Ahirette, her incinin bir sedefi vardır. Her şeyin kendi haline göre bir
şerefi, değeri vardır. İnsanoğlu da, kendisinde ilim bulunan bir sedeftir. Onun
şerefi de, ilimledir. İlmi olmayan kimse, cahillik içinde kalır, muhabbet
şerbetini içemez, vilayet libasını [evliyalık elbisesini] giyemez. Allahü teâlâ,
cahili kendine dost edinmez.
İlim, çok tekrar ve fazla müzakereyle ele geçer. Ayrıca bunun için, az uyumalı
ve Allahü teâlânın yardımını talep etmelidir. Âlemlere rahmet olan Resulullah
efendimiz buyuruyor ki: (Geceleyin Allahü teâlânın korkusundan ağlayan göze,
ateş dokunmaz.)
Bir kimse, kırk gün Allah için ihlâsla sabahlasa, hikmet pınarları zahir olup,
kalbinden lisanına akar. Peygamber efendimiz, (Mümin, gece çok ağlar, gündüz
çok tebessüm eder) buyurdu.
Allahü teâlâya ilimsiz ibadet eden kimse, değirmene bağlı merkep gibidir. Gün
boyunca yürür, fakat hep aynı yerindedir. Cahil de böyledir. Cehaletle, Allahü
teâlâya pek çok ibadet eder; fakat bu ibadeti, onun Allah indinde yakınlığını
arttırmaz. Kul, ibadetini cehaleti yüzünden emre uygun olarak yapamaz.
Dolayısıyla, boşu boşuna yorulmuş, meşakkat ve zahmet çekmiş olur. Bir iş,
ancak, emredildiği şekilde yapılırsa ibadet olur. Bu da, ancak ilimle bilinir.
Peygamber efendimiz, (İlim öğrenmek, kadın erkek, her Müslümana farzdır)
buyurdu. Bu, sahibinin imanını, tevhidini, amelini sahih kılan, mutlaka bilmesi
lazım olan ilim, yani ilm-i hal bilgisidir. İnsanı tevhide, doğru imana, yani
Ehl-i sünnet itikadına ulaştırmayan her ilim, batıldır. Bu sebeple, ibadetler,
ancak ilimle doğru yapılabilir.
İbadetlerden lezzet alamamanın sebeplerinden biri de, haram ve şüpheli
yemeklerdir. Eğer yenilen lokma haram veya şüpheliyse, ondan hırs, şehvet,
haset, düşmanlık ve riya doğar. Şüpheli yiyen kimse, Allahü teâlâya giden yolu
doğru olarak bulamaz. Haram yiyene ise, o yol kapanır. İsraf edenin de, kalbi
kararır. Allahü teâlâdan gafil olarak yiyenin ise, kalbine kasvet gelir, ömür
boyu yaptıkları boşa gider.
Şükür, nimeti bilmenin ismidir; zira şükür, nimeti vereni bilmeye götürür.
Bundan dolayı Kur’an-ı kerimde, İslam ve imana, şükür ismi verilmiştir.
Biz, Allahü teâlâya kulluk için, ibadet etmek için yaratıldık.
İki huy müminde bir araya gelmez; cimrilik ve kötü ahlak.
Sabrın alameti; şikâyeti terk, musibet ve sıkıntıları gizlemektir.