Sual: Söz taşımanın dindeki yeri nedir?
CEVAP
Doğru olarak söz taşımak da nemime [koğuculuk] olur. Yalan katılırsa iftira
da olur. Koğuculuk günahtır. Ahirette cezası ağır olduğu gibi, dünyada da
insanların aralarının açılmasına sebep olur. Onun için "Taş taşı da, söz taşıma"
derler. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Hasetçi, koğucu ve falcı benden değildir.) [Taberani]
(En kötünüz, söz taşıyan, dostların arasını bozan ve ayıp araştırandır.)
[Taberani]
(Koğuculuk yapan melundur.) [İ.Maverdi]
(Söz taşıyan helalzade değildir.) [Hakim]
(Söz taşıyan, veled-i zina veya zina karışıklığı bulunan soysuz kimsedir.)
[Beyheki]
(Koğucu, kıyamette maymun suretinde haşrolunur.) [R.Nasıhin]
(Söz taşıyan Cennete girmez.) [Buhari]
Bu hadis-i şeriflerde geçen (Cennete giremez), (Benden değil)
demek, "Tevbe edip helalleşmeden ölen, cezasını çekmeden Cennete giremez"
manasındadır. Eğer affa veya şefaate uğrarsa veya sevapları çok olur,
günahlarından fazla gelirse Cennete girer. Değilse, cezasını çeker. Ehl-i sünnet
itikadında, günah işleyene kâfir denmez.
Her doğru söylenmez. Laf taşırken doğru söylenmiş olabilir, ama bu doğruyu
söylemek de büyük günahtır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Koğuculuk, kabir azabına sebep olur.) [Beyheki]
(Allahü teâlâ laf taşıyanın kabrinde bir ateş musallat eder. O ateş onu
kıyamete kadar yakar.) [Şir’a]
Resulullah efendimiz, iki kabre uğradı. (İkisi de azaptadır. Biri, elbisesini
idrardan korumaz, diğeri ise koğucu idi) buyurdu. (Şir’a)
Salih bir zat, kendisine söz getirene dedi ki:
(Bize üç kötülük getirdin. Sevdiğim kimseyi bana düşman etmek istiyorsun.
Huzurlu kalbimi karıştırdın. Benim yanımda âdil, iyi biri idin, kendini fasık,
kusurlu yaptın.)
Koğuculuk afetinden kurtulmak için, söz getirene karşı şu altı şeyi yapmak
gerekir:
1- Ona inanmamalı. Çünkü söz getiren fasıktır. (Fasıka inanılmaz. Sözü
ile hareket edilmez. Koğucunun sözlerini kabul etmek, koğuculuktan daha kötüdür)
buyurulmuştur.
2- Onu bu münkerden nehyetmeli. Çünkü Allahü teâlâ (Münkerden nehyet)
buyurdu. (Lokman 17)
3- Onu sevmemeli! Çünkü söz taşımak günahtır. Günahkâr sevilmez. Onu düşman
bilmeli!
4- Söz getirdiği kimseye acaba hakikaten söylemiş mi diye suizanda bulunup
da ona kötü gözle bakmamalı! Çünkü suizan haramdır. Hadis-i şerifte buyuruldu
ki:
(Suizan etmeyin! Suizan, yanlış karar vermeye sebep olur. İnsanların gizli
şeylerini araştırmayın, kusurlarını görmeyin, münakaşa, haset ve düşmanlık
etmeyin, birbirinizi çekiştirmeyin, kardeş gibi birbirinizi sevin!) [Müslim]
5- Getirilen sözün doğru olup olmadığını araştırmamalı! Çünkü tecessüsü,
günahları araştırmayı, Allahü teâlâ yasak etmiş, (Birbirinizin kusurunu
araştırmayın) buyurmuştur. (Hucurat 12)
6- Getirilen söz hakkında kimseye bir şey söylememeli! Eğer söylenirse,
başkasının perdesi yırtılmış, günahı meydana çıkarılmış olur. Kusurları
gizlemeli, açığa vurmamalı. Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arkadaşının kötülüğünü gizleyenin kusurları, kıyamette gizlenir.)
[Taberani]
(Arkadaşının aybını görmeyip gizleyen, Cennete gider.) [Taberani]
(Arkadaşının aybını açığa vuranın aybı açığa çıkar. Hatta evinde bile rezil
olur.) [İbni Mace]
(Müslümanın aybını araştıran, ona kötülük etmiş olur.) [Ebu Davud]
(Birini tevbe ettiği günahtan dolayı ayıplayan, aynı günaha maruz kalmadan
ölmez.) [Tirmizi]
Görüldüğü gibi söz taşıyan kaç tane farzı terk ediyor ve kaç tane haram işlemiş
oluyor.
Sual: Bir arkadaş benim aleyhimde konuşmuş. Başka arkadaş da, benim
iyiliğim için, konuşulanları bana anlattı. Arkadaşın yalan söyleyeceğinden şüphe
etmiyorum. Fakat belki yanlış anladığı yer olma ihtimalini düşünerek,
araştırdıktan sonra tedbir almam uygun olur mu?
CEVAP
Size bunu nakleden arkadaş, söz taşımış, koğuculuk yapmış, yani haram
işlemiştir. Siz de bunu dinleyip kabul etmişseniz, günaha ortak olmuşsunuzdur.
Koğuculuk, umumiyetle birinin aleyhinde konuşulanları ona aynen ulaştırmak
demektir. Gıybete benzeyen tarafı da vardır. Bir kimsenin hoşa gitmeyen şeyini
başkasına açıklamaya da söz taşımak denir. Söz taşımak, büyük günahlardandır.
Söz taşımaya nemmamlık, koğuculuk denir. Tevbe etmeli, bir daha nemmamlıktan
[söz taşımaktan] sakınmalıdır!
Söz taşıyan hizmetçi
Adamın birisi hizmetçi alırken kötü huyu olup olmadığını sordu. (Biraz
koğucudur) dediler. (Mühim değil) diyerek hizmetçiyi aldı.
Hizmetçi, evin hanımına, (Ben çok tecrübeliyim. İnsanların gözünden anlarım.
Efendin seni sevmiyor. Başkasında gözü var. Eğer uyurken çenesinin altından
birkaç kıl kesip getirirsen, büyücülüğü bildiğim için, sana bir şeyler
öğretirim. O zaman efendin seni çok sever, gözü dışarıda olmaz) dedi.
Hizmetçi, kadının efendisine de, (Hanımının gözü dışarıdadır. Seni sevmiyor,
hatta öldürmek istiyor) dediyse de adam, (Hanımımı tanırım. Öyle bir şey
düşünmez) dedi. Fakat hizmetçi, (Tecrübesi bedavadır. Çok yorgunum de, uyur gibi
yap. Seni kesmeye gelirse, sözümün doğru olduğunu anlarsın) dedi.
Adam uyur numarası yaptı. Kadın elinde ustura ile yavaşça geldi. Çenesinin
altına elini uzatınca, hanımının kendisini öldüreceğine inanıp kadını öldürdü.
Hizmetçi, kadının akrabalarına haberi ulaştırınca, akrabaları, bu adamı öldürdü.
Adamın akrabalarına haber gidince, onlar da bunları öldürmeye başladı. Çok kan
döküldü.