Sual: Suçsuz yere çeşitli iftira ve hakaretlere uğruyorum. Suçum
yokken birisi gelip sataşıyor. Kimi alacağımı vermiyor, kimi borçlu çıkartıyor.
Dualarım kabul olmuyor. Sıkıntılar, belalar yakamı bırakmıyor. Bunların gerçek
sebebi ne olabilir?
CEVAP
Önce sıkıntı, bela niye gelir? Bela, insana iki sebepten ileri gelir:
1- Günahsız kimselere, büyük zatlara gelir. Bu da onların derecelerinin
yükselmelerine sebep olur. Başka hikmetleri de olabilir. Çünkü hadis-i şerifte,
(En şiddetli bela, enbiya, evliya ve benzerlerine gelir) buyuruluyor. (Tirmizi)
2- Dertlerin, belaların gelmesine sebep günah işlemek veya lüzumlu sebeplere
yapışmakta kusur etmektir. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Size gelen bir musibet, kendi ellerinizle işleyip kazandığınız günahlar
yüzündendir. Bununla beraber Allah bir çoğunu da affeder, [musibete
uğratmaz.]) [Şura 30]
Çoluk çocukta, hayvanda, âmirde, memurda bir huysuzluk görülürse, kabahatin
kendimizde olduğunu anlamalıyız. Salihlerden biri buyuruyor ki:
(Eşim huysuzluk edince, yanlış bir iş yaptığımı anlardım. Hemen o işime tevbe
edince, eşimin huysuzluğu da giderdi. Böylece tevbemin kabul edildiği meydana
çıkardı.)
Demek ki belalar, kendi hatalarımız sebebiyle geliyor. Bizim suçumuz, hatamızı
görmemektir.
Üstümüze tatlı sürüyoruz, tatlıya gelen sinekleri suçluyoruz. Kovana çöp
sokuyoruz, suçu bizi saldıran arılarda buluyoruz. Salihler, her sıkıntıda,
kusuru kendisinde görürdü. Büyük bir zat yolda giderken, bir kadın farkında
olmadan pencereden üstüne kül döker. Daha kadın özür dilemeden, (Bu başa kül
değil ateş layıktı, ucuz atlattık) der. Kendi ayıplarına bakmayıp, başkalarının
ayıplarını araştıran, kusuru hep başkasında bulan kimse, başına daha büyük bela
gelmediğine şükretmelidir.
Allahü teâlâ hiç kimseye zulmetmez, sebepsiz bela göndermez. Başımıza gelen her
sıkıntı kendimizden, günahlarımızdan kaynaklanmaktadır. Belki o işte, suçsuz
görünsek de, başka bir iş sebebiyle bu sıkıntıların geldiğini anlamalıyız.
Mevla intikamını kul eli ile alır
İlmihali bilmeyen bunu kul etti sanır.
Günahlardan tevbe edip, nefsi aşağılayarak terbiyeye çalışmalı. Hadis-i şerifte
buyuruldu ki:
(Nefsini zelil eden, dinini aziz etmiş, nefsini aziz eden dinini aşağılamış
olur.) [Ebu Nuaym] Çünkü nefs Allahü teâlânın düşmanıdır, hep zararlı iş
yapmak ister. Kur’an-ı kerimde mealen,
(Nefs hep kötülüğü emreder) buyuruluyor. (Yusuf 53)
Şeytanın aldatması zayıftır. Nefsimiz daha tehlikelidir. Hadis-i şerifte,
(İnsanın en kuvvetli düşmanı nefsidir) buyuruldu. Dışarıdaki düşman, bu iç
düşmanın yardımı ile bize saldırıp, bizi yaralıyor. Nefsin her isteği, Allahü
teâlânın yasak ettiği şeylerdir. Hep, kendi can düşmanı olan şeytana uyar. Nefse
uyan kimse de, hep İslamiyet’in dışına çıkar.
Dinin bütün emir ve yasakları nefsi ezmek, taşkınca isteklerini önlemek içindir.
Dine uyuldukça nefsin istekleri azalır. Nefs, temizlenmedikçe, üstünlük
sevdasından, kendini beğenmekten vazgeçmez. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Nefse uymak ve kendini beğenmek felakete sürükler.) [Taberani]
Kendini beğenmek felakettir
Yukarıdaki yazımızda, kabahati her zaman kendimizde bulmak gerektiğini
bildirmiştik. Suçu hep başkalarına yüklersek, kendimizi beğenirsek, başkalarını
küçümsersek bunlar bizim felaketimiz olur. Kendimiz övülmeye takdir edilmeye
layık birisi olsak bile, kendimizi övmemiz çok yanlış olur. Çünkü, (Çirkin olan
doğru, kişinin kendini övmesidir) buyurmuşlardır. Övünmek, kibirden gelir.
Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Allah, kendini beğenip övüneni sevmez.) [Lokman18]
(Allah, büyüklük taslayanları sevmez.) [Nahl 23]
Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki:
(Kendini beğenen helak olur.) [Buhari]
(Arkadaşını hakir görmek, kötülük olarak yeter.) [Müslim]
Kendini beğenen nasihat kabul etmez. Hep itiraz eder, öyle değil diyerek kendini
haklı, karşısındakini haksız çıkarmaya çalışır. Allah’tan kork şunu yapma dense,
hemen itiraz eder. Bir hadis-i şerif meali:
(Allah’tan kork diyene, sen önce kendine bak diyeni Allahü teâlâ sevmez.)
[Beyheki]
İtiraz etmeyi âdet haline getirmek, “Hayır öyle değildir” demek, çok çirkindir.
Çünkü böyle söylemek, (Sen bilmiyorsun, bu işten sen anlamazsın, sen ahmaksın,
ben akıllı ve bilgiliyim) demektir. Bu ise, kendini büyük görüp, başkalarına
hücum etmektir. Lüzum yokken, karşımızdaki şahsın kusurlarını bulup kendisine
göstermek günahtır. Çünkü onun hatasını söylemekle üzmüş ve kalbini kırmış
oluruz. Zaruretsiz incitmek haramdır. Böyle şeylerde başkasının hatasını
söylemek gerekmez. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Din kardeşine itiraz etme.) [Tirmizi]
(İtiraz etmeyene, haklı iken, münakaşayı terk edene, Cennette bir köşk
verilir.) [Taberani]
(Haklı da olsa, münakaşayı terk etmeyen, hakiki imana kavuşamaz.) [İbni
Ebiddünya]
Hakkı, düşman da söylese kabul etmeli. Hakkı kabul edememek kibirdendir. Kibir
ise büyük günahtır. Doğruyu kabul etmemeye inat denir. İnat, karşısındakini
aşağı görmekten ileri gelir.
Fazilettir hatayı hep kabul etmek gerek
Hakkı kabul için inat etmemek gerek
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Allahü teâlânın en sevmediği kimse, hakkı kabul etmekte inat edendir.)
[Buhari]
(Küçük, büyük, iyi kötü veya hoşlanmadığın biri, hakkı söylerse, kabul et.)
[Deylemi]
(Bilmediği şeyde inat edene, inadından vazgeçene kadar Allahü teâlâ gazap eder.)
[İ.Ebiddünya]
(Kibirli, hakkı küçük görür, inkâr eder, insanlara hakaret gözü ile bakar.)
[İ.Gazali]
(Müslümanı hakir görmek, kişiye kötülük olarak yeter.) [Müslim]
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Bekara suresinin (Kalblerinde hastalık vardır) mealindeki onuncu âyet-i
kerimesi ile bildirilen hastalık, tedavi edilmedikçe, hakiki iman ele geçmez.
Kalbi hasta olanın imanı, imanın suretidir. Nefsini temizleyen hakiki imana
kavuşur. Yunus suresinin, (Allah’ın evliyası için korku ve üzüntü yoktur)
mealindeki 62. âyet-i kerimesindeki müjde, hakiki imana kavuşanlar içindir.
(1/46)
Demek ki Allahü teâlânın dostu olmak ve hakiki imana kavuşmak için kalbdeki
hastalıkları yani kötü huyları temizlemek, kendini beğenmemek, suçu kendinde
bulmak, itirazcı olmamak, hakkı kim söylerse kabul etmek gerekir.