şahit olmuşlardı.
İslâm ordusundan, çok az kimse şehit olurken, İran ordusu 120 bin kişi zayiat
vermiş, geri kalanları da yaralı olarak firar etmişlerdi.